Licytacja na świadczenia

We wtorek 25 marca Rada Ministrów podjęła decyzję, by przesunąć 200 mln zł w budżecie państwa na zwiększenie kwoty świadczenia pielęgnacyjnego dla rodziców opiekujących się niepełnosprawnymi dziećmi – poinformował Władysław Kosiniak-Kamysz, minister pracy i polityki społecznej, na posiedzeniu sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.

Główne założenia projektu ustawy o świadczeniach rodzinnych przedstawione przez ministra pracy i polityki społecznej to:

• 1000 zł netto świadczenia pielęgnacyjnego dla rodziców, którzy nie pracują, by opiekować się niepełnosprawnym dzieckiem. Na kwotę tę składają się: 800 zł świadczenia i 200 zł dodatku z rządowego programu. Kwota brutto, czyli wraz z ubezpieczeniem emerytalno-rentowym oraz zdrowotnym, wynosić ma łącznie 1321 zł. Ta kwota będzie obowiązywać od 1 maja br.
• 1200 zł netto od 1 stycznia 2015 r., kwota brutto ze składkami – 1576 zł.
• 1300 zł netto od 1 stycznia 2016 r., kwota brutto ze składkami – 1703 zł.

- Przesunięte środki na zwiększenie świadczeń w tym roku pochodzą ze środków z rezerwy celowej na narodowy program przebudowy dróg lokalnych. Koszt wprowadzenia tych regulacji w tym roku wyniesie 180 mln, w przyszłym – 865 mln, a w 2016 r. – 1 mld 15 mln zł. Łącznie koszt podniesienia wysokości świadczeń dla rodziców niepełnosprawnych dzieci wyniesie 2 mld 965 mln zł – wyliczał minister Kosiniak-Kamysz.

Sporne postulaty

Sprzeciw posłów opozycji już na początku posiedzenia komisji wzbudził fakt, że powyższa propozycja rządu jest rozpatrywana jako informacja ministra, tymczasem spodziewali się oni projektu poselskiego ustawy, aby jeszcze bardziej przyspieszyć tok jej procedowania. Jednogłośnie przedstawiciele wszystkich klubów opowiedzieli się bowiem za koniecznością jak najszybszego trybu przyjęcia ustawy o świadczeniach rodzinnych.

– Chodzi o to, by wszystkie kluby poselskie mogły podpisać się pod tym projektem, a nie tylko dwa kluby (PO i PSL – red.) – uzasadniał minister pracy.

Posłowie SLD i  Solidarnej Polski domagali się także, by Komisja równolegle zajęła się projektem ustawy ws. świadczeń dla opiekunów dorosłych osób z niepełnosprawnością.
– Chcemy rozmawiać o rozwiązaniach systemowych, a nie cząstkowych – przekonywał poseł Tomasz Tomaszewski z SLD.

Z kolei poseł Arkadiusz Mularczyk z Solidarnej Polski (SP) zarzucał stronie rządowej, że przyspieszone prace nad ustawą są jedynie wynikiem protestu przebywających od tygodnia w Sejmie rodziców dzieci z niepełnosprawnością. – Projekty Solidarnej Polski leżą nierozpatrzone od dawna; to jest gorzka konstatacja, że dopiero teraz, po proteście rodziców, Komisja zabrała się za te prace – mówił poseł.

Fot.: Tomasz Przybyszewski

Posłowie PO zarzucali mu z kolei, że jest prowodyrem wydarzeń związanych z pobytem rodziców w Sejmie. – Przestańmy ujadać jedni na drugich. To wstyd, że napuszcza pan te matki, które sobie nie radzą, na te, które radzą sobie lepiej. Nie uprawiajcie polityki na niepełnosprawnych dzieciach – mówiła poseł Małgorzata Adamczak (PO), która sama jest matką 22-letniej niepełnosprawnej córki.

W tym samym duchu apelował Marek Michalak, rzecznik praw dziecka. – Trzeba wziąć teraz odpowiedzialność za te dzieci, które leżą na posadzkach sejmowych korytarzy, o ich godnym życiu tutaj rozmawiamy – mówił.

Przesunięcia w budżecie

Żywą dyskusję posłów uczestniczących w posiedzeniu Komisji wywołała kwestia przesunięcia w budżecie środków na zabezpieczenie wyższego świadczenia pielęgnacyjnego dla rodziców. Wielu z nich proponowało, by wykorzystać w tym celu środki m.in. z Funduszu Pracy.
 – Proponujemy, by świadczenie pielęgnacyjne już od tego roku było równe 50 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Jeszcze większe środki można przesunąć z funduszu Lasów Państwowych – proponował poseł Stanisław Szwed z PiS.

Również poseł Arkadiusz Mularczyk (SP) zapowiedział, że w drugim czytaniu projektu zgłosi wniosek, aby już w tym roku wysokość świadczenia osiągnęła poziom płacy minimalnej. Z kolei posłowie SLD Tomasz Tomaszewski i Dariusz Joński wskazywali na możliwość dysponowania pulą ok. 10 mld zł z Funduszu Pracy na zwiększenie kwoty świadczeń.
Odnosząc się do tych propozycji, minister pracy przypomniał, że to ustawa reguluje, na co mogą być przeznaczane środki z Funduszu Pracy.

– Nie ma tam świadczeń rodzinnych. Środki te przeznaczone są przede wszystkim na aktywizację zawodową i jest ich obecnie ok. 6 mld – podkreślił.

Dwie ustawy

Minister Kosiniak-Kamysz podczas posiedzenia Komisji odniósł się także do kwestii świadczeń dla opiekunów dorosłych osób z niepełnosprawnością.

 – Podczas wtorkowego posiedzenia Rady Ministrów przyjęto projekt ustawy, która jest realizacją wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 5 grudnia ub.r. Zasiłek dla opiekunów, którzy utracili świadczenie 1 lipca ub. r., będzie wypłacany wraz z odsetkami za każdy miesiąc, w którym nie pobierali oni świadczenia. Przełoży się to na kwotę ok. 5,5 tys. zł jednorazowej wypłaty. Ustawa została zaakceptowana przez rząd i skierowana do marszałek Sejmu. Koszt realizacji tych zobowiązań w tym roku wyniesie 1 mld 372 mln, a w 2015 r. – 900 mln zł. Środki te pochodzą z rezerwy Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, przeznaczonej na świadczenia – mówił szef resortu pracy.

Fot.: Tomasz Przybyszewski

Ustawa ma wejść w życie 14 dni od jej ogłoszenia. Ośrodki Pomocy Społecznej będą miały dwa tygodnie na poinformowanie świadczeniobiorców o tej zmianie, a ci w ciągu 4 miesięcy będą musieli złożyć odpowiednie dokumenty. Zasiłek będzie wynosił 520 zł miesięcznie.

Według ministra pracy obie ustawy – ta dotycząca świadczeń dla rodziców dzieci z niepełnosprawnością oraz druga, dotycząca dorosłych opiekunów osób niepełnosprawnych, mogą być procedowane równocześnie. Minister, odnosząc się m. in. do pytania Piotra Szumlewicza z OPZZ o różnicowanie opiekunów dzieci i dorosłych z niepełnosprawnością, zapewnił, że resort nie przestaje pracować nad konieczną całościową ustawą i systemowym wsparciem obu tych grup społecznych.

Posłowie zadali także pytanie o to, czy rząd zamierza waloryzować kwotę zasiłku pielęgnacyjnego, który wynosi 153 zł, oraz czy będzie podniesione kryterium dochodowe 623 zł, które w tej chwili obowiązuje opiekunów, by mogli oni starać się o specjalny zasiłek opiekuńczy (o rodzajach świadczeń pisaliśmy tutaj).

– Została już podjęta decyzja, że od listopada br. próg ten będzie wynosił nie 623 zł, ale 664 zł – podkreślił szef MPiPS.

Ważna rola ośrodków wsparcia

Maria Król, matka niepełnosprawnego dorosłego syna z porażeniem mózgowym, lekarz i pomysłodawczyni zamojskiego Stowarzyszenia „Krok za Krokiem”, zwróciła uwagę na to, że domaganie się wyższych świadczeń przez rodziców, jakkolwiek słuszne, nie jest jedyną drogą.

– Mój syn ma 28 lat, ukończył technikum i pracuje na pół etatu. Ja pracuję, mój mąż także. To było możliwe m. in. dzięki ośrodkowi dziennego wsparcia. Praca pozwala oderwać się rodzicowi, z kolei izolacja dziecka w domu nie jest dla niego dobra. Dlatego tak istotne są w tym zakresie także działania samorządów, bo one powinny na swoim terenie tworzyć ośrodki rewalidacyjne – mówiła Król.

 – Ta debata kształtuje kierunek zmian w projekcie przedstawionym przez ministra Kosiniaka-Kamysza – podsumował poseł Sławomir Piechota, przewodniczący sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.

Fot.: www.sxc.hu

Do godz. 19.00 w środę 26 marca posłowie mogli składać swoje podpisy pod dyskutowanym projektem. By był on przyjęty do dalszych prac, potrzeba piętnastu poselskich podpisów. Pierwsze czytanie projektu, zgodnie z rekomendacją Konwentu Seniorów, ma odbyć się 1 kwietnia o godz. 16.00 na posiedzeniu sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.

Od 19 marca trwa w Sejmie protest rodziców z niepełnosprawnością, którzy domagają się podniesienia wysokości świadczenia pielęgnacyjnego do kwoty najniższego wynagrodzenia oraz uzawodowienia opieki nad ich niepełnosprawnymi dziećmi. Po ich dwukrotnym spotkaniu z premierem, który obiecał stopniowe zmiany w tym obszarze, część rodziców wróciła do domów. Ci, którzy domagają się natychmiastowych zmian, pozostali ze swymi dziećmi na sejmowych korytarzach.

W czwartek 27 marca do Sejmu mają przyjechać opiekunowie dorosłych osób z niepełnosprawnością; będą dochodzić swoich praw.