Wdowa samotnie wychowująca niepełnosprawne dziecko

PYTANIE

Jestem wdową samotnie wychowującą niepełnosprawne dziecko. Pracuję. Ile dni wolnych mi przysługuje? Jak rozwiązac problem, ponieważ mój syn choruje na wirusowe zapalenie wątroby i szpiczaka, często jeździmy do lekarzy i biorę urlop.

ODPOWIEDŹ

Szanowna Pani,

Rozumiem trudną sytuacje, w której się Pani znajduje. Nie jest łatwo wychowywać samotnie dziecko, które ma tak poważne trudności zdrowotne, a które dodatkowo wymaga większej uwagi i troski, a także zwiększonej opieki. Niestety, w uprawnieniach pracownika w Kodeksie pracy nie ma odniesienia do rodzica samotnie wychowującego dziecko z niepełnosprawnością. Uprawnienia z tytułu opieki nad dzieckiem wynikają z przepisów ogólnych Kodeksu pracy, art. 188 - zwolnienie od pracy na opiekę - oraz art. 189 - w zakresie zasiłku opiekuńczego.

Pracownik ma prawo do 2 dni opieki nad dzieckiem, co warto dodać, dziecko nie musi być chore, aby pracownik mógł otrzymać zwolnienie na opiekę. Niepełnosprawność dziecka nie ma tu odniesienia. Może je Pani wykorzystać np. gdy zaistnieje potrzeba wizyty u lekarza czy konieczne jest wykonanie badań lekarskich dziecka. Pracownik ma, jak wspomniałam, do 2 dni wolnych od pracy z tytułu opieki nad dzieckiem w roku kalendarzowym. Prawo do zwolnienia z tytułu opieki nad dzieckiem, które nie zostało wykorzystane w danym roku kalendarzowym, przepada.

Więcej precyzyjnych informacji znajdzie Pani na stronie Infor.pl.

Jeśli choroba dziecka się wydłuża

Każdemu ubezpieczonemu pracownikowi przysługuje zwolnienie lekarskie nie tylko wówczas, gdy sam zachoruje, ale także w przypadku, kiedy musi zaopiekować się chorym członkiem rodziny, np.. dzieckiem. To nic innego jak L-4 na dziecko. Lekarz wystawia je w związku z koniecznością osobistego sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny (w zaświadczeniu powinna być wskazana data urodzenia tej osoby i jego stosunek pokrewieństwa z ubezpieczonym). To dokument, który umożliwia uzyskanie przez osobę posiadającą ubezpieczenie chorobowe zasiłku opiekuńczego w okresie niezdolności do pracy.

Ubezpieczenie chorobowe ma każdy pracownik, natomiast w przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą czy zatrudnionych na podstawie umowy zlecenia jest ono dobrowolne, co oznacza, że te osoby mogą posiadać ubezpieczenie chorobowe, o ile złożyły wniosek o objęcie tym ubezpieczeniem (uwaga osoby „zatrudnione” na umowę o dzieło nigdy nie są objęte ubezpieczeniem chorobowym).

Pracownik powinien jednak pamiętać, że każdy typ zwolnienia powinien być wykorzystywany zgodnie z jego celem, z czego w każdej chwili ubezpieczony może zostać rozliczony. W ciągu pierwszych 33 dni zwolnienia prawo do kontroli ma bowiem pracodawca, a od 34. dnia takie uprawnienia nabywa ZUS.

Komu przysługuje zasiłek opiekuńczy?

Zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat przez okres zwolnienia od wykonywania pracy, nie dłużej jednak niż przez okres 60 dni w roku kalendarzowym (uprawnienie jest niezależne od liczby dzieci wymagających opieki). Natomiast w przypadku starszych dzieci, mających ukończone 14 lat, zasiłek opiekuńczy może przysługiwać przez okres nie dłuższy niż 14 dni w roku kalendarzowym.

Podstawa prawna:

Art. 188, 189 Kodeksu pracy

Dział Ósmy Uprawnienia Pracowników Zawiązane z Rodzicielstwem

Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512 ze zm.)

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (Dz. U. Nr 60, poz. 281 ze zm.).

Z poważaniem,

Anna Dobkowska, specjalista ds. osób niepełnosprawnych Centrum Integracja Gdynia