4 stycznia obchodzimy 214. rocznicę urodzin Louisa Braille'a – wyznalazcę alfabetu Braille'a, dzięki któremu osoby z niepełnosprawnością wzroku mogą dotykiem poznawać świat książek.

Niewidomi słuchają tak, jak widzący patrzą – Ryan Knighton

Louis Braille

Przyszedł na świat jako czwarte dziecko w rodzinie rymarza Simona René Braille’a oraz Monique z domu Baron. Ojciec rzemieślnik zajmował się wytwarzaniem siodeł i uprzęży dla okolicznych rolników. Matka zajmowała się domem, w całości poświęcając się opiece nad dziećmi i całym gospodarstwem. Już od wczesnych lat życia dzieci pomagały rodzicom we wszelkich pracach gospodarskich.

W trakcie przyuczeń do przyszłych obowiązków doszło do niefortunnego zdarzenia, podczas którego trzyletni Louis uszkodził sobie oko, bawiąc się w warsztacie ojca. Doszło do zakażenia, a stosowane zabiegi (okłady z wody liliowej) prawdopodobnie tylko pogorszyły stan zdrowia chłopca. Wkrótce stan zapalny przeniósł się także na zdrowe (lewe) oko – jak obecnie się przypuszcza, na skutek współczulnego zapalenia oka, co już po dwóch latach spowodowało obuoczną ślepotę.

Na szczęście Louis od początku był otoczony troską i miłością ze strony rodziny, która umożliwiała mu poznawanie świata pozostałymi zmysłami. Dodatkowym ułatwieniem było, że obydwoje rodzice byli piśmienni, co w tamtych czasach w francuskich wsiach było rzadkością. Rodzice postanowili, że ich syn będzie brał udział w normalnych czynnościach życiowych. Podobno Louis nauczył się alfabetu w domu, poznając dotykiem kształty liter zrobionych z wbitych w deskę gwoździ tapicerskich.

Pismo Braille’a

Pismo opiera się na tak zwanym sześciopunkcie, czyli znaku tworzącym. Podstawą koncepcji jest sześć wypukłych punktów ułożonych w dwie kolumny, w każdej po trzy. W lewej kolumnie umownie oznaczone są punkty 1, 2 i 3, a w prawej 4, 5 i 6.

Różne kombinacje punktów i wzajemne połączenia dają możliwość stworzenia w sumie 64 znaków. Geniusz systemu braillowskiego polega na tym, że można w nim zapisać dosłownie wszystko. Nawet znaki muzyczne, matematyczne, fizyczne czy chemiczne! W różnych językach narodowych alfabet Braille’a nieco się różni, co wynika z generalnych różnic językowych, takich samych jak w zwykłym zapisie. Jednak co do głównych zasad metoda ma międzynarodowy charakter.

Więcej informacji o alfabecie Braille'a

• Czy każda osoba niewidoma zna alfabet Braille’a? Zachęcamy do przeczytania bardzo ciekawej rozmowy z Paulą Cupryan na portalu kulturawrazliwa.pl 
• Z pomocą strony można sprawdzić swoje możliwości i spróbować napisać swój własny tekst z pomocą Alfabetu Braille’a. 
• Link do alfabetu Braillea