Wsparcie dla osoby opiekującej się osobą niepełnosprawną

Czy osoba w wieku emerytalnym, pobierająca z tego tytułu świadczenia z ZUS, a opiekująca się osobą niepełnosprawną w stopniu znacznym, może starać się o zasiłek.

Szanowny Panie,

nie znając dokładnie Pańskich intencji, sądzę, że chodzi Panu o świadczenie pielęgnacyjne. Obecnie taka jest zasada stosowana przez sądy administracyjne  - opiekun mający ustalone prawo do emerytury lub renty może obiegać się o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego i powinno ono zostać przyznane w kwocie będącej różnicą pomiędzy wysokością świadczenia pielęgnacyjnego, a otrzymywaną emeryturą/rentą. Sądy administracyjne kierują się wyrokiem NSA.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 28 czerwca 2019 r., sygn. akt: I OSK 757/19 uznał, że narusza zasadę równości taka wykładnia art. 17 ust.5 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2018 r., poz.2220), która pozbawia w całości prawa do świadczenia pielęgnacyjnego osoby mające ustalone prawo do emerytury (renty) w wysokości niższej niż to świadczenie. Kierując się wyrażoną w art. 8 ust. 2 Konstytucji RP zasadą bezpośredniego stosowania jej przepisów należy zatem dokonać prokonstytucyjnej wykładni art. 17 ust.5 pkt 1 lit. a) pozwalającej na realizację zasad: równości wobec prawa (art. 32 ust.1)  i sprawiedliwości społecznej (art. 2), obowiązku udzielania szczególnej pomocy rodzinom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej i społecznej (art. 71 ust. 1 zdanie drugie) i osobom niepełnosprawnym (art. 69).

Jeśli zatem organ odmówi opiekunowi świadczenia pielęgnacyjnego z tej przyczyny, że opiekun ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego – warto się odwołać od takiej decyzji z powołaniem na w/w wyrok NSA.

Niemniej ubieganie się o korzystniejsze świadczenie może wymagać czasu i pomocy prawnika.

Z poważaniem,

Anita Siemaszko, prawnik