Forma i termin informowania o dochodzie przy rencie socjalnej
Od ponad roku pobieram rentę socjalną, wcześniej byłem aktywny zawodowo i obecnie renta stanowi/stanowiła formę zabezpieczenia na wypadek pogorszenia się mojego stanu zdrowia. Kończę studia, i chciałbym wrócić do pracy, w związku z tym mam kilka pytań: 1. Czy mogę informować ZUS o planowanych przychodach (ew. wystarczy informacja, że przekroczę próg 70%) na początku miesiąca, aby później nie musieć zwracać pobranych niesłusznie świadczeń? 2. Jeśli dobrze rozumiem wszystkich dochodów dotyczy próg 70%, i niezależnie od dochodów po zakończeniu roku (do końca lutego roku następnego) muszę poinformować ZUS o dochodzie (brutto) za cały rok, plus w sytuacji pracy na umowy „oskładkowane” dodatkowo złożyć zaświadczenie o wpłaconych składkach na ub. społeczne (tutaj także co miesiąc)? 3. Czy gdybym nie ubiegał się ponownie o rentę socjalną, to czy w przyszłości mogę ją ponownie uzyskać „tym samym" tytułem”?
Szanowny Panie,
kwestia powiadamiania ZUS została uregulowana we wskazanych poniżej przepisach - zgodnie z § 10 ust. 7. ustawy z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej - osoba pobierająca rentę socjalną lub jej przedstawiciel ustawowy są obowiązani niezwłocznie powiadomić organ wypłacający rentę socjalną o osiąganiu przychodu w kwocie powodującej zawieszenie prawa do renty socjalnej. Powiadomienie następuje w formie pisemnego oświadczenia. W przypadku gdy składki na ubezpieczenia społeczne są odprowadzane przez płatnika składek, osoba pobierająca rentę socjalną jest obowiązana do przedstawienia zaświadczenia albo oświadczenia określającego kwotę przychodu.
Natomiast zgodnie z art. 10 ust. 7a. w/w ustawy - oświadczenia, o których mowa w ust. 7, składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: "Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia". Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.
Odnośnie zasad liczenia przychodu to zgodnie z art. 10 ustawy o rencie socjalnej - 1. Prawo do renty socjalnej zawiesza się w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego.
Za działalność podlegającą obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, o której mowa w ust. 1, uważa się zatrudnienie, służbę, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 i 6 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, lub inną pracę zarobkową albo prowadzenie działalności pozarolniczej.
Za przychód, o którym mowa w ust. 1, w przypadku prowadzenia działalności pozarolniczej uważa się przychód stanowiący zadeklarowaną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne w rozumieniu ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 300, 303 i 730), zwanej dalej "ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych".
Za przychód, o którym mowa w ust. 1, uważa się również kwoty pobranych zasiłków: chorobowego, macierzyńskiego i opiekuńczego oraz wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, kwoty świadczenia rehabilitacyjnego i wyrównawczego, zasiłku wyrównawczego i dodatku wyrównawczego.
Prawo do renty socjalnej ulega zawieszeniu w razie osiągania przychodu innego niż wymieniony w ust. 1-4, zaliczonego do źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1509, z późn. zm.), z zastrzeżeniem art. 9 ust. 1 i 2, lub osiągania przychodów z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, opodatkowanych na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
Prawo do renty socjalnej ulega zawieszeniu również w razie osiągania przychodu za granicą z tytułów wymienionych w ust. 1, 2, 4 i 5.
Do celów stosowania przepisu ust. 5a przy ustalaniu równowartości w polskich złotych kwoty przychodu wyrażonej w walucie obcej zastosowanie ma średni kurs złotego do waluty obcej, ogłoszony przez Narodowy Bank Polski, z ostatniego dnia roboczego miesiąca, w którym przychód został osiągnięty.
Prawo do renty socjalnej zawiesza się za miesiąc, w którym zostały osiągnięte przychody, o których mowa w ust. 1-5a, w łącznej kwocie wyższej niż 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego do celów emerytalnych.
Kwoty limitów podaje na swojej stronie ZUS.
Z powodu złożoności poruszonych w emailu zagadnień polecam bezpośredni kontakt z prawnikiem - w tym celu można skontaktować się z jednym z Centrów Integracji, których siedziby są w: Gdyni (tel.: 505 606 776), Warszawie (tel.: 505 602 517) i Zielonej Górze (tel.: 570 066 206). Można także skorzystać z punktu nieodpłatnej pomocy prawnej (jeżeli nie stać Pana na poradę) - w każdym powiecie w Polsce działają punkty nieodpłatnej pomocy prawnej. W załączeniu przesyłam link do odpowiedniej wyszukiwarki ze strony Ministerstwa Sprawiedliwości.
Z poważaniem,
Grzegorz Jaroszczyk, prawnik