Macierzyństwo, niepełnosprawność i edukacja seksualna. Zobacz najnowsze badania Fundacji Avalon

W ramach zrealizowanych przez Fundację Avalon badań „Seksualność i rodzicielstwo osób z niepełnosprawnością ruchową” zapytano matki dzieci z niepełnosprawnością ruchową o ich macierzyńskie doświadczenia w kontekście radzenia sobie z niepełnosprawnością, a także rozmów o seksualności. Zobacz ciekawe wnioski!

Mamy częściej rozmawiają z dziećmi o seksualności

Badania pokazały, że to matki częściej niż ojcowie opowiadają dzieciom o seksualności. Wiąże się to m.in. z ich większym zaangażowaniem w codzienność dziecka, w dbanie o jego zdrowie. Dla matek seksualność wiąże się nierozerwalnie z relacją z samą sobą, swoją cielesnością, poczuciem atrakcyjności.

Kobiety zaznaczały także, że niepełnosprawność jest w tym obszarze dodatkowym wyzwaniem, albowiem brakuje im dodatkowego, specjalistycznego wsparcia.

- Bo tak, to nie ma nigdzie żadnych informacji, gdzie można pomóc takiemu dziecku z niepełnosprawnością – mówi jedna z respondentek.

- Strasznie trudno było nam te 10 lat temu znaleźć seksuologa, który by się zajął osobą z niepełnosprawnością, a w dodatku jeszcze nastolatkiem – przyznaje kolejna mama.

Jak matki postrzegają niepełnosprawność swoich dzieci?

W narracji matek oprócz ograniczeń dziecka w różnych sferach, niepełnosprawność jawi się jako problemy instytucjonalny i informacyjny. Rozumiany jako braki w dostępności do wsparcia ze strony instytucji państwowych (w tym brak wsparcia finansowego). Braki te wymuszają konieczność szukania informacji i radzenia sobie samemu.

Badane kobiety akcentują także jak bardzo ważna jest kwestia społecznej akceptacji osób z niepełnosprawnościami. Potrzeba traktowania dzieci jako równych. Niepełnosprawność dzieci jest według badanych bardziej akceptowalna niż niepełnosprawność dorosłych ze względu na bariery mentalne i kulturowe społeczeństwa.

- Społeczeństwo nie wie jak ma się zachować przy osobach z niepełnosprawnościami i woli stać tak bardziej z boku – mówi jedna z mam.

- Nieraz mam wrażenie, że to my mamy większe blokady w głowie niż nasze dzieci, czasami to nam się wydaje, że nasze dzieci są bardziej niepełnosprawne niż są – dodaje inna mama.

Edukacja seksualna dzieci to ciągle temat tabu  

Matki podkreślają, że potrzeba bycia atrakcyjnym/ą dla drugiej osoby występuje u wszystkich, bez względu na to, czy jest to osoba sprawna, czy z niepełnosprawnością, a rodzice powinni wspierać dzieci i utwierdzać w przekonaniu, że są atrakcyjne. To dzięki rozmowie dzieci uczą się, jak postrzegać siebie, swoją atrakcyjność i nabierają poczucia bycia istotą seksualną, zdolną kochać i być kochaną. Temat rozmów z dziećmi o związkach osób z niepełnosprawnościami poruszany jest głównie przez matki.

Relacja dziecka z rodzicem ma zasadniczy wpływ na sposób patrzenia na swoje ciało i akceptację niepełnosprawności. O znaczeniu relacji z dzieckiem mówiły też matki osób z niepełnosprawnościami podkreślając, że chcą budować pozytywne emocje dziecka w stosunku do samego siebie. Ważna jest świadomość rodziców jak ogromny wpływ na rozwój psychoseksualny ich dzieci mają komunikaty, które do nich kierują. Z narracji kobiet z niepełnosprawnościami wynika, że takie negatywne komunikaty częściej kierowali ojcowie.

Nowy cykl „O rodzicielstwie – krótko, sprawnie i na temat”

Aby normalizować temat macierzyństwa kobiet z niepełnosprawnościami Projekt Sekson rusza z nowym cyklem wywiadów „O rodzicielstwie – krótko, sprawnie i na temat”.

- W ramach cyklu rozmawiać będziemy z rodzicami z niepełnosprawnością oraz rodzicami osób z niepełnosprawnością. Chcemy, aby poprzez dzielenie się własnymi doświadczeniami rodzice wzajemnie się wspierali, poznawali i motywowali. Obalać będziemy kolejne stereotypy i przekonamy się, że niepełnosprawność nie odbiera radości z rodzicielstwa – zachęcają pomysłodawczynie cyklu.

Fragment wywiadu

Sekson przygotował przedpremierowy fragment rozmów, przeprowadzonych z kobietami z niepełnosprawnościami o ich doświadczeniach w macierzyństwie. Zachęcamy do zapoznania się!

„W Polskich domach nie rozmawia się o seksualności, a jak to jest w Waszym domu?

Kobieta z niepełnosprawnością, matka: Ja wywodzę się właśnie z takiej rodziny, gdzie ten temat może nie był tabu, ale nie był kompletnie poruszany i wiedziałam po sobie jak w wielu kwestiach mi to robiło problemy i trudności. U siebie staram się, aby to było czymś totalnie naturalnym. Bardzo bym chciała, aby ten temat był traktowany u nas jak coś normalnego i tez bardzo istotnego. Aby edukacja na ten temat była obecna w szkole w innej formie niż jest do tej pory, bo uważam go za bardzo istotny w życiu naszych dzieci.

Co jest dla Ciebie największym wyzwaniem w wychowywaniu dziecka z niepełnosprawnością?

Mój syn urodził się z rozszczepem kręgosłupa, którego następstwem było wodogłowie oraz brak czucia od pasa w dół. Arek porusza się na wózku. Największym wyzwaniem, patrząc już z perspektywy czasu, jest społeczeństwo i jego brak zrozumienia. Od samego początku trzeba stoczyć walkę z ludźmi, którzy twierdzą, że wiedzą od Ciebie lepiej.

Później walczy się z systemem, który jest tak niedopracowany, że aby załatwić coś co Ci się należy, trzeba opanować wszystkie procedury, aby nieustannie tłumaczyć innym, że jednak masz prawo do pewnych rzeczy.

Kolejnymi wyzwaniami jest architektura i jej niedostosowanie i tutaj też wychodzi brak zrozumienia tematu ludzi, ponieważ raz po schodach można wnieść wózek, ale jeżeli robi się to kilka razy dziennie to jednak nie jest już to takie przyjemne i pojawia się problem, który dla nich nie istnieje i oni go nie zauważają.

Jak mogłabyś wesprzeć inne matki z niepełnosprawnościami?

Nie bójcie się rodzicielstwa, ponieważ niepełnosprawność to tylko część Waszej codzienności. Dziecko wypełnia swoją obecnością nie tylko dom, ale i serce rodzica. Już w ciąży przestałam się obawiać, że z czymś nie dam rady, ale kiedy wzięłam synka w ramiona, gdzieś te obawy zniknęły. Sama przenoszę synka, chodzę na spacery itd. nie myślę o tym, co może sprawić mi trudność po prostu opiekuje się dzieckiem. Zapominam o niepełnosprawności. Liczy się tylko on.”

Gdzie można zobaczyć więcej?

Już wkrótce na stronie internetowej www.sekson.pl opublikowany zostanie pierwszy wywiad w ramach nowego cyklu.

Jeśli jesteś mamą z niepełnosprawnością lub wychowujesz dziecko z niepełnosprawnością i chciałabyś podzielić się swoim doświadczeniem napisz: projekt@sekson.pl

Cały raport z badań dostępny jest na stronie internetowej: Badania | Sekson