Alarmujące dane dotyczące polskich seniorów. Jak brak ruchu wpływa na ich zdrowie?

Według danych z badania MultiSport Index 2023 oraz międzynarodowego badania, prowadzone pod egidą Instytutu Europejskich Badań Żywności w Dublinie, aktywność fizyczna osób starszych staje się coraz bardziej palącym wyzwaniem dla zdrowia publicznego. W Polsce, gdzie aż 81% seniorów traktuje ruch jako istotny element profilaktyki zdrowotnej, alarmujące statystyki pokazują, że trzy czwarte osób powyżej 60. roku życia nie podejmuje żadnej aktywności fizycznej nawet raz w tygodniu.

Aktywność fizyczna seniorów - jak wyglądają statystyki

Porównując dane europejskie, w 2017 roku tylko 45% osób w wieku 65-74 lat w UE-27 poświęcało co najmniej 3 godziny tygodniowo na aktywność fizyczną poza pracą, w porównaniu z 33% w grupie wiekowej 75 lat i więcej. To wyraźnie pokazuje, że problem niskiego poziomu aktywności fizycznej seniorów nie dotyka tylko Polski, ale także inne kraje europejskie.

Zaskakujące jest, że aktywność fizyczna jest przez osoby starsze w Europie oceniana jako jedynie piąty co do ważności czynnik determinujący zdrowie (18%), ustępując miejsca nawykom żywieniowym (42%), paleniu papierosów (40%) i spożywaniu alkoholu (24%). W skali UE najczęstszymi aktywnościami fizycznymi seniorów są spacery, prace ogrodnicze, jazda na rowerze i pływanie.

Dlaczego sport jest tak ważny? 

Niedostateczna aktywność fizyczna wśród seniorów może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Choroby układu krążenia, nowotwory i demencje to obecnie największe zagrożenia, a aktywność fizyczna może stanowić istotny czynnik prewencyjny – komentuje Anna Rogińska, ekspertka ds. rozwoju biznesu w 4DCenter.

Ćwiczenie nie musi być trudne

Włączenie aktywności fizycznej do codziennego życia seniorów może zaczynać się od prostych, ale skutecznych ćwiczeń. Spacerowanie, nawet przez 10-15 minut dziennie, stanowi doskonały początek. Do podstawowego planu treningowego można dodawać łagodne ćwiczenia wzmacniające mięśnie, takie jak przysiady, zakroki, czy pompki w oparciu o stół.

Dla osób preferujących bardziej spokojne formy aktywności, joga i tai chi są doskonałymi opcjami, pomagając jednocześnie poprawić elastyczność i równowagę. Warto jednak pamiętać, że przed rozpoczęciem jakiejkolwiek aktywności fizycznej, zwłaszcza w przypadku seniorów, ważne jest skonsultowanie się z lekarzem w celu dostosowania programu do indywidualnych potrzeb zdrowotnych. Właściwe ćwiczenia mogą przynieść nie tylko korzyści fizyczne, ale także poprawić samopoczucie i jakość życia seniorów.

Niezależnie od kraju, ważne jest, aby programy ćwiczeń były dostosowane do indywidualnych potrzeb seniorów, uwzględniając obecność chorób przewlekłych i ograniczenia wynikające z wieku. W Polsce, gdzie odsetek osób aktywnych fizycznie jest niższy niż średnia europejska, istnieje pilna potrzeba działań edukacyjnych, aby podnieść świadomość seniorów na temat korzyści płynących z regularnej aktywności fizycznej - dodaje Anna Rogińska.

Aktywność fizyczna jako ważny element polityki senioralnej

W obliczu rosnącej liczby seniorów w społeczeństwie (w 2021 roku stanowili ponad jedną czwartą populacji Polski), inwestowanie w promocję zdrowego stylu życia w starszym wieku staje się kluczowym wyzwaniem społecznym. Brak aktywności fizycznej w tej grupie wiekowej może prowadzić do rosnącej liczby chorób związanych z brakiem ruchu, co, według danych WHO, może generować ogromne koszty dla systemów opieki zdrowotnej. W związku z tym, edukacja, dostosowane programy treningowe i świadomość korzyści zdrowotnych związanych z aktywnością fizyczną powinny stać się priorytetem w kształtowaniu polityki zdrowotnej dla seniorów.