Kwalifikacje nauczyciela wspomagającego dla ucznia z MPD

Jakie kwalifikacje powinien mieć nauczyciel, który ma zostać zatrudniony na stanowisku nauczyciela wspomagającego dla dziecka z MPD. Dziecko nie ma sprzężenia i porusza się na wózku. Do tej pory taką funkcję spełniał pedagog lub psycholog szkolny. Nie ma typowego kierunku studiów podyplomowych z zakresu pedagogiki specjalnej - z zakresu opieki nad dziećmi z MPD, tylko np. z zakresu oligofrenopedagogiki, więc nie wiem z jakimi kwalifikacjami nauczyciela zatrudnić, aby zapewnić uczennicy jak najlepszą opiekę.

Szanowna Pani,

podstawą prawną, która reguluje zasady pracy nauczycieli wspomagających jest Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz.U. z 2017 r. poz. 1578).

W przypadku nauczyciela wspomagającego przepisy nie określają rodzaju specjalności, jaką powinien ukończyć. Stanowią jedynie, że osoba zatrudniana na tym stanowisku powinna posiadać kwalifikacje w zakresie pedagogiki specjalnej. Z uwagi na to, że w jednym oddziale mogą się uczyć dzieci z różnymi niepełnosprawnościami, nie jest możliwe jednoznaczne wskazanie, jakie kwalifikacje powinien posiadać nauczyciel wspomagający. O specjalności takiego nauczyciela powinny decydować potrzeby uczniów (§ 7 ust. 1 rozporządzenia w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym). W praktyce, to dyrektor zatrudniając taką osobę podejmuje decyzję, czy posiadane przez nią wykształcenia pozwoli spełnić wymagania wynikające z orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego.

Jednak zgodnie z generalną zasadą dotyczącą spełniania wymagań kwalifikacyjnych przez nauczycieli należy przyjąć, że nauczyciel wspomagający powinien posiadać przygotowanie pedagogiczne oraz ukończyć:

1. studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie na kierunku (specjalności) zgodnym z nauczanym przedmiotem lub prowadzonymi zajęciami, oraz posiada przygotowanie pedagogiczne lub
2. studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie na kierunku, którego efekty kształcenia w zakresie wiedzy i umiejętności obejmują treści nauczanego przedmiotu lub prowadzonych zajęć, wskazane w podstawie programowej dla tego przedmiotu na odpowiednim etapie edukacyjnym, oraz posiada przygotowanie pedagogiczne, lub
3. studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie na kierunku (specjalności) innym niż wymieniony w pkt 1 i 2, i studia podyplomowe w zakresie nauczanego przedmiotu lub prowadzonych zajęć oraz posiada przygotowanie pedagogiczne.
4. zakład kształcenia nauczycieli w specjalności odpowiadającej nauczanemu przedmiotowi lub prowadzonym zajęciom, lub
5. zakład kształcenia nauczycieli w specjalności innej niż wymieniona w pkt 4 oraz kurs kwalifikacyjny w zakresie nauczanego przedmiotu lub prowadzonych zajęć

(§ 3, § 4 rozporządzenia MEN z 1 sierpnia 2017 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli).

Z poważaniem,

Anita Siemaszko, prawnik