Praca w niedziele i święta

PYTANIE

Szanowni państwo, jestem zatrudniony na pełny etat przez [do wiadomości redakcji], a praca jest na infolinii [do wiadomości redakcji]. Czy firma może zatrudniać ON w ustawowe dni wolne i święta kościelne czy państwowe, nie wspominając o niedzielach? Proszę o odpowiedź.

ODPOWIEDŹ

Szanowny Panie,

Osoba z niepełnosprawnością jest takim samym pracownikiem, jak wszyscy inni zatrudnieni w danej firmie, organizacji czy instytucji. Stosuje się wobec niej wszystkie przepisy prawa pracy, z pewnymi modyfikacjami, wynikającymi z dodatkowych uprawnień. Odnosząc się do Pana pytania, zgodnie z polskim ustawodawstwem osób z niepełnosprawnością nie można zatrudniać na większy wymiar czasu pracy niż 40 godzin tygodniowo. W zależności od stopnia niepełnosprawności. W przypadku pracownika w stopniu umiarkowanym i znacznym wymiar czasu pracy wynosi 7 godzin dziennie, czyli 35 godzin tygodniowo. Rozkład czasu pracy pracowników z niepełnosprawnością, przy zachowaniu zasady pięciodniowego tygodnia pracy, pracodawca może określić na dowolne dni pracy. Rozkład czasu pracy może przewidywać pracę w soboty i niedziele, uzależnione to może być od rodzaju instytucji, firmy, branży i charakteru wykonywanej pracy. Osoba z niepełnosprawnością nie może jednak być zatrudniona w ramach nadgodzin oraz godzinach nocnych.

Godziny nadliczbowe

Osoby z niepełnosprawnością mogą pracować w godzinach nadliczbowych jedynie wówczas, jeśli same wyrażą taką chęć oraz zgodzi się na to lekarz prowadzący bądź lekarz medycyny pracy. Za pracę w godzinach nadliczbowych rozumie się pracę, którą pracownik wykonuje w czasie przekraczającym obowiązujące normy czasu pracy. Za pracę w nadgodzinach rozumie się również pracę w soboty, niedziele czy też inne dni wolne od pracy. Jeżeli osoba z niepełnosprawnością pracuje w nadgodzinach, wówczas pracodawca powinien zrekompensować to danemu pracownikowi.

Rekompensata z tytułu pracy w nadgodzinach może mieć dwa wymiary:

• Rekompensata pieniężna - za każdą godzinę przepracowaną powyżej normy pracownikowi z niepełnosprawnością należy się normalne wynagrodzenie powiększone o dodatek, którego wysokość zależy od tego, czy nadgodziny odbyły się w zwykły dzień, czy też sobotę, niedzielę bądź też święto, na które ustawowo przypada dzień wolny (50% lub 100% podstawowego wynagrodzenia).

• Rekompensata w postaci czasu wolnego - za każdą dodatkowo przepracowaną godzinę pracownikowi z niepełnosprawnością należy się 1,5 godziny czasu wolnego. Wykorzystanie czasu wolnego jako postaci rekompensaty nie może powodować zmniejszenia wynagrodzenia danego pracownika z niepełnosprawnością.

Odpowiednia rekompensata należy się również pracownikom, którzy nie przekroczyli tygodniowego czasu pracy (40 lub 35 godzin), jednak pracowali w dni wolne od pracy, tj. w sobotę, niedzielę lub święta, czyli liczba dni, w ciągu których pracownik wykonywał daną pracę przekroczyła ustawowe 5 dni w tygodniu.

Proszę pamiętać!

Zawsze może Pan anonimowo napisać maila lub zadzwonić do Państwowej Inspekcji Pracy z prośbą o wyjaśnienie zastosowania przez pracodawcę przepisów Kodeksu pracy lub jeśli czuje się Pan pokrzywdzony, udać się osobiście do siedziby PIP i zgłosić naruszenie przepisów względem Pana. Przy Państwowej Inspekcji Pracy bezpłatnie udzielane są porady prawne w zakresie prawa pracy.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2011 Nr 127, poz. 721 z późn. zm.)

• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy

Z poważaniem,

Anna Dobkowska, specjalista ds. osób niepełnosprawnych w Centrum Integracja Gdynia