Nauczyciel będący osobą niepełnosprawną

PYTANIE

Mam pytanie, czy ja, jako osoba niepełnosprawna z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, ustalonym od urodzenia, pracując w szkole podstawowej na czas nieokreślony jako nauczyciel wspomagający w klasie integracyjnej, ze stopniem nauczyciela dyplomowanego, mam jakieś uprawnienia w związku z niepełnosprawnością? Jeżeli tak, to jakie? Z poważaniem, Katarzyna

ODPOWIEDŹ

Szanowna Pani,

Osoba z niepełnosprawnością jest takim samym pracownikiem, jak wszyscy inni zatrudnieni w danej firmie, organizacji czy instytucji. Stosuje się wobec niej wszystkie przepisy prawa pracy, z pewnymi modyfikacjami, wynikającymi z dodatkowych uprawnień.

Czas pracy pracowników z niepełnosprawnością

Od 10 lipca 2014 r. czas pracy osoby zaliczonej do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności wynosi maksymalnie 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo.

Praca osoby z niepełnosprawnością w godzinach nadliczbowych

Osoba z niepełnosprawnością, niezależnie od stopnia niepełnosprawności, nie może być zatrudniona w godzinach nadliczbowych oraz w porze nocnej.

Powyższa zasada nie ma zastosowania do osób zatrudnionych przy pilnowaniu i gdy na wniosek osoby zatrudnionej lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników lub, w razie jego braku, lekarz sprawujący opiekę nad tą osobą, wyrazi na to zgodę.

Dodatkowa przerwa w pracy dla pracownika z niepełnosprawnością

Zgodnie z art. 134 Kodeksu pracy, jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika wynosi co najmniej 6 godzin, to pracownik ma prawo do przerwy w pracy, trwającej co najmniej 15 minut, wliczanej do czasu pracy. Niezależnie od tego uprawnienia, osoba z niepełnosprawnością ma prawo do dodatkowej przerwy w pracy, którą wykorzystać może na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek. Czas takiej dodatkowej przerwy wynosi 15 minut i jest wliczany do czasu pracy.

Urlop pracownika z niepełnosprawnością

Osobie zaliczonej do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym. Dodatkowy urlop wypoczynkowy udzielany jest na takich samych zasadach, jak zwykły urlop wypoczynkowy.

Zgodnie z art. 154 § 1 Kodeksu pracy, wymiar urlopu wypoczynkowego jest uzależniony od stażu pracy. Osoba z niepełnosprawnością w stopniu umiarkowanym nabywa prawo do pierwszego urlopu dodatkowego po przepracowaniu jednego roku u danego pracodawcy po dniu zaliczenia jej do umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności.

Prawo do korzystania ze zwolnienia z pracy przez osoby z niepełnosprawnością

Osoba o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ma prawo do zwolnienia od pracy, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, w wymiarze do 21 dni roboczych w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym, nie częściej niż raz w roku (na podstawie wniosku lekarza sprawującego opiekę nad osobą - w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy, jeżeli czynności te nie mogą być wykonane poza godzinami pracy. Łączny wymiar dodatkowego urlopu wypoczynkowego i zwolnienia od pracy w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym nie może przekraczać 21 dni roboczych w roku kalendarzowym. Pracodawca nie może żądać, aby pracownik z niepełnosprawnością wyjeżdżał na turnus w okresie urlopu wypoczynkowego.

Kiedy urlop dodatkowy nie przysługuje:

• jeśli posiada się prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze przekraczającym 26 dni roboczych,
• jeśli posiada się prawo do wydłużonego urlopu wypoczynkowego (w wymiarze przekraczającym 26 dni roboczych), przysługującego na podstawie odrębnych przepisów, np. urlopy dla sędziów, dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub przy pracach o szczególnym charakterze (chyba, że jest on niższy niż 10 dni roboczych), urlopy dla nauczycieli.

Zapraszam również do zapoznania się z ciekawym artykułem na naszym portalu. Warto też przeczytać informacje na stronie internetowej Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2011 Nr 127, poz. 721 z późn. zm.)
• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. z późn. zm. Kodeks pracy

Z poważaniem,

Anna Dobkowska, specjalista ds. osób niepełnosprawnych w Centrum Integracja Gdynia