Dyscypliny Tokio 2020: RUGBY NA WÓZKACH

Dyscyplina ta powstała w 1977 roku w Kanadzie dla sportowców z tetraplegią i zdobyła popularność w USA, Australii oraz Wielkiej Brytanii. Jako dyscyplina pokazowa zaprezentowana została na Igrzyskach Paraolimpijskich w 1996 r. w Atlancie. O medale rugbiści rywalizują od Sydney (2000). Konkurencja miała być alternatywą dla koszykówki na wózkach dla zawodników z mniejszą sprawnością ramion i dłoni. Rugby nie jest jednak „spokojną grą”, dzieje się w niej naprawdę wiele. Charakteryzuje się kontaktem między zawodnikami, którzy używają swoich wózków do blokowania i przytrzymywania rywali.

Do tej pory po mistrzostwo paraolimpijskie dwukrotnie sięgali Amerykanie i Australijczycy (bronią tytułu), a raz Nowozelandczycy. W Tokio o medale powalczą reprezentacje: Australii, Danii, Francji, Japonii, Kanady, Nowej Zelandii, USA i Wielkiej Brytanii.

Zasady rugby na wózkach

Mecz trwa cztery kwarty po osiem minut, a w przypadku remisu rozgrywane są 3-minutowe dogrywki. W grze udział biorą dwie drużyny po czterech zawodników. Mecz toczy się na placu gry o wymiarach boiska do koszykówki.

Celem jest zdobycie punktu, czyli przekroczenie przez zawodnika trzymającego piłkę linii końcowej boiska. Gracze drużyny przeciwnej mogą mu oczywiście w tym przeszkadzać, blokując tor jazdy swoimi wózkami lub próbując wybić mu piłkę z rąk. Jakikolwiek kontakt cielesny między zawodnikami jest jednak zabroniony. Utrudnieniem dla atakującego jest natomiast ograniczenie do 10 sekund, przez które może on przetrzymywać piłkę. Przed upływam tego czasu musi ją np. podać.

W rugby stosowane są specjalne wózki, które umożliwiają zawodnikom zderzanie się oraz blokowanie i przytrzymywanie zawodników. Istnieją dwa rodzaje wózków:

• Zawodnicy „niskopunktowi” (patrz: niżej) grają na wózkach defensywnych, które są długie, zajmują dużo miejsca na boisku i umożliwiają blokowanie. Mają długi zderzak wystający z przodu, który służy do zatrzymania ruchu przeciwników, na przykład przez wbiegnięcie lub zaczepienie wózka.
• Zawodnicy „wysokopunktowi” grają na wózkach ofensywnych – szybkich, zwrotnych i zajmujących mało miejsca, co umożliwia im szybkie i sprawne przeciskanie się między przeciwnikami.

Kategorie niepełnosprawności w rugby na wózkach

W rugby na wózkach grać mogą osoby z niepełnosprawnością rąk i nóg. Większość zawodników to tetraplegicy po urazach rdzenia kręgowego, wśród graczy są też osoby z mózgowym porażeniem dziecięcym, dystrofią mięśniową, polio czy po amputacjach. Kobiety i mężczyźni rywalizują razem.

Każdy grający ma punkty kwalifikacyjne – od 0,5 do 3,5 – które oznaczają stopień jego niepełnosprawności. Suma punktów czterech znajdujących się na boisku zawodników nie może przekraczać 8. Punktacja wygląda następująco:

• 1 punkt – zawodnicy z bardzo słabym mięśniem trójgłowym ramienia (tricepsem), 0-3 w teście siły mięśniowej, brak chwytu,
• 2 punkty – zawodnicy z mocnym mięśniem trójgłowym ramienia (tricepsem), 4-5 w teście siły mięśniowej, brak chwytu,
• 3 punkty – zawodnicy z mocnym mięśniem trójgłowym ramienia (tricepsem), 4-5 w teście siły mięśniowej, dobry chwyt.

Wprowadzono również połówki punktów dla zawodników plasujących się pomiędzy klasami.

Ten unikatowy system oznacza, że ​​gracze z lżejszymi niepełnosprawnościami (wysokie punkty) mogą rywalizować z graczami z poważniejszymi niepełnosprawnościami (niskie punkty).