Oświadczenie majątkowe - czy konieczne?

Czy mogę odmówić wypełniania oświadczenia majątkowego z MOPS-u (co 6 miesięcy) przy pobieranym zasiłku dla opiekuna, który nie jest uzależniony od dochodu? Jeżeli nie jest uzależniony, to uważam, że te informacje dla MOPS-u są zbędne i nie chcę ich przekazywać. Na jaki przepis mogę się powołać w przypadku, gdy świadczenie takie zostanie mi odebrane? Dziękuję i pozdrawiam

Szanowny Pani,

Zasiłek dla opiekunów przysługuje opiekunom dorosłych osób z niepełnosprawnością, którzy z dniem 1 lipca 2013 r. stracili świadczenie pielęgnacyjne i rzeczywiście to świadczenie jest niezależne od dochodu (nie ma kryterium dochodowego). Niemniej jednak przedstawiam poniżej przepisy, które mogą rodzić pewne wątpliwości, bo zgodnie z poniższymi normami prawnymi wywiad środowiskowy jest przeprowadzany w sprawach zasiłku dla opiekuna, ale celem jego jest „sprawdzenie faktu sprawowania opieki przez osobę pobierającą zasiłek dla opiekuna”, a nie wysokość dochodów opiekuna. Z drugiej strony pracownik socjalny, przeprowadzający rodzinny wywiad środowiskowy, może domagać się od osoby lub rodziny ubiegającej się o pomoc złożenia oświadczenia o dochodach i stanie majątkowym. Kierując się jednak zasadą, iż państwo powinno zbierać informacje od obywatela tylko niezbędne do realizacji jego praw i obowiązków, tak skonstruowane przepisy budzą wątpliwości tym bardziej, iż przepis art. 107 ust. 5 dotyczy osób ubiegających się o pomoc.

Zgodnie z art. 7.1 Ustawy z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, ustalając prawo do zasiłku dla opiekuna za okres, o którym mowa w art. 2 ust. 2 pkt 2, organ, o którym mowa w art. 5 ust. 1, zwraca się do kierownika ośrodka pomocy społecznej o przeprowadzenie rodzinnego wywiadu środowiskowego, na zasadach określonych w przepisach o pomocy społecznej, w celu potwierdzenia faktu sprawowania opieki przez osobę ubiegającą się o zasiłek dla opiekuna.

Zgodnie z art. 7.2 ww. Ustawy, wywiad przeprowadza się w miejscu sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną.

Zgodnie z art. 7.3 ww. Ustawy, aktualizację wywiadu przeprowadza się co 6 miesięcy, jeżeli do końca okresu, na który zostało ustalone prawo do zasiłku dla opiekuna, pozostało więcej niż 3 miesiące, oraz w każdej sytuacji, gdy zaistnieją wątpliwości co do faktu sprawowania opieki przez osobę pobierającą zasiłek dla opiekuna. Organ, o którym mowa w art. 5 ust. 1, zwraca się do kierownika ośrodka pomocy społecznej o przeprowadzenie aktualizacji wywiadu.

Zgodnie z art. 107 ust. 5 Ustawy o pomocy społecznej, pracownik socjalny, przeprowadzający rodzinny wywiad środowiskowy, może domagać się od osoby lub rodziny ubiegającej się o pomoc złożenia oświadczenia o dochodach i stanie majątkowym. Odmowa złożenia oświadczenia jest podstawą wydania decyzji o odmowie przyznania świadczenia.

Z poważaniem,

Grzegorz Jaroszczyk, prawnik, ekspert prawa pracy i praw osób z niepełnosprawnością, prawnik w Centrum Integracja w Warszawie