Życie bez tchu. Miasta rozbłysną niebieskim światłem z okazji Światowego Dnia Nadciśnienia Płucnego

Z okazji Światowego Dnia Nadciśnienia Płucnego w maju, w kilkudziesięciu krajach na świecie odbywają się różnego rodzaju akcje edukacyjne, których celem jest zwrócenie uwagi na rzadką i ciężką chorobę, jaką jest nadciśnienie płucne. W tym roku, w Polsce w geście solidarności z chorymi, 5 maja w kilku miastach znane miejsca rozbłysną niebieskim światłem, a 14 maja odbędzie się konferencja online pt. „Codziennie bez tchu – co powinniśmy wiedzieć o nadciśnieniu płucnym?”.  

Gest solidarności z chorymi na nadciśnienie płucne

W dniu 5 maja w kilku miastach w Polsce znane obiekty rozbłysną niebieskim światłem. Podświetlone zostaną: molo w Kołobrzegu, Kładka Bernatka i estakada Lipska-Wielicka w Krakowie, Fontanna Neptuna w Gdańsku, Stadion Wrocław, katowicki Spodek, Filharmonia w Szczecinie, Muzeum Częstochowskie, Rzeźby Balansujące na Starym Rynku w Częstochowie, Stadion Arena Lublin, Palmiarnia w Zielonej Górze oraz Wieża Ciśnień w Bydgoszczy.

- Dzięki tym podświetleniom i zaangażowaniu miast, które włączyły się do akcji, mamy nadzieję, że więcej osób dowie się, że istnieje taka choroba, jak nadciśnienie płucne (z nazwy często mylona z nadciśnieniem tętniczym) i czym może się objawiać  – mówi Marta Mrozek, wiceprezes Polskiego Stowarzyszenia Osób z Nadciśnieniem Płucnym i Ich Przyjaciół. – Jednym z objawów nadciśnienia płucnego mogą być sine, przypominające niebieski kolor, usta. Dlatego ta barwa jest uznawana na świecie za „symboliczny kolor chorych na nadciśnienie płucne”.

Objawy nadciśnienia płucnego

Uczucie duszności, brak tchu przy wykonywaniu prostych czynności, ogólne osłabienie organizmu, uczucie zmęczenia oraz omdlenia i zasłabnięcia podczas wysiłku fizycznego  – to pierwsze symptomy nadciśnienie płucnego. Czasami dochodzi do tego suchy kaszel, chrypka, ból w klatce piersiowej i krwioplucie. Z powodu nieoczywistych objawów, postawienie właściwej diagnozy trwa nawet kilka lat. Wpływa to znacząco na stan zdrowia chorych oraz ich szanse na przeżycie.

- Najczęściej pacjent dowiaduje się, że może mieć nadciśnienie płucne z opisu badania echokardiograficznego, zleconego w celu wyjaśnienia zgłaszanych przez niego dolegliwości – przestrzega prof. dr. hab. Adam Torbicki, Konsultant Oddziału, Klinika Krążenia Płucnego i Chorób Zakrzepowo - Zatorowych i Kardiologii w Europejskim Centrum Zdrowia Otwock. – W znacznej większości przypadków będzie to jednak łagodna  postać nadciśnienia płucnego, rozwijająca się w przebiegu przewlekłych chorób płuc lub serca i niewymagająca specyficznego leczenia. Często specjalista, który kierował na badanie echokardiograficzne od razu będzie mógł więc uspokoić pacjenta. Czasem jednak będzie potrzebował w tym celu dodatkowych badań ambulatoryjnych lub diagnostyki szpitalnej. Celem tej diagnostyki będzie rozstrzygnięcie, czy pacjent nie cierpi na jedną z dwóch rzadkich ale groźnych postaci - tętnicze nadciśnienie płucne (TNP) albo zakrzepowo-zatorowe nadciśnienie płucne (ZZNP). W obu przypadkach bez właściwego leczenia stopniowo podwyższa się opór naczyń płucnych dla przepływającej przez nie krwi. Aby przepływ ten zachować musi rosnąć ciśnienie krwi w tętnicy płucnej, często kilkakrotnie powyżej wartości prawidłowych. Prawa komora serca nie jest w stanie przez dłuższy okres sprostać takiemu obciążeniu , co prowadzi do jej postępującej niewydolności. Jeszcze stosunkowo niedawno obie wymienione postaci nadciśnienia płucnego - zarówno TNP jak i ZZNP - prowadziły w ciągu kilku lat do zgonu. Dzisiaj istnieją możliwości ich skutecznego leczenia zwłaszcza jeśli choroba rozpoznana jest nie w bardzo zaawansowanym już stadium. Dlatego nie można bagatelizować pojawienia się - bez wyraźnej przyczyny, zwłaszcza w stosunkowo młodym wieku  - duszności ograniczającej dotychczas dobrze tolerowane wysiłki. Należy przy tym  pamiętać, że te rzadkie ale groźne postaci nadciśnienia płucnego mogą występować rodzinnie, towarzyszyć chorobom tkanki łącznej, rozwijać się pomimo operacji wrodzonych wad serca albo po przebyciu epizodu zatorowości płucnej ale w połowie przypadków nie mają uchwytnej przyczyny – wyjaśnia.

Nadciśnienie płucne może dotknąć każdego. Osoby cierpiące na nadciśnienie płucne, mają problemy ze zwykłymi czynnościami, które zdrowy człowiek wykonuje automatycznie, bez zastanowienia. W zaawansowanym stadium tej choroby wchodzenie po schodach, krótki spacer, samodzielne ubranie się, czy codzienna toaleta są ogromnym wyzwaniem.

Edukacja o chorobie – wydarzenie online

Polskie Stowarzyszenie Osób z Nadciśnieniem Płucnych i Ich Przyjaciół, prowadzi szereg działań mających na celu edukację na temat choroby oraz wsparcie dla samych chorych. W ramach obchodów Światowego Dnia Nadciśnienia Płucnego na 14 maja 2021 zaplanowana została konferencja online pt. „Codziennie bez tchu – co powinniśmy wiedzieć o nadciśnieniu płucnym?”, w której wezmą uznani specjaliści zajmujący się leczeniem nadciśnienia płucnego.

- Ostatni rok dla chorych na nadciśnienie płucne był niezwykle trudny – mówi Agnieszka Bartosiewicz-Szatkowska, prezes Polskiego Stowarzyszenia Osób z Nadciśnieniem Płucnym i Ich Przyjaciół. – Część oddziałów zajmujących się leczeniem nadciśnienia płucnego, zostało przekształcone w oddziały covidowe. Znacznie to utrudniło dostęp do specjalistów oraz uniemożliwiło szybką i właściwą diagnostykę nadciśnienia płucnego. To niezwykle ważne dla chorych, bo dla nas, walka o każdy oddech, to walka o życie. W tym roku obchody Światowego Dnia Nadciśnienia Płucnego będą specyficzne, gdyż po raz pierwszy organizujemy je wyłącznie w sieci. Zapraszamy m.in. do udziału w konferencji online zarówno pacjentów, ich bliskich, jak i wszystkich chętnych, którzy chcieliby się dowiedzieć więcej o nadciśnieniu płucnym. Podczas wydarzenia będziemy mogli wysłuchać wystąpień wybitnych ekspertów, którzy dbają o to, aby nasza „codzienność bez tchu” była łatwiejsza. Więcej informacji i link do konferencji będzie można znaleźć na stronie stowarzyszenia www.phapolska.org.

Test słomki – sprawdź jak czują się chorzy z nadciśnieniem płucnym

Aby przekonać się jak oddychają osoby z nadciśnieniem płucnym podejmując codzienne
i z pozoru błahe czynności, wystarczy zrobić prosty „test słomki”. Polega on na zatkaniu nosa palcami, a następnie oddychaniu ustami przez słomkę do napojów. Oddychając w ten sposób, w trakcie wykonywania jakiejkolwiek, możemy doświadczyć z jakimi niedogodnościami mierzą się każdego dnia osoby chorujące na nadciśnienie płucne.

Więcej informacji na stronach: www.phapolska.org oraz www.phaeurope.org.