Jak nalicza się odpłatność za pobyt w ZOL?
Moja mama przebywa w ZOL w (...). Mam wątpliwość do kwoty jaką pobiera ZUS za pobyt w ZOL. Moja mama ma rentę w wysokości 1600,07 zł. ZUS napisał tak: „Świadczenie (1600,07 zł) zmniejsza się z tytułu odpłatności za pobyt w DPS, tj. o 1040,04 zł (1600,07 zł x 65% = 1040,04 zł). Od 01.02.2020 r. zaliczka na podatek odprowadzana do US wynosi 104,00 zł. Składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi łącznie 144,01 zł; w tym odliczana od podatku 124,01; odliczana z kwoty świadczenia 20,00 zł. Od 01.02.2020 r. wysokość świadczenia do wypłaty wynosi miesięcznie 312,02 zł". Po pierwsze, wydaje mi się, że skoro potrącili 65% z brutto, to nie mogą od tego co zostaje potrącać całego podatku i składki zdrowotnej, a po drugie jeśli nie mogą pobrać więcej niż 70% z netto, to mama powinna dostać na rękę co najmniej 400 zł. Bardzo proszę o odpowiedź.
Szanowny Panie,
zgodnie z art. 18.1. Świadczeniobiorca przebywający w zakładzie opiekuńczo-leczniczym, pielęgnacyjno-opiekuńczym lub w zakładzie rehabilitacji leczniczej, który udziela świadczeń całodobowych, ponosi koszty wyżywienia i zakwaterowania. Miesięczną opłatę ustala się w wysokości odpowiadającej 250% najniższej emerytury, z tym że opłata nie może być wyższa niż kwota odpowiadająca 70% miesięcznego dochodu świadczeniobiorcy w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej.
Podobną sprawa zajmował się Sąd Okręgowy w Siedlcach sygn. akt IV U 630/15, w uzasadnieniu do wyroku z dnia 27 stycznia 2016 r. stwierdził: „…Ustalenie to znajduje podstawę w przepisie art. 18 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.), zgodnie z którym świadczeniobiorca przebywający w zakładzie opiekuńczo-leczniczym, który udziela świadczeń całodobowych, ponosi koszty wyżywienia i zakwaterowania, a miesięczną opłatę ustala się w wysokości odpowiadającej 250% najniższej emerytury, z tym że opłata nie może być wyższa niż kwota odpowiadająca 70% miesięcznego dochodu świadczeniobiorcy w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej. Zgodnie z art. 8 ust. 3 pkt 1 i 2 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r. poz. 182) za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów pomniejszoną o miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych i składką na ubezpieczenie zdrowotne. Oznacza to, że kwota potrącenia z tytułu pobytu ubezpieczonej w zakładzie opiekuńczo-leczniczym powinna być obliczona od kwoty netto emerytury, tj. po odliczeniu podatku dochodowego i składki na ubezpieczenie zdrowotne. Z przedstawionych wyżej ustaleń wynika, że kwota netto emerytury ubezpieczonej wynosi 974,67 złotych (1150,67 zł - 72 zł - 104 zł = 974,67 zł). Obliczając od tej kwoty 70% tytułem odpłatności za pobyt w zakładzie opiekuńczo-leczniczym stwierdzić należy, że kwota potrącenia z tego tytułu wynosi 682,27 złotych (70% z 974,67 złotych), a nie 747,94 złotych, jak ustalił organ rentowy.
W ocenie sądu ww. przepis ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych stanowi przepis szczególny w odniesieniu do zastosowanych przez organ rentowy przepisów ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i jako taki znajduje pierwszeństwo zastosowania przed przepisami ustawy emerytalnej. Pogląd taki znajduje również uzasadnienie w wyroku Sądu Najwyższego z 7 marca 2012 r. w sprawie II BU 3/11 (OSNP 2013/3-4/45), w którym sąd ten w podobnej sprawie - z tą różnicą, że świadczeniobiorca przebywał w domu pomocy społecznej - wyraził stanowisko, że opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej są ustalane wyłącznie w oparciu o przepisy ustawy o pomocy społecznej, a nie przepisy ustawy emerytalno-rentowej, a przepis art. 140 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych nie ma w takim przypadku zastosowania….”.
Podaję link do orzeczenia, który warto pamiętać dotyczy indywidualnej sprawy.
Z poważaniem,
Grzegorz Jaroszczyk, prawnik