Pazury zamiast kółek, czyli skąd to logo?

Trudno znaleźć poprawne określenie na trzy fragmenty hiperbolicznej płaskiej figury geometrycznej w kolorach czerwonym, niebieskim i zielonym, znajdującej się na białym tle. Oficjalne „agitos” korespondują z mottem paraolimpijskim, które zawiera się w dwóch słowach – „Duch Ruchu”.

Oficjalnie kolory nawiązują do najpopularniejszych barw wszystkich krajów świata. Wspomniane dwa słowa w roku 2004 - przed igrzyskami w Atenach – zastąpiły trzy inne: „Rozum, Ciało, Duch”, a kształt figur został nieznacznie zmodyfikowany.

Zmieniam swoje położenie

Trzy tak zwane „agitos” symbolizują ruch. Samo słowo pochodzi z łaciny i odnosi się do aktywności. „Agito” dokładnie znaczy „ja ruszam (się)”, albo lepiej „dążę do zmiany położenia”, do asymetrii, którą wprowadza dynamika ruchu, a więc do zmian. Koncepcja tej symboliki powstała w roku 2003 w agencji Scholz & Friends.

Symbol ruchu paraolimpijskiego ze zniczem w Soczi w tle, fot. All rights reserved by Sochi 2014 Winter Games

W roku tym Międzynarodowy Komitet Paraolimpijski (IPC) po raz pierwszy użył tego symbolu oficjalnie, choć na igrzyskach w Atenach obowiązywała jeszcze poprzednia wersja flagi. Została ona użyta dopiero podczas ceremonii zamknięcia igrzysk, kiedy pałeczkę paraolimpijskiej sztafety przekazano Pekinowi. Nowy emblemat po raz pierwszy został zastosowany podczas IX Zimowych Igrzysk Paraolimpijskich Turyn 2006.

Zlokalizowanie figur w centralnym punkcie prostokąta to oczywiste nawiązanie do roli IPC w ruchu paraolimpijskim: motywować sportowców ze wszystkich zakątków świata do jedności i rywalizacji sportowej. Wizja Komitetu polega na założeniu ciągłego wspierania paraolimpijczyków, aby poprzez doskonalenie się w swoim rzemiośle sportowym inspirowali cały świat.

Nieuprawniona trawestacja

Mało kto pamięta, że symbolika paraolimpijska związana jest z koreańskim elementem dekoracyjnym zwanym „tea-geuk”. Flagę z pięcioma barwnymi pazurkami „tea-geuk” zastosowano po raz pierwszy w trakcie Letnich Igrzysk Paraolimpijskich Seul 1988. Były to pierwsze igrzyska dla osób niepełnosprawnych rozegrane na tych samych obiektach, na których o olimpijskie medale walczyli sportowcy sprawni. Kolory były takie same, jak na fladze olimpijskiej – niebieski, czarny, czerwony, żółty i zielony.

W roku 1990 Międzynarodowy Komitet Olimpijski uznał, że symbolika paraolimpijska jest nieuprawnioną trawestacją emblematu olimpijskiego. W roku 1991 Międzynarodowy Komitet Paraolimpijski do swojej flagi dodał szósty pazurek, a wszystkie ułożono w zamkniętym okręgu. Szybko uznano, że prac nad zmianami nie zakończono. Z okręgu ponownie usunięto szósty element.

Logo Polskiego Komitetu Paraolimpijskiego także nawiązuje do symboliki ruchu paraolimpijskiego, fot. Tomasz Przybyszewski

Jednak trzy pazurki

Pomysł na trzy koreańskie elementy w projekcie, ułożone koncentrycznie, pojawił się w roku 1992. Nowy emblemat zastosowano jednak dopiero po zimowych igrzyskach w Lillehamer w roku 1994. Igrzyska w Norwegii były więc ostatnimi, nad którymi powiewała stara flaga z symboliką okręgu ułożonego z pięciu połączonych „pazurków”.

Każde igrzyska, oprócz oficjalnej flagi IPC, mają swoją symbolikę, która musi nawiązywać do symboliki IPC. Jako że emblemat igrzysk wykorzystywany jest w materiałach promocyjnych, materiałach sponsorskich, a także na ubraniach ekip paraolimpijskich i plastronach sportowców – każdy musi być zaakceptowany przez Międzynarodowy Komitet Paraolimpijski.

Głównym sponsorem serwisu Soczi 2014 jest: