Jak zdobyć pracę?

Wiele niepełnosprawnych kobiet wkłada ogromny wysiłek w zdobycie i utrzymanie pracy. Na jednej szali są ich umiejętności, kwalifikacje i determinacja, na drugiej – ograniczenia, np. osoba niewidoma nie podejmie pracy w miejscu, do którego nie da się dojechać transportem publicznym.

Po ukończeniu studiów magisterskich z filologii romańskiej intensywnie szukałam zatrudnienia. W radiu usłyszałam o konkursie „Interpelacja lepsza niż manifestacja”, organizowanym przez biuro poselskie. Nagrodą był staż w tymże biurze. Wygrałam konkurs. Organizatorzy nie spodziewali się, że zwycięzcą zostanie osoba niewidoma. Zaproponowali mi inną nagrodę. Takie rozwiązanie nie było dla mnie satysfakcjonujące, ponieważ potrzebowałam pracy. Ostatecznie dostałam rekomendacje i staż odbyłam u innego posła, który następnie mnie zatrudnił.

Ciekawym doświadczeniem była dla mnie również praca w szkole podstawowej. W klasach trzecich uczyłam francuskiego. Od początku wiedziałam, że to praca tylko na rok, bo język był wycofywany. Na pierwszej lekcji opowiedziałam dzieciom o mojej niepełnosprawności. Mogły się przejść z białą laską. Każdy uczeń dostał do domu kartkę z brajlowskiego czasopisma, co sprawiło im dużą radość. Zajęcia miałam tylko raz w tygodniu, więc sporo czasu zajęło mi nauczenie się rozpoznawania wszystkich dzieci po głosach. Przypominałam, by wypowiedź rozpoczynały od podania swojego imienia. Motywatorem było to, że tylko za takie odpowiedzi dawałam plusy. Materiały przygotowywałam w domu, drukowałam i wieszałam na tablicy kartki. W niektórych lekcjach uczestniczyli praktykanci, studenci nauczycielskiego kolegium języków obcych. Czasem na hospitację przychodziła pani dyrektor. Miała wiele cennych spostrzeżeń. Była życzliwa, otwarta na moje pytania i udzielała mi praktycznych wskazówek. Dobrze wspominam czas pracy w szkole, jednak do szkół podstawowych zdecydowanie wolę przychodzić sporadycznie.

Niekiedy prowadzę w szkołach zajęcia oswajające z niepełnosprawnością. Na co dzień wolę pracować z dorosłymi.

W szkole pracuje także Marta. Choruje na schizofrenię. Z powodu choroby co jakiś czas bierze zwolnienie lekarskie. Zażywa leki i regularnie spotyka się z psychiatrą. Opowiada mu o swoich wątpliwościach i niepokojach. Lekarz pomaga się z nimi uporać i pewne rzeczy „odczarować”, np. pytając: „Skąd wiesz, że gdy uczniowie mówili szeptem, rozmawiali o tobie?”. Dzięki niemu uświadomiła sobie, że uczniowie nie wstają nie tylko wtedy, gdy ona wchodzi do klasy, lecz także na lekcjach innych nauczycieli.

Gdy psychoterapeutka Aneta Rybińska rozpoczynała pracę w Centrum Terapii Krótkoterminowej w Łodzi, proponowano jej pracę z osobami, które straciły wzrok, pewnie dlatego, że jest niewidoma. Nie chciała jednak się ograniczać, lecz zdobywać doświadczenia z różnymi pacjentami. Zaczynając studia, nie zastanawiała się, czy brak wzroku będzie przeszkadzał jej w pracy. Obecnie ma swój gabinet w Łasku i pracuje w dwóch przychodniach w Łodzi. W jednej z nich rejestratorka informuje nowych pacjentów, że psychoterapeutka jest niewidoma. Ona tego nie robi. Przez kilkanaście lat pracy tylko dwukrotnie zdarzyło się, że pacjentowi brakowało kontaktu wzrokowego i poprosił o zmianę terapeuty. Dla większości jej niepełnosprawność nie ma znaczenia, a na niektórych działa mobilizująco. Zaczynają wierzyć, że oni również sobie poradzą.

Jaka jest recepta na znalezienie satysfakcjonującej pracy? „Dobrze mieć konkretny zawód, który jesteśmy w stanie wykonywać pomimo niepełnosprawności. Warto skupić się na celu i konsekwentnie do niego dążyć, choć czasem ogarnia nas zniechęcenie” – radzi Aneta.

Hanna Pasterny – konsultantka ds. osób niepełnosprawnych w Centrum Rozwoju Inicjatyw Społecznych CRIS w Rybniku, osoba niewidoma, finalistka Konkursu „Człowiek bez barier 2011”, autorka książek: Jak z białą laską zdobywałam Belgię, Tandem w szkocką kratkę i Moje podróże w ciemno. W 2017 r. znalazła się w Liście Mocy, publikacji wydanej przez Integrację, z sylwetkami 100 najbardziej wpływowych Polek i Polaków z niepełnosprawnością. W 2020 r. otrzymała Nagrodę Rzecznika Praw Obywatelskich im. dr. Macieja Lisa Więcej: www.hannapasterny.pl

Artykuł pochodzi z numeru 1/2023 magazynu „Integracja”.

Zobacz, jak możesz otrzymać magazyn Integracja.

Sprawdź, jakie tematy poruszaliśmy w poprzednich numerach.