Godziny ponadwymiarowe dla osoby z niepełnosprawnością
PYTANIE
Czy osoba z orzeczeniem o niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym ryzykuje utratę nadgodzin w pracy, przedstawiając pracodawcy swoje orzeczenie? Jeśli jestem nauczycielką i nie chcę mieć zmiejszonego wymiaru godzin, czy ode mnie to zależy, czy zgodzę się np. na jakieś dodatkowe zastępstwa czy inne płatne lekcje? Czy dyrektor ma prawny obowiązek zmniejszyć godziny zatrudnienia osobie z orzeczeniem?
ODPOWIEDŹ
Szanowna Pani,
Zgodnie z przepisami, pracodawca, któremu pracownik przedstawi orzeczenie o niepełnosprawności, powinien skierować go na badania do lekarza medycyny pracy w celu uzyskania pozytywnej opinii dotyczącej zatrudnienia na określonym stanowisku pracy.
Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2011 r., nr 127, poz.721 z późn. zm.) w art. 15 ust. 1 stanowi, że czas pracy osoby z niepełnosprawnością nie może przekraczać 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo.
W przypadku nauczyciela ograniczenie to nie odnosi się do tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć, np. 18 godzin, lecz do czasu pracy nauczyciela, na który oprócz zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych składają się inne zajęcia i czynności wynikające z zadań statutowych szkoły oraz zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym.
Art. 42 ust. 1 Ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2006 r., nr 97, poz. 674 z późn.zm.) przewiduje, że czas pracy nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć nie może przekraczać 40 godzin na tydzień. Maksymalna tygodniowa norma czasu pracy nauczyciela nie przekracza więc tygodniowej normy czasu pracy osoby z niepełnosprawnością.
Osoby z niepełnosprawnością, które nie chcą, aby w stosunku do nich zastosowanie miały normy czasu pracy wynikające z przepisów art. 15 Ustawy o rehabilitacji, mogą na swój wniosek, za zgodą odpowiedniego lekarza, w trybie art. 16 ust. 1 pkt 2 zrezygnować z ochrony przewidzianej przepisami art. 15 ustawy o rehabilitacji. Uzyskując odpowiednie zaświadczenie, w zakresie czasu pracy osoby z niepełnosprawnością traktowane są jak pracownicy pełnosprawni, co oznacza, że mogą one pracować m.in. w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych.
Z poważaniem,
Ewa Szymczuk, doradca socjalny Centrum Integracja w Warszawie