Lekki stopień niepełnosprawności a praca w systemie zmianowym
Mam przyznany przez powiatowe centrum orzekania o niepełnosprawności lekki stopień niepełnosprawności w związku z przebytym COVID-19 i pocovidowym zapaleniu płuc, które zniszczyło mi 50% płuc. Pracuję jako dyżurny ruchu przy odprawie i zapowiedziach odjeżdżających autobusów. Pracuję w systemie zmianowym tj. 2 dni po 12 godzin (7:00-19:00 lub 19:00 - 7:00), potem 2 dni wolne, a następnie 2 dni po 8 godz. (7:00 - 15:00 lub 15:00 - 23:00), potem 2 dni wolne, i tak od nowa. Proszę o wyjaśnienie, czy mogę pracować na takim stanowisku i w takich godzinach. Proszę również o podstawę prawną.
Szanowna Pani,
co do zasady, czas pracy pracownika z lekkim stopniem niepełnosprawności nie może przekraczać 8 godzin na dobę oraz 40 godzin w tygodniu. Tych norm nie można przekraczać bez względu na system czasu pracy, w którym niepełnosprawny jest zatrudniony i są to wartości sztywne, a nie przeciętne, tak jak tygodniowa norma czasu pracy wynikająca z Kodeksu pracy. Kolejną zasadą jest to, że pracownicy niepełnosprawni z lekkim stopniem niepełnosprawności nie mogą wykonywać pracy w godzinach nadliczbowych. Pracą nadliczbową w ich przypadku jest ta świadczona ponad obowiązujące ich normy czasu pracy – czyli powyżej 8 godzin na dobę lub 40 godzin w tygodniu. I kolejna zasada - obowiązuje zakaz zatrudniania osób niepełnosprawnych w porze nocnej. Od powyższych zasad są dwa wyjątki, jeśli pracownik niepełnosprawny:
- jest zatrudniony przy pilnowaniu (portier, ochroniarz itp.) lub
- na swój wniosek uzyskał zgodę na niestosowanie wyżej wymienionych ograniczeń od lekarza przeprowadzającego badania profilaktyczne pracowników, a w razie jego braku – lekarza sprawującego opiekę nad tymi osobami.
Jeśli więc uzyskała Pani – na swój wniosek – zgodę na niestosowanie wobec niej tych ograniczeń od lekarza (profilaktyka lub sprawującego opiekę nad załogą), może Pani zatem pracować, tak jak pozostali zatrudnieni – czyli zgodnie z zasadami kodeksowymi. Choć zgoda lekarza może być też częściowa – na pracę w nadgodzinach oraz w porze nocnej albo wyłącznie na pracę w nadgodzinach lub wyłącznie na pracę w porze nocnej.
Jeśli zaś nie występowała Pani z takim wnioskiem, to powinna Pani korzystać ze skróconych norm pracy i zakazu pracy w godzinach nadliczbowych i porze nocnej.
Podstawa prawna: art.15 i art.16 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych Dz.U. 2021 poz. 573.
Z poważaniem,
Anita Siemaszko, prawnik