Czy mogę ubiegać się o rentę lub inną pomoc?

Na studiach wypadek, trepanacja czaszki, epilepsja, paraliż lewostronny. Jestem bezdomny, czy należy mi się renta lub jakieś świadczenie, że nikt nie chce zatrudnić, mam silną depresję.

Szanowny Panie,

z listu Pana wynika, że być może mógłby się Pan ubiegać o rentę socjalną. Ustawa o rencie socjalnej określa, że renta socjalna przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało:

• przed ukończeniem 18 roku życia,
• w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej przed ukończeniem 25 roku życia,
• w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.

Nie pisze Pan, czy posiada orzeczenie o stopniu niepełnosprawności. Jeśli nie, to właśnie od jego uzyskania należy zacząć, w miejscu gdzie Pan przebywa. W tym celu należy zgłosić się powiatowego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności (lub ośrodka pomocy społecznej, lub powiatowego centrum pomocy rodzinie) i pobrać formularze (wniosku i zaświadczenia lekarskiego). W okresie pandemii najlepiej zapewne ściągnąć formularze ze stron internetowych tych placówek. Następnie należy skompletować dokumentację (wypełnić wniosek, uzyskać wpisy lekarza rejonowego i lekarzy specjalistów, którzy prowadzą leczenie lub załączyć kopie posiadanej dokumentacji; kompletny wniosek wraz z załącznikami (dokumentami dotyczącymi stanu zdrowia lub/i stopnia niezdolności do pracy) złożyć w powiatowym zespole ds. orzekania o niepełnosprawności (lub w ośrodku pomocy społecznej, powiatowym centrum pomocy rodzinie) zachowując sobie kopię dokumentacji.

Jeśli stał się Pan osobą niepełnosprawną na studiach, to mógłby Pan ubiegać się o rentę socjalną i świadczenie uzupełniające (tzw. 500+ dla niepełnosprawnych).

Jeśli okaże się, że renta socjalna Panu nie przysługuje, to być może będzie Pan mógł (po spełnieniu kryteriów) ubiegać się o zasiłek stały i świadczenie uzupełniające.

 Zasiłek stały przysługuje:

• pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej
• pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności, jeżeli jej dochód jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.

Z pomocy społecznej może Pan ubiegać się o zasiłek okresowy, celowy.

Zgodnie z ustawą o pomocy społecznej każda gmina jest zobowiązana zapewnić schronienie, posiłek i niezbędne ubranie osobie potrzebującej. Osoba bezdomna może zostać objęta indywidualnym programem wychodzenia z bezdomności, który powinien uwzględniać jej sytuację oraz zapewniać szczególne wspieranie osoby aktywnie uczestniczącej w wychodzeniu z bezdomności. Osoba bezdomna objęta programem wychodzenia z bezdomności korzysta ze świadczeń z ubezpieczenia zdrowotnego na zasadach określonych w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym.

Przy okazji, jeśli chodzi o zatrudnienie - dobrym argumentem w rozmowie z potencjalnym pracodawcą może być ten, że pracodawcy, którzy zatrudniają pracowników z epilepsją, mogą uzyskać najwyższe dofinansowania do ich wynagrodzeń, zgodnie z ustawą o rehabilitacji zawodowej i społecznej.

W razie problemów może Pan skorzystać z darmowej porady prawnej.

Z poważaniem,

Anita Siemaszko, prawnik