Studenci z niepełnosprawnością z bydgoskiego uniwersytetu będą korzystać z systemu nawigacyjno-informacyjnego

- Nasza uczelnia dba o wyrównywanie szans dla studentów ze specjalnymi potrzebami. Chcemy, aby mogli w pełni korzystać z oferty edukacyjnej, rozwijać się i czuć się sprawczo. GIERMEK to dowód na to, że technologie dają nam nowe możliwości i otwierają wiele drzwi, które mogłyby pozostać zamknięte – mówi Radosław Cichański, Pełnomocnik Rektora ds. Osób Niepełnosprawnych na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego. Wkrótce studenci z niepełnosprawnościami zyskają praktyczne wsparcie w dostępie do edukacji za sprawą systemu nawigacji wewnątrzbudynkowej.

GIERMEK jako prawa ręka każdego rycerza pomaga i wskazuje drogę. Nie bez przyczyny aplikacja nawigacji wewnątrzbudynkowej na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy zyskała taką, a nie inną nazwę. Ten nowoczesny system doprowadza studentów z niepełnosprawnościami pod konkretne miejsca, wskazuje drogę, przekazuje niezbędne dla orientacji w budynku informacje i wysyła istotne komunikaty dotyczące funkcjonowania danego obiektu.

Coś więcej niż nawigacja

GIERMEK powstał w ramach projektu Uniwersytet Równych Szans. Do stworzenia aplikacji powołany został interdyscyplinarny zespół, w skład którego wchodziły osoby związane z Instytutem Informatyki UKW oraz studenci z niepełnosprawnościami, w tym Wojciech Sarnacki, osoba na wózku inwalidzkim, osoba słabowidząca, jak również Justyna Kranc, perypatolog odpowiedzialny za osoby niewidome, czyli specjalista w zakresie orientacji przestrzennej osób niewidomych.

- Zespół powstał w celu zapewnia wszechstronnego wsparcia firmy wykonującej zlecenie i stworzenia aplikacji w duchu projektowania uniwersalnego. Docelową grupą użytkowników GIERMKA nie są tylko osoby ze szczególnymi potrzebami lecz także osoby odwiedzające nasz Uniwersytet po raz pierwszy – mówi Dawid Krasiński, pracownik Instytutu Matematyki Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, współtwórca GIERMKA, który sam jest osobą niedowidzącą.

Po rozmowach i ustaleniu szczegółów zaprojektowanie, stworzenie i wdrożenie aplikacji powierzono firmie programistycznej, która wykorzystała technologię opartą o nadajniki beacon.

- Aplikacja GIERMEK, w oparciu o bezprzewodowe urządzenia informacji wewnątrzbudynkowej (beacony), generuje stosowne komunikaty tekstowe, które w sposób automatyczny zostają zamienione na komunikaty głosowe z wykorzystaniem syntezatora mowy, obecnie w języku polskim, a wkrótce także i angielskim. Dzieje się to w momencie, gdy urządzenie znajdzie się w pobliżu beacona – mówi  Tomasz Urban, właściciel T2T System, firmy programistycznej, która wdrożyła GIERMKA na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego.

- Tym samym GIERMEK prowadzi użytkownika do miejsca docelowego wzdłuż optymalnej ścieżki wyznaczonej w danym budynku lub kondygnacji. GIERMEK posiada również tryb ewakuacyjny, który informuje użytkowników o konieczności ewakuacji i pomaga opuścić budynek w najszybszy sposób, prowadząc najkrótszą drogą do wyjścia – dodaje.

- W naszej działalności zwracamy ogromną uwagę na tworzenie systemów, które realnie wpłyną na dobrostan ludzi. Chcemy mieć wpływ na wyrównywanie szans dla osób z niepełnosprawnościami i pokazać, że nowoczesne technologie realnie pomagają i budują dostępność np. do edukacji. Cieszymy się, że studenci UKW będą mogli korzystać z GIERMKA - dodaje właściciel T2T System.

Cztery moduły

Aplikacja składa się z czterech głównych modułów. Pierwszy z nich zawiera ostrzeżenia informujące o awariach w budynkach.

- Jeżeli w którymś obiekcie przestała działać winda lub doszło do innej awarii, administrator aplikacji otrzymuje informację z odpowiedniej jednostki UKW o takim zdarzeniu. Ten zaś zamieszcza komunikat w aplikacji, który wyświetla się użytkownikom. To świetne rozwiązanie, ponieważ studenci nie natkną się na niespodziewaną usterkę, a dzięki temu unikną niepotrzebnych problemów – mówi Dawid Krasińśki.

- Kolejną zakładką są QR -kody/NFC. System nawigacji pozwala na wykorzystywanie tzw. dynamicznych QR- kodów, które wystarczy raz wydrukować i umieścić w wyznaczonym miejscu. W przypadku zmiany treści nie ma potrzeby instalowania nowego kodu, ponieważ informacje mogą zostać zaktualizowane przez administratora zdalnie. Dla przykładu, jeżeli w danej sali dojdzie do zmiany wykładowcy, to informacja znajdzie się na zamieszczonym na drzwiach QR-kodzie – dodaje.

- Innym sposobem dotarcia do informacji zamieszczonej w QR kodzie jest czytnik NFC czyli rozwiązanie dedykowane osobom niewidomym. które po odpowiednim kliknięciu w aplikacji przyłożą telefon do właściwej tabliczki na drzwiach (aplikacja poinformuje o umiejscowieniu tabliczki) i uzyskają wszystkie informacje. Trzecim modułem jest ewakuacja. Nawigacja w tym wypadku odbywa się na zasadzie gry „ciepło/zimno”. Jeżeli użytkownik znajduje się daleko od wyjścia ewakuacyjnego ukazuje się mu kolor czerwony oraz telefon rozpocznie wibrować z niską częstotliwością.. W miarę zbliżania się do wyjścia ewakuacyjnego kolor będzie zmieniać się na żółty, a finalnie na zielony, wówczas wibracje będą się zagęszczać – opowiada Dawid Krasiński.

Ostatnia i najważniejsza zakładka GIERMKA to nawigator.

- Jak sama nazwa wskazuje, ten moduł pomaga nam poruszać się po budynkach. Zakładka działa w dwóch trybach: wejścia i wyjścia. W trybie wejścia użytkownik po przekroczeniu progu otrzymuje komunikat zawierający informację jak ma się ustawić w celu poprawnego otrzymywania komunikatów. Następnie aplikacja informuje o awariach w danym budynku, jeśli takowe wystąpiły. Kolejno trafia na tzw. beacon główny, od którego zaczynają się wszystkie trasy. Otrzymuje informacje o obiektach znajdujących się po lewo, po prawo i na przeciw niego. Z tego poziomu ma też możliwość uzyskania dostępu do szczegółowych informacji dotyczących danego obiektu znajdującego się w budynku np. szatni i opisu ścieżki do niego prowadzącej. Oczywiście, mimo iż aplikacja bardzo pomaga, uczulamy studentów z dysfunkcją narządu wzroku, że system GIERMEK stanowi uzupełnienie tego czego nauczono ich na lekcjach orientacji przestrzennej. GIERMEK jest narzędziem wspomagającym i doskonale uzupełnia poruszanie się po naszych obiektach – dodaje Dawid Krasiński.

Ponadto aplikacja zawiera ułatwienia w dostępie uwzględniające specyficzne potrzeby osób o obniżonej sprawności manualnej. Jedną z takich funkcji jest ochrona przed przypadkowym dotknięciem.

Bieżąca optymalizacja

Testy aplikacji trwały sporo czasu, a wszelkie wnioski i sugestie były i są wdrażane na bieżąco.

- Pierwszy etap polegał na wspólnym opracowywaniu idei aplikacji. Kolejno, po jej stworzeniu, grupa testerów docelowych, czyli osoby z niepełnosprawnościami (osoba na wózku, słabowidząca i niewidoma) sprawdzała działanie GIERMKA i poszczególnych jego modułów. Uwagi i sugestie osób ze specjalnymi potrzebami są niezwykle cenne i trafne. Dzięki nim GIERMEK jest doskonale przystosowany do potrzeb wszystkich jego użytkowników – mówi współtwórca aplikacji oraz autor nazwy. Wartym podkreślenia jest fakt, że osoby testujące to specjaliści ds. dostępności, którzy swoje kwalifikacje zdobyli właśnie na bydgoskim uniwersytecie.

GIERMEK jest narzędziem administrowanym przez Dział ds. Osób Niepełnosprawnych UKW - Nowoczesna aplikacja, to doskonałe narzędzie dla studentów i całej uczelni. Należy jednak podkreślić, że aby wszelkie wiadomości były aktualne musi powstać odpowiednia społeczność, która zdoła je zamieszczać.

Mowa nie tylko o samej administracji, ale także o współpracy pomiędzy wszystkimi pracownikami naszej uczelni. Dołożymy wszelkich starań, aby informacje w GIERMKU były dokładne i zawsze na czas – podkreśla Radosław Cichański, Pełnomocnik Rektora ds. Osób Niepełnosprawnych na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego.

Oprócz budynków w których odbywają się zajęcia, studenci mogą korzystać z GIERMKA także w ogrodzie botanicznym, gdzie kod QR udzieli cennych informacji na temat tamtejszej roślinności oraz w Galerii Biblioteki UKW. Aplikacja GIERMEK jest darmowa i dostępna dla systemów Android i IOS.

* * *

T2T System wspiera przedsiębiorstwa i instytucje w wykorzystaniu technologii informacyjnej. Tworzy i wdraża oprogramowanie, administruje systemami, serwerami i sieciami, świadczy usługi outsourcingu IT. Firma powstała z pasji do informatyki, dziś skupia specjalistów z równych dziedzin programowania i administracji IT.