30-lecie PFRON. Sukcesy i wyzwania

Podczas uroczystej gali z okazji 30-lecia utworzenia Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych prezes zarządu Krzysztof Michałkiewicz otrzymał Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski.  Poinformowano też o przekazaniu przez rząd na potrzeby osób z niepełnosprawnościami 1 miliarda złotych, z czego 800 milionów trafi do PFRON jeszcze w tym roku.

- 30 lat temu stworzony został system wsparcia osób niepełnosprawnych, który, ze zmianami, funkcjonuje do dzisiaj. Jego istotnym, integralnym elementem jest Państwowy Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Działania na rzecz rehabilitacji zawodowej osób z niepełnosprawnościami, integracji społecznej oraz dostępności to kluczowe elementy misji PFRON, od lat przyświecające wszystkim jego pracownikom – mówił Krzysztof Michałkiewicz, prezes zarządu PFRON podczas gali jubileuszowej, która odbyła się w Centrum Olimpijskim w Warszawie 22 września.

Zasługi dla osób z niepełnosprawnością

„Z okazji jubileuszu PFRON pragniemy w imieniu Polski i Polaków, a także w imieniu własnym, złożyć serdeczne gratulacje pracownikom tej zasłużonej instytucji oraz przekazać Państwu wyrazy wielkiego uznania. Składamy również podziękowanie organizacjom pozarządowym działającym na rzecz osób z niepełnosprawnościami” – napisali w liście skierowanym do uczestników gali prezydent Andrzej Duda wraz z małżonką, Agatą Kornhauser-Dudą. „Dziękujemy wszystkim Państwu za ogromne zaangażowanie, z jakim pełnią Państwo swoją publiczną misję, za wysiłki, dzięki którym osoby niepełnosprawne w Polsce mogą zaspokajać swoje potrzeby, odbywać rehabilitację zdrowotną, społeczną i zawodową – a w efekcie doświadczać samorealizacji i życiowego spełnienia” – czytamy w liście od prezydenta i pierwszej damy.

W związku z trzydziestoleciem prezydent zdecydował o przyznaniu pracownikom PFRON odznaczeń państwowych. Prezes Funduszu otrzymał Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski. Odznaczenia – Srebrny i Brązowy Krzyż Zasługi otrzymali również Dyrektor Generalny PFRON Sebastian Szymonik oraz Pani Beata Góral, wieloletnia pracownica PFRON.

Minister rodziny: Dodatkowe 800 mln na projekty PFRON

- To trzydziestolecie to moment na podsumowanie. Z jednej strony tego, co za nami – tych 30 lat. Z czego te ostatnie 6 lat to wyjątkowo dobry okres na podejmowanie działań na rzecz osób niepełnosprawnych. Powstanie Funduszu Solidarnościowego, to konkretne projekty, które realizuje rząd i PFRON na rzecz konkretnego wsparcia  – mówiła z kolei Marlena Maląg, minister rodziny i polityki społecznej. – Na Radzie Ministrów została przyjęta zmiana do ustawy okołobudżetowej, która na rzecz wsparcia osób niepełnosprawnych w przestrzeni tego roku i z realizacją w roku kolejnym przewiduje miliard złotych. Z tego 800 milionów będzie realizowane poprzez projekty PFRON, a 200 milionów poprzez Rządową Agencję Rezerw Strategicznych – poinformowała Minister Rodziny i Polityki Społecznej.

Wielkie zmiany i codzienna pomoc

Podczas gali nie mogło zabraknąć również Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, Pawła Wdówika.

- Zmiany systemowe w podejściu do osób z niepełnosprawnościami nie mogą odbyć się bez istnienia takiej instytucji jak Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych – powiedział. – Przypominam sobie moment, gdy 30 lat temu jako student czwartego roku psychologii słuchałem z mamą transmisji z Sejmu. Mama powiedziała wtedy: „Zobaczysz, synu, będziesz miał lepiej!”. I rzeczywiście – wiele z tych rzeczy, które przez te 30 lat się wydarzyły było lepszych, innych i dawało szansę osobom z niepełnosprawnościami. PFRON był tą instytucją, dzięki której środki mogły trafiać do osób, organizacji i instytucji i zmieniać sytuację osób z różnego rodzaju niepełnosprawnościami.

Paweł Wdówik odniósł się też do swojej osobistej sytuacji i tego, jak wsparcie PFRON wpłynęło na jego życie.  

 - Trzy lata temu dostałem pierwszego psa wyszkolonego w Polsce. Wcześniej przywoziłem psy ze Stanów Zjednoczonych, a dzięki zaangażowaniu PFRON Fundacja Vis Maior mogła wyszkolić bardzo dobrze mojego psa i wiele innych – zauważył Pełnomocnik.

Sukcesy i wyzwania

Gala była też dobrą okazją do tego, by przyjrzeć się temu, jak przez te lata zmieniła się rola Funduszu i jakie stoją przed nim wyzwania.

- Wczoraj razem z członkami Rady Nadzorczej przyjmowaliśmy plan działań PFRON. Pamiętam, jak plan działań Funduszu opierał się tylko na ustawie o rehabilitacji zawodowej, i dzisiaj w tym samym planie ustaw, które wymieniamy, i na których się opieramy, jest ich naprawdę dużo. Teraz to także ustawa o zapewnianiu dostępności, Konwencja ONZ o prawach osób z niepełnosprawnością, a także Strategia na Rzecz Osób z Niepełnosprawnością przyjęta przez rząd w marcu tego roku – podkreślał Krzysztof Michałkiewicz.

Wskazał on na m.in. nowe przepisy, które umożliwiają choćby złożenie poprzez PFRON skargi na brak dostępności.

- PFRON wychodzi naprzeciw wyzwaniom współczesności. Uruchomił i rozwija platformy internetowe SOW oraz iPFRON+, służące sięgnięciu po wsparcie Funduszu bez wychodzenia z domu przez 24 godziny na dobę. Tworzymy Ośrodki Wsparcia i Testów, gdzie osoby z niepełnosprawnościami będą miały m.in. dostęp i możliwość testowania najnowszych rozwiązań technologicznych umożliwiających faktyczną likwidację napotykanych barier. Rozpoczęliśmy realizację nowych programów zatwierdzonych przez Radę Nadzorczą, do których należą: Centra informacyjno-doradcze dla osób z niepełnosprawnością oraz pilotażowy program „Dostępność ponad barierami” – wymieniał kolejne podejmowane przez Fundusz inicjatywy prezes Michałkiewicz.

- Fundusz przekazuje środki organizacjom pozarządowym realizującym zadania zlecone na rzecz osób niepełnosprawnych. W 2015 roku przekazano kwotę 178,5 mln zł, a na rok 2021 zaplanowana ona została na poziomie 415 mln zł, co stanowi wzrost o 133%. Wydatki Funduszu w 2020 roku na wsparcie osób z niepełnosprawnościami wzrosły o kwotę 1,3 mld zł, co stanowi w stosunku np. do 2015 roku, wzrost o 27,71% – poinformował.

Więcej miejsc w WTZ i ZAZ

Powstaje pytanie, na co zostanie przeznaczonych 800 milionów złotych, które decyzją Rady Ministrów otrzyma PFRON jeszcze w tym roku.

 - Uważamy, że wśród osób z niepełnosprawnością jest grupa osób, które nie nadają się na otwarty rynek pracy i wymagają warunków chronionych. Dlatego tak ważne są zakłady aktywności zawodowej (ZAZ) i przygotowujące do nich warsztaty terapii zajęciowej (WTZ), które wymagają dodatkowych nakładów, bo tych miejsc jest ciągle za mało – odpowiada na to pytanie Krzysztof Michałkiewicz. – Będzie więcej WTZ i ZAZ, i więcej miejsc w nich. Planujemy też zwiększenie dofinansowania do uczestników ZAZ i WTZ – dodał.