Kiedy będą nowe karty?

Nie słabnie zainteresowanie klientów powiatowych zespołów ds. orzekania o niepełnosprawności (PZON) otrzymaniem nowej karty parkingowej. Mimo że od wejścia w życie nowych przepisów minął miesiąc, zespoły wciąż nie mają informacji z resortu pracy, kiedy fizycznie pojawią się blankiety kart parkingowych.

- Codziennie odbieramy w tej sprawie nawet do kilkunastu telefonów, a do siedziby Zespołu przychodzi osobiście po kilka, kilkanaście osób, aby zasięgnąć informacji – mówi Wojciech Mrzyk, sekretarz Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Tychach.

- Niestety, klienci w większości nie znają przepisów regulujących te kwestie bądź znają je tylko w ogólnych założeniach – dodaje. Większość osób złożyła bądź zapowiedziała złożenie wniosku o ponowne wydanie orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności w celu weryfikacji prawa do uzyskania karty parkingowej na nowych zasadach.

W Rybniku klienci zgłaszają się w tej sprawie i składają wnioski o nową kartę parkingową. – Do 23 lipca br. wpłynęło do naszego zespołu 70 wniosków. Natomiast osoby, które nie mają prawa do otrzymania karty na podstawie posiadanego orzeczenia, występują z wnioskiem o wydanie ponownego orzeczenia – informuje nas Beata Podleśny, przewodnicząca PZON.

– Duża grupa osób przed przyjazdem do Zespołu pyta telefonicznie o szczegóły, więc telefon dzwoni przez cały czas. Są też osoby, które wysyłają wniosek drogą pocztową –  to najczęściej osoby, które nie posiadają orzeczenia uprawniającego do nowej karty. Zdarzają się również przypadki, gdy osoba dokonuje wpłaty, a nie ma prawa do otrzymania karty parkingowej – mówi.

Parkowanie na "kopercie", fot. Tomasz Przybyszewski

Do szczecińskiego Zespołu wpłynęło dotychczas ok. 130 wniosków o wydanie dokumentu. W Szczecinie wydano wcześniej 10 tys. kart; ok. 6 tys. na stałe, w tym ok. 4 tys. dla osób ze znacznym stopniem. – Szacujemy, że ok. 70 proc. stanie ponownie na komisji orzekającej, a nam kończą się już pieniądze – mówi Lidia Gugała, przewodnicząca szczecińskiego Zespołu.

Niejasne przepisy

- Same przepisy w wielu miejscach nie są jasne – począwszy od ustawy, która nie mówi wprost, jak należy procedować w przypadku osób posiadających orzeczenia sprzed jej wejścia w życie,  gdy funkcjonowały przepisy, na podstawie których osoby te otrzymały stare karty parkingowe – choć akurat w tej sprawie Ministerstwo przysłało wytyczne. Miejscami niejasne są też rozporządzenia, które np. wprowadzają hasłowo pewne instytucje typu „wzór podpisu” na blankiecie karty, nie wspominając, co potem należy z nimi czynić – mówi Mrzyk.

- W rozporządzeniu nie ma np. mowy o dzieciach, więc wszystkie dzieci do 16 r. ż. muszą się ponownie orzekać – zwraca uwagę Elżbieta Niekrasz-Lisiewicz, przewodnicząca MZON w Zielonej Górze. - Wnioski o wydanie dokumentu są dostępne na stronie internetowej oraz w siedzibie Zespołu. Drukujemy ich ok. 50 dziennie i wydajemy osobom zainteresowanym. Temat kart parkingowych jest tematem numer jeden w Zespole. Informujemy petentów o rzeczywistej sytuacji związanej z kartami i brakiem możliwości jej wydania, dlatego wstrzymują się oni od składania dokumentów i czekają – mówi. - Nie mamy informacji, jak technicznie ma to wyglądać (stan na 22 lipca – przyp. red.) – dodaje.

Przewodnicząca szacuje, że do Zespołu po nową kartę przyjdzie ok. 4 tys. osób. Przypomina, że na dzień 1 lipca nie było wytycznych dotyczących np. ponownego orzekania się osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności i kodem R-05, których stan zdrowia nie uległ pogorszeniu.

Zespół jest gotowy do wydawania kart parkingowych, ale brak narzędzi do pracy i konkretnych wytycznych z BON powoduje, że problemy zaczynają się mnożyć, co nie ułatwia zespołom pracy.

– Mówienie, że jest dobrze, jest uspokajaniem ludzi na siłę. Wszystkie zespoły mają bardzo trudną sytuację, nie wspominając już o osobach, które np. nie wyrobiły karty w czerwcu jeszcze w wydziałach komunikacji, a dziś wskutek złego stanu zdrowia nie mają możliwości otrzymania karty parkingowej – zauważa przewodnicząca.

Technika, wytyczne, finanse

Pracownicy Zespołów nie mają też pewności, czy posiadany przez nich sprzęt będzie pozwalał na fizyczne wyprodukowanie nowych kart zgodnie z sugerowanymi przez Ministerstwo parametrami technicznymi. – Wstępna analiza pozwala sądzić, że tak, zweryfikuje to jednak praktyka – mówi sekretarz tyskiego PZON.

W szczecińskim Zespole taka weryfikacja już częściowo nastąpiła. Informacja z MPiPS dotycząca sprzętu przyszła do zespołów wcześniej, ale dokładne wytyczne techniczne i procedury trafiły do nich dopiero 30 lipca br.

– Kupiłam wcześniej laminator za ok. 400 zł, ale po informacji z ministerstwa okazało się, że muszę go wymienić, bo dopiero teraz dowiedziałam się, jaka ma być grubość folii – mówi Gugała.

Fot.: www.sxc.hu

Zasadniczo zespoły nie dostają środków na zakup potrzebnego sprzętu, tj. drukarki, laminatora, gilotyny, skanera; potrzebny jest, oczywiście, także komputer.
Ministerstwo zaleciło drukarki laserowe. Sprzęt, który będzie potrzebny do produkcji kart, wyceniono łącznie na 6500 tys. zł netto, ale informatyk wydał opinię, że jakościowo taki sprzęt może nadawać się do grania w gry – mówi Mariola Kokocińska, przewodnicząca PZON w Poznaniu. – My sobie poradzimy, ale mniejsze zespoły mogą mieć problemy. Zespoły mają sprzęty z 2008 r. – dodaje.

Zespoły w województwie zachodniopomorskim już wcześniej dostały od wojewody pieniądze na zakup drukarki, której koszt wynosi 2500–3000 zł brutto plus 400 zł za toner. Koszt gilotyny to ok. 140 zł – blankiety kart mają bowiem być wycinane w zespołach z arkuszu A4.

Szczecińskiemu Zespołowi kończą się pieniądze na orzekanie. – Już w lutym rozmawiałam z wojewodą i wiceprezydentem miasta o finansach, ale dostaliśmy na razie mniejsze kwoty, po 10 tys.; potrzebujemy 200 tys. – mówi Gugała. Zespoły nie dostały także pieniędzy na dodatkowe etaty, co wcześniej obiecywano.

Braki w systemie

Również system EKSMOoN nie jest jeszcze przygotowany do rejestracji kart parkingowych. Na podstawie art. 6d ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych utworzono Elektroniczny Krajowy System Monitoringu Orzekania o Niepełnosprawności (EKSMOoN), w którym przetwarza się dane w celu usprawnienia i podniesienia jakości orzekania o niepełnosprawności oraz realizacji zadań przez zespoły orzekające o niepełnosprawności.

– Ustawa z 23 października 2013 r. o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013 r. poz. 1446)  art. 4 pkt 2) wprowadziła zmiany w wyżej wymienionej ustawie o rehabilitacji, tym samym dane dotyczące karty parkingowej będą gromadzone w EKSMOoN. Nadzór nad systemem sprawuje pełnomocnik rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, zmiany są wdrażane przez MPiPS. System powinien zawierać wszelkie narzędzia potrzebne do wydania karty parkingowej. Niestety, nie znamy szczegółów, jak to będzie w praktyce funkcjonowało – wyjaśnia Beata Podleśny.

28 lipca w resorcie pracy odbyły się testy systemu. – Zakończyły się testy systemu informatycznego i w ciągu najbliższych dni (pierwszy tydzień sierpnia) zostanie on uruchomiony w zespołach. Informacje o sprzęcie koniecznym do obsługi karty powiatowe Zespoły otrzymały od MPiPS wraz z informacją o finansowaniu oraz specyfikacji – informuje nas Agnieszka Krzyżak z Biura Promocji i Mediów MPiPS.

Karty w produkcji

Początkowo Ministerstwo Pracy informowało zespoły, że blankiety kart parkingowych będą w trzecim tygodniu lipca. Niedługo potem z nieoficjalnych wiadomości było wiadomo, że termin przesunie się na sierpień.

- Ministerstwo na początku lipca przekazało nam informację o tym, że blankiety będzie przesyłać „mniej więcej w trzecim tygodniu lipca” – i była to ostatnia informacja w tej sprawie. W związku z tym, zakładając, że rzeczywiście otrzymamy blankiety w takim okresie, pierwsze karty będziemy mogli wydać prawdopodobnie na przełomie lipca i sierpnia – mówił 24 lipca Mrzyk.

– Niestety, nie wiem, kiedy rzeczywiście będziemy wydawać naszym klientom blankiety kart parkingowych. Myślę, że to pytanie należałoby skierować bezpośrednio do ministra pracy i polityki społecznej oraz do pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych. Jest już 24 lipca, a myśmy jeszcze nie otrzymali blankietów, ponadto nie mamy dostosowanego systemu EKSMOoN do wydawania kart parkingowych – wtórowała Podleśny.

Fot.: www.sxc.hu

Na nasze pytanie odpowiedziała Agnieszka Krzyżak z MPiPS. – Karty parkingowe są obecnie w produkcji. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, powiatowe zespoły orzekania o niepełnosprawności w ciągu 30 dni od daty złożenia wniosku przez osobę niepełnosprawną o wydanie nowej karty parkingowej wydadzą decyzję o jej przyznaniu oraz wskażą termin odbioru karty. Osoby zainteresowane z pewnością otrzymają z odpowiednim wyprzedzeniem informację o terminie odbioru karty, a dystrybucja kart obędzie się zgodnie z założonym harmonogramem. Szacujemy, że pierwsze karty będą wydawane w połowie sierpnia – powiedziała. – Do momentu wydania nowych kart wszyscy, którzy posiadają ważne stare karty parkingowe, mogą z nich korzystać – dodała Krzyżak.

Nieoficjalnie jednak wiadomo, że nie ma jeszcze ogłoszonego przetargu na produkcję hologramów do kart. – Dalej czekamy na konkretny termin, kiedy będą karty – mówią jednym głosem przewodniczący zespołów.