Transkrypcja podcastu „180 milionów na start, usługi i nowe miejsca pracy. BGK wspiera ekonomię społeczną.”

Mateusz Różański: Dzień dobry, z tej strony Mateusz Różański zapraszam na rozmowę o – chyba jednym z moich ulubionych tematów – czyli o tym, jak problemy ekologiczne rozwiązywać przy pomocy narzędzi społecznych, a problemy społeczne ekonomicznych, czyli o ekonomii społecznej. I o niej, i o rozwiązaniach, które mają służyć rozwojowi społeczności lokalnych, przeciwdziałaniu wykluczenia, opowiada specjalistka Banku Gospodarstwa Krajowego.

Monika Chudoń-Mich: Dzień dobry, nazywam się Monika Chudoń-Mich, pracuję w zespole wdrażania instrumentów pośrednich w Departamencie Programów Europejskich w BGK.

I Pani zadaniem jest zajmowanie się pożyczkami dla podmiotów ekonomii społecznej.

Zgadza się. Nie tak dawno uruchomiliśmy nowy projekt unijny pt. Europejskie instrumenty zwrotne na rzecz rozwoju ekonomii społecznej, projekt finansowany z nowego programu Fundusze europejskie dla rozwoju społecznego. To jest projekt w dużej mierze współfinansowany ze środków Europejskiego funduszu społecznego plus, jak również ze środków budżetu państwa i współfinansowany jest z wkładu własnego naszych partnerów finansujących. Program, projekt dedykowany jest właśnie stricte podmiotom ekonomii społecznej, które są już zdefiniowane prawnie w ustawie o ekonomii społecznej od 2022 roku. Jest to takie szerokie gremium instytucji, do których można zaliczyć 3 kategorie podmiotów. Powiem króciutko, przedstawię może tę grupę. Do niej należą podmioty spółdzielcze, czyli np. spółdzielnie socjalne, które są bardzo aktywne w aplikowaniu o nasze pożyczki unijne, jednostki reintegracji społeczno-zawodowej, np. centra integracji społecznej, kluby integracji społecznej czy zakłady aktywności zawodowej, no i też szerokie gremium organizacji pozarządowych i organizacji pożytku publicznego, czyli np. fundacje, stowarzyszenia, koła gospodyń wiejskich czy spółki non profit. No i tak jak Pan na początku powiedział, to jest ta szczególna kategoria podmiotów, które bez względu na strukturę prawną czy formę organizacyjną, to te podmioty łączy wspólny mianownik, to znaczy one integrują cele ekonomiczne i cele społeczne, przedkładają zysk społeczny nad zysk ekonomiczny. To jest bardzo cenne.

Skoro jest to kontynuacja, to proszę powiedzieć o tym, co udało się do tej pory osiągnąć, jakichś sukcesach, które rzeczywiście ten program przyniósł.

W ramach pierwszego, pilotażowego projektu udało się udzielić 500 pożyczek o wartości około 38 mln zł i tym samym utworzono 500 miejsc pracy w podmiotach ekonomii społecznej dla osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Dalej idąc, w poprzednim projekcie, który był realizowany w latach 2014-2020 udało się utworzyć już ponad 1323 nowe miejsca pracy oraz wsparliśmy 1194 nowe podmioty ekonomii społecznej. Wartość udzielonego wsparcia opiewała na prawie 150 mln zł. Najwięcej pożyczek udzieliliśmy mikroprzedsiębiorcom, natomiast jeżeli chodzi o statystykę, to pożyczkobiorcami najczęściej były spółdzielnie socjalne, a w drugiej kolejności aktywność w aplikowaniu o pożyczki wykazywały fundacje i stowarzyszenia. Trzeba powiedzieć, że podmioty ekonomii społecznej, które korzystały z poprzedniego projektu, bardzo korzystnie oceniały udzielone wsparcie i większość organizacji, potwierdzała w ewaluacji, w raportach, w badaniach, że dzięki zaciągniętej pożyczce udało się rozszerzyć działalność gospodarczą organizacji i poprawić jakość świadczonych usług publicznych, społecznych, w których specjalizują się podmioty ekonomii społecznej.

No i stworzyć też tysiące, jak się okazuje, miejsc pracy.

Zgadza się, można powiedzieć, że nasze podmioty ekonomii społecznej to jest też duży pracodawca.

Zwłaszcza w małych miejscowościach, gdzie często brakuje zarówno tych usług społecznych, jak i brakuje wartościowych miejsc pracy, a to wszystko udaje się osiągnąć właśnie dzięki wsparciu ze strony Banku Gospodarstwa Krajowego. Dobrze, to przejdźmy może do tego, jakie są cele tego programu, tej kolejnej edycji, tej kontynuacji dotychczasowych działań.

Pierwszym nadrzędnym celem podstawowym jest właśnie wspieranie finansowe na preferencyjnych warunkach podmiotów ekonomii społecznej po to, żeby mogły uzyskane finansowanie przeznaczyć na inwestycje rozwojowe, na finansowanie bieżącej działalności. Po to, żeby mogły budować swoją konkurencyjność na rynku, tam, gdzie świadczą swoje usługi. Trzeba powiedzieć, że podmioty ekonomii społecznej są w tej luce finansowej, one mają utrudniony dostęp do oferty kredytowej banków komercyjnych z uwagi na to, że często nie mają zdolności kredytowej, mają trudności w ustanowieniu zabezpieczeń prawnych, czy nie mają historii kredytowej. Drugim celem, który jakby wynika bezpośrednio z tego pierwszego, poprzez wspieranie właśnie podmiotów ekonomii społecznej, drugim celem jest utworzenie nowych miejsc pracy dla osób, które są defaworyzowane na rynku pracy. Mówimy tu o osobach takich jak osoby długotrwale bezrobotne, osoby opuszczające np. zakłady poprawcze czy zakłady karne, osoby w starszym wieku, uchodźcy. No to są te osoby, które mają trudniej na rynku pracy, więc tutaj ta rola PES-ów w integracji społecznej, czy w aktywizacji zawodowej. A trzecim celem, który premiujemy poprzez umorzenia w naszych pożyczkach, trzecim celem jest rozwój usług społecznych i zdrowotnych. Tak jak wcześniej o tym mówiliśmy PES-y, które świadczą na rzecz społeczności lokalnych. Bo to PES-y, które działają lokalnie czy regionalnie, są jedynymi dostarczycielami takich usług, doskonale znają te potrzeby lokalne. Mają to rozpoznanie, znają te problemy, więc można wymieniać przykłady, gdzie PES-y świadczą te usługi opiekuńcze czy usługi asystenckie dla osób w podeszłym wieku, czy usługi opiekuńcze dla osób z niepełnosprawnościami.

Świetnie. Podmioty ekonomii społecznej, czyli tak skrótowo mówiąc, jak to Pani ujęła PES-y, są też coraz ważniejszym aktorem tworzenia takich lokalnych społeczności. Tworzenia nie tylko usług, nie tylko produktów, ale też tworzenia jakiejś wspólnoty, która tworzy się wokół, np. koła gospodyń wiejskich, lokalnej spółdzielni, klubu. Sam wiem, jak działa to np. w miejscowościach popegeerowskich, gdzie pojawienie się np. lokalnej, prężnej spółdzielni socjalnej potrafi nie tylko dać pracę, nie tylko dać jakąś możliwość rozwoju, ale też stwarza jakąś lokalną siłę społeczną.

To proszę powiedzieć o takich może twardych planach, ile np. miejsc pracy chce się stworzyć, ile tych pożyczek udzielić, ile też pieniędzy na to wydać?

Mamy teraz, mówiąc kolokwialnie, do wydania prawie 180 mln zł. Jeżeli chodzi o wskaźniki do osiągnięcia, mamy do utworzenia 831 miejsc pracy i do udzielenia 831 pożyczek, ale liczymy oczywiście na dużo większe efekty. Może powiem też krótko o parametrach tych pożyczek, które są dostępne obecnie na rynku, czyli Pożyczka na start i Pożyczka na rozwój. Pożyczka na start to jest wsparcie, które udzielamy dla startupów, czyli dla podmiotów, które działają krócej niż rok, to jest pożyczka o wysokości do 100 tys. zł, z możliwością wzięcia dwóch pożyczek do 200 tys. zł, karencja do 6 miesięcy. Tutaj nie ma żadnych opłat i prowizji za udzielenie tej pożyczki. Oprocentowanie wynosi 5,80%. I jeszcze z takich rzeczy, to jest najważniejsze, to jest ta nowość, zachęta, czyli umorzenie w wysokości 25% kapitału pożyczki właśnie za przedsięwzięcia w usługach społecznych, w usługach zdrowotnych, ewentualnie za zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami lub osób z zaburzeniami psychicznymi i za przedsięwzięcia w zielonej gospodarce lub w usługach w zakresie dostępności. Oczywiście te cztery aspekty, do nich podchodzimy rozłącznie, to nie są warunki do spełnienia łącznie, tylko za jeden aspekt przyznajemy umorzenie.

Czyli maksymalnie ile tego umorzenia można mieć?

25%. Za każdy aspekt jest 25%. Za każdy warunek społeczny, za każdą korzyść społeczną jest 25%. Ja to tak nazywam: korzyść społeczna.

Umorzenie 1/4 pożyczki no, to jest duża zachęta. I naprawdę sądzę, że dla wielu, zwłaszcza młodych przedsiębiorstw społecznych, jest to jedna z przyczyn, dla których na pewno one będą chętniej sięgały po to rozwiązanie.

Powiem jeszcze o Pożyczce na rozwój, bo to jest ta jest druga pożyczka, która jest dostępna w naszej ofercie, w ofercie naszych partnerów finansujących. Pożyczka na rozwój to już jest dla podmiotów, które działają dłużej niż 12 miesięcy, wykazują duże potrzeby rozwojowe, inwestycyjne. Jednostkowa wartość pożyczki wynosi pół miliona zł, z możliwością wzięcia pożyczek do 1 mln zł. Także tu już jest ta wyższa wartość pożyczki, okres spłaty też jest dłuższy, bo jest możliwość spłacania tej pożyczki do 10 lat w przypadku wartości pożyczki powyżej 400 tys. zł. Pozostałe parametry są zbieżne z tymi parametrami, które mamy dla Pożyczki na start, czyli karencja sześciomiesięczna, oprocentowanie 5,80% i tutaj również są dostępne umorzenia.

A jakie?

W wysokości 25%. Dokładnie te same zasady, czyli 25% kapitału, ta 1/4 w zamian za osiągnięcie jednej z tych 4 korzyści społecznych, czyli zatrudnienie osoby z niepełnosprawnościami, świadczenie usług społecznych lub zdrowotnych, realizacja przedsięwzięć w zielonej gospodarce lub świadczenie usług dostępnych.

Te warunki, które Pani przedstawiła, są bardzo atrakcyjne i sądzę, że zarówno ci przedsiębiorcy, którzy dopiero zaczynają swoją przygodę z ekonomią społeczną, jak i ci bardziej doświadczeni, już w tej chwili łapią za telefony i szukają informacji, gdzie tę pożyczkę wziąć? Jak ją dostać? Kogo zapytać? To gdyby tak Pani mogła powiedzieć w krótkich, żołnierskich słowach, gdzie znaleźć informację, do kogo pójść? Z czym pójść? Jaki wniosek? Jakie załączniki? Gdzie mamy tego szukać?

Oferta BGK jest dostępna za pośrednictwem naszych partnerów finansujących, których wybieramy w trybie zamówień publicznych. Lista aktywnych partnerów finansujących jest dostępna na naszej stronie, można sobie wyszukać nazwy podmiotu, adres podmiotu, dane kontaktowe i do tego partnera finansującego z danego makroregionu, który nam pasuje terytorialnie, udać się. Można się udać bezpośrednio do siedziby danego partnera lub do punktów obsługi klienta, które są utworzone w każdym województwie wchodzącym w skład danego makroregionu, czy to makroregion północno-wschodni, czy makroregion północno-zachodni, czy makroregion południowy. Mówię tak ogólnie w skrócie, jak my to sobie podzieliliśmy. Jeżeli chodzi teraz o sam moment aplikowania o pożyczkę, to należy pobrać sobie, bo te dokumenty, generalnie z regulaminem udzielania pożyczek, wszystkie dokumenty aplikacyjne są dostępne już nie na naszej stronie internetowej, tylko na stronie internetowej pośredników w zakładkach dedykowanych właśnie naborowi pożyczkowemu. Wraz z wnioskiem o udzielenie pożyczki należy wypełnić załączniki, a przede wszystkim biznesplan.

Bardzo ważny dokument, w którym opisuje się swój pomysł, swoje przedsięwzięcie. Kalkuluje się budżet operacyjny i deklaruje się umorzenie, o które dane pożyczkobiorca, podmiot ekonomii społecznej będzie się ubiegał.

Jeden z tych czterech punktów, jak rozumiem.

Jeden z tych czterech punktów.

Czyli np. jeśli zatrudniamy osoby z niepełnosprawnością, to to wpisujemy, jeśli działamy np. w zakresie zielonej gospodarki, to wpisujemy to etc.

Tak, jeżeli potrzebujemy wsparcia, doradztwa, możemy się udać albo do siedziby pośrednika, albo do jednego z punktów obsługi klienta, który jest najbliżej np. naszej siedziby czy punktu, w którym prowadzimy działalność gospodarczą, tam uzyskamy pomoc, uzyskamy wsparcie w przygotowaniu takiego wniosku aplikacyjnego, doradztwo. Ewentualnie jest jeszcze druga możliwość. Można udać się również do ośrodka wsparcia ekonomii społecznej, nasi partnerzy finansujący współpracują z regionalnymi ośrodkami wsparcia ekonomii społecznej i tam też jest ta możliwość uzyskania informacji o pożyczkach. Ośrodki wsparcia ekonomii społecznej, które też udzielają dotacji z kolei przedsiębiorcom społecznym, mają tę informację o udzielanych pożyczkach na terenie, na którym oni działają, więc ta informacja jest jakby skondensowana, nie jest rozproszona.

Bardzo dobrze. W takim razie przedsiębiorcy, otwieramy sobie stronę Banku Gospodarstwa Krajowego, zakładka Podmioty ekonomii społecznej, tam wyszukujemy, kto działa w naszym regionie i tam się udajemy. Bierzemy pożyczkę i się rozwijamy. I pamiętamy też o możliwości umorzenia w tych czterech bardzo ważnych punktach.

Dobrze, to przeszliśmy przez takie najbardziej znaczące, ważne, trudne tematy, jak liczby, dane, kontakty, statystyki. To tak na zakończenie, gdyby Pani mogła powiedzieć, dlaczego warto skorzystać z tej pożyczki? Co jest w niej takiego szczególnego i co ona może przynieść podmiotom ekonomii społecznej?

Myślę, że dla wielu podmiotów ekonomii społecznej ta pożyczka, którą oferuje bank za pośrednictwem partnerów finansujących, pożyczka, która jest finansowana ze środków unijnych, stanowi czasami jedyną możliwość otrzymania takiego wsparcia finansowego dla podmiotów ekonomii społecznej. Myślę, że nie ma drugiej takiej oferty na rynku, którą ma Bank Gospodarstwa Krajowego dla podmiotów ekonomii społecznej. To się wpisuje w naszą misję społeczną.

I dostrzegamy ten potencjał podmiotów ekonomii społecznej do bycia takim pracodawcą dla tej grupy, która często, gęsto, nie ma ofert pracy. Trzeba też powiedzieć, że podmioty ekonomii społecznej są też takim właśnie dostarczycielem tych ważnych, publicznych usług społecznych dla społeczności lokalnych. No może jeszcze przypomnę te najważniejsze parametry, te korzyści w pigułce, czyli: 25% umorzenia, to jest 1/4 kapitału pożyczki, sześciomiesięczna karencja w spłacie, wysoka wartość pożyczek, bo ta Pożyczka rozwojowa, to jest możliwość wzięcia kapitału do 1 mln zł. Zabezpieczenia, to jest weksel in blanco, czyli forma, która nie jest taka generująca koszty, no i oprocentowanie 5, 80 %.

To jest bardzo atrakcyjne.

Tak, zgadza się.

Dobrze, jak Państwo, dobrze słyszycie, warunki tej pożyczki są nawet bardziej niż atrakcyjne. Ja życzę Pani, żeby Pani miała teraz bardzo, bardzo dużo pracy przy udzielaniu tych pożyczek, zarówno zaczynającym swoją przygodę startupom społecznym, jak i coraz liczniejszym, doświadczonym już przedsiębiorcom społecznym, którzy dzięki waszemu wsparciu będą się rozwijać, tworzyć miejsca pracy, świadczyć usługi i zmieniać naszą rzeczywistość na lepsze. Bardzo dziękuję i życzę bardzo dużo pracy i jeszcze więcej sukcesów.

Dziękuję również za uwagę. Serdecznie zachęcam do zapoznania się szczegółowo z ofertą BGK, do zapoznania się z informacjami na naszej stronie internetowej oraz do zapoznania się, do przeczytania o historiach naszych klientów, którzy z sukcesem wykorzystali udzielone pożyczki, poszukania inspiracji, poszukania wiadomości oraz do zapoznania się z informacjami, które są na stronach internetowych naszych partnerów finansujących.

To ja się dołączam do tego i powiem tak: warto też poczytać i posłuchać na naszej stronie niepełnosprawni.pl o firmach, które już skorzystały z tego wsparcia i osiągnęły dzięki temu wspaniałe sukcesy. Dziękuję i do usłyszenia.

Do usłyszenia.

Materiał dofinansowany przez Unię Europejską.