Praca na rencie wypadkowej
Od dziewięciu lat jestem na rencie wypadkowej, w czerwcu mam kolejna komisję orzekającą o niepełnosprawności, od roku pracuję jako ochroniarz obiektu w firmie, która zatrudnia tylko rencistów, korzystając z dofinansowania dla zakładu pracy chronionej. W orzeczeniu mam napisane „całkowicie niezdolny do pracy, całkowita niezdolność powstała w związku z wypadkiem przy pracy”. Jak pisałem, w czerwcu czeka mnie kolejna komisja, od pracownika z ZUS dostałem informację, że mogę nie mieć przyznanej renty z powodu podjetej pracy. Nic o tym nie wiedziałem, czy praca w ochronie, nie wymagająca kwalifikacji /jestem z zawodu elektrykiem/, może być powodem nieprzyznania renty powypadkowej? Zaznaczam, że mam umowę na czas określony do 28.02.2015, czy mam nie przedłużać umowy? Ta praca pomaga mi funkcjonować psychicznie, polepsza moje samopoczucie i, co nie jest bez powodu, polepsza moje warunki życiowe. Proszę o odpowiedź, serdecznie pozdrawiam, Wojciech
Szanowny Panie,
Zgodnie z art. 12 Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.
Natomiast zgodnie z art. 13 powołanej wyżej ustawy:
1. Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się:
- stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji;
- możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.
2. Niezdolność do pracy orzeka się na okres nie dłuższy niż 5 lat, z zastrzeżeniem ust. 3.
3. Niezdolność do pracy orzeka się na okres dłuższy niż 5 lat, jeżeli według wiedzy medycznej nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy przed upływem tego okresu.
3a. Jeżeli osobie uprawnionej do renty z tytułu niezdolności do pracy przez okres co najmniej ostatnich 5 lat poprzedzających dzień badania lekarskiego brakuje mniej niż 5 lat do osiągnięcia wieku emerytalnego określonego w art. 24 ust. 1a i 1b, w przypadku dalszego stwierdzenia niezdolności do pracy orzeka się niezdolność do pracy na okres do dnia osiągnięcia tego wieku.
4. Zachowanie zdolności do pracy w warunkach określonych w przepisach o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych nie stanowi przeszkody do orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy.
W Pańskiej sytuacji najważniejszy wydaje się art. 13 ust. 4, z którego wynika, iż osoba może mieć orzeczoną całkowitą niezdolność do pracy i pracować, niemniej jednak lekarz orzecznik ZUS musi stwierdzić, iż ze względu na Pańskie schorzenia jest Pan zdolny do pracy generalnie, jedynie w warunkach przystosowanych do Pańskiej niepełnosprawności. Warto pamiętać, iż sam ustawodawca przewidział możliwość pracy przez rencistów, określając limity przychodów, powodujących zawieszenie wypłaty renty.
Z poważaniem,
Grzegorz Jaroszczyk, prawnik, ekspert prawa pracy i praw osób z niepełnosprawnością, prawnik w Centrum Integracja w Warszawie