Dekalog podatnika – jak przekazać 1% podatku

Coraz bliżej termin rozliczenia z fiskusem. Jak co roku wiele jest pytań dotyczących przekazania 1 proc. podatku na organizację pożytku publicznego. Oto odpowiedzi na 10 najczęstszych.

Co roku jest nas więcej! W 2014 r. już ponad 12 mln podatników przekazało 1 proc. podatku organizacjom pożytku publicznego; w sumie otrzymały one ponad 506 mln zł. Pieniądze te pomagają współtworzyć społeczeństwo obywatelskie, wspierać III sektor, czyli organizacje działające na rzecz dobra wspólnego, które w wielu dziedzinach „wyręczają” państwo, działając szybciej i sprawniej.

Warto skorzystać z możliwości przekazania 1 procenta, ponieważ w ten sposób nie tracimy ani złotówki (podatek i tak musimy przekazać na rzecz Skarbu Państwa), a sami decydujemy, którą z organizacji pożytku publicznego wesprzeć.

Pamiętajmy, że zeznanie podatkowe do urzędu skarbowego może złożyć za nas pracodawca lub – w przypadku emerytów i rencistów – ZUS. W takim zeznaniu nie ma jednak możliwości przekazania 1 procenta podatku. Jeśli chcemy wesprzeć wybraną przez nas organizację, musimy sami, przy pomocy wyspecjalizowanej firmy lub organizacji pozarządowej zająć się wypełnieniem PIT.

Pytanie 1. Jak to zrobić

Do tej pory nie korzystałem z możliwości przekazywania jednego procenta podatku. Jak to zrobić?

To bardzo proste! Aby przekazać pieniądze wybranej organizacji, w deklaracji podatkowej należy wpisać numer KRS tej organizacji oraz wysokość przekazywanej kwoty. Suma ta nie może być wyższa niż jeden procent naszego podatku, ale może być niższa.

Kwotę należy wpisać w odpowiedniej rubryce. Np. w standardowym formularzu PIT-37 są to pola o numerach 131 i 132, znajdujące się w wyodrębnionej części „I. Wniosek o przekazanie 1% podatku należnego na rzecz organizacji pożytku publicznego (OPP)”. Odpowiednie rubryki znajdują się także w formularzach PIT-28, PIT-36, PIT- 36L i PIT - 38. Kwoty zawsze zaokrąglamy w dół do dziesiątek groszy, czyli jeżeli jeden procent naszego podatku wynosi np. 26,76 zł, wpisujemy 26,70.

Warto pamiętać, że podatnik traci prawo przekazania jednego procenta, jeżeli złoży deklarację po terminie. Podatnicy rozliczający się ryczałtowo składają deklaracje do końca stycznia, natomiast pozostali do końca kwietnia.

Wiele darmowych programów do rozliczania podatków w internecie daje do wyboru tylko kilka największych OPP, a nawet tylko jeden numer KRS, którego nie można zmienić. Dzieje się tak, jeżeli program został zrobiony na zlecenie którejś z tych organizacji. Aby uniknąć takiej sytuacji i mieć możliwość pełnego wyboru, polecamy skorzystać z programu e-deklaracje Ministerstwa Finansów lub wypełnić formularz ręcznie.

Pytanie 2. Rencista

Jestem rencistą i rozlicza mnie ZUS. Jak mogę przekazać swój jeden procent wybranej organizacji?

Pobierającym świadczenia rentowe Zakład Ubezpieczeń Społecznych wystawia PIT-40A, który przekazuje także do odpowiedniego urzędu skarbowego. ZUS nie uwzględnia w rozliczeniach ulg (np. rehabilitacyjnej) ani tego, czy podatnik chce przekazać jeden procent podatku wybranej OPP.

Dlatego rencista, który chce skorzystać z możliwości przekazania jednego procenta, musi sam (lub z pomocą wyspecjalizowanej firmy, organizacji pozarządowej) wypełnić deklarację podatkową PIT-36 lub PIT-37, na podstawie druku przesłanego przez ZUS. Wypełnione formularze podatkowe ZUS wysyła podatnikom do końca lutego. Rencista ma czas na złożenie deklaracji do 30 kwietnia.

Świadczeniobiorcy, którzy dodatkowo zarabiali, zamiast PIT-40A otrzymują z ZUS PIT-11A. Na podstawie tego dokumentu samodzielnie wypełniają PIT-36 lub PIT-37, w których mogą wskazać wybraną przez siebie organizację pożytku publicznego.

Pytanie 3. Umowa o dzieło

Jako student pracuję w ramach umów o dzieło. Czy też mogę przekazać swój 1 procent?

Tak, rozliczający się na podstawie umów o dzieło mogą przekazać jeden procent podatku wybranej organizacji pożytku publicznego. Uprawnieni do przekazywania jednego procenta są wszyscy podatnicy, rozliczający roczne przychody niepodlegające zwolnieniu z podatku, czyli:

• rozliczający się przez standardowy PIT z opodatkowaniem 18 proc. i 32 proc., niezależnie od źródła dochodów (umowa o pracę, zlecenie, o dzieło, prawa autorskie, zbycie akcji),
• rozliczający się podatkiem liniowym 19 proc. i prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą,
• rozliczający się na zasadzie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych (np. wynajem mieszkania, dzierżawa) i ryczałtów wymienionych w ustawie o PIT – zbycie nieruchomości, kapitały pieniężne, prawa majątkowe,
• emeryci i renciści, którzy zrezygnują z pomocy ZUS przy wypełnianiu deklaracji.

Pytanie 4. Współmałżonek

Rozliczam się razem z żoną. Jak w naszym wypadku wygląda przekazywanie jednego procenta? Czy możemy wesprzeć więcej niż jedną organizację?

Nie. Wypełnienie jednego formularza PIT oznacza możliwość wsparcia tylko jednej organizacji pożytku publicznego, niezależnie od tego, ilu podatników się za jego pomocą rozlicza (małżeństwo, rodzic z dzieckiem itd.).

Natomiast podatnik, który składa kilka różnych deklaracji podatkowych (bo np. oprócz wynagrodzenia za pracę, sprzedał nieruchomość czy papiery wartościowe) może w każdej z nich wskazać inną OPP, którą chce wesprzeć swoim 1 procentem. Oczywiście, na wszystkich deklaracjach może także wpisać tę samą organizację.

Pamiętajmy: jeden formularz = jeden numer KRS wybranej OPP

Pytanie 5. Działalność gospodarcza

Jestem agentem ubezpieczeniowym, prowadzę jednoosobową działalność gospodarczą . Jak w moim wypadku wygląda przekazywanie jednego procenta?

Podatnicy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą także mogą przekazać jeden procent podatku. Od 2007 roku również korzystający z liniowej, 19-procentowej stawki podatku są do tego uprawnieni.

Tak samo, jak w przypadku pozostałych uprawnionych do tego podatników, jedynym warunkiem jest wpisanie poprawnego numeru KRS wybranej organizacji pożytku publicznego oraz przekazywanej kwoty (nie większej niż 1 proc. płaconego podatku, zaokrąglonej do dziesiątek groszy w dół) w odpowiednie rubryki deklaracji podatkowej.

Pytanie 6. Baza OPP

Mam problem z wybraniem organizacji, której chciałbym przekazać swój jeden procent. Czy istnieje baza organizacji, zawierająca informację na temat tego, czym one się zajmują?

Tak, aktualny wykaz organizacji pożytku publicznego, uprawnionych do otrzymania jednego procenta podatku dochodowego, znajduje się na stronie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.

Z kolei w bazie pod tym adresem internetowym można skorzystać z wyszukiwarki organizacji. Znajdują się tam podstawowe informacje na temat wszystkich OPP (adres siedziby i internetowy, pełna nazwa, sprawozdanie z wykorzystania jednego procenta itd.). Można je także uporządkować według 24 typów działalności.

Pytanie 7. Konkretny cel

Przeczytałem o bardzo ciekawym projekcie pewnej organizacji. Czy można zrobić tak, by to właśnie na ten cel były skierowane pieniądze z mojego 1 procenta?

W deklaracji podatnik może wskazać cel, na który chciałby przekazać pieniądze, jednak organizacje nie mają obowiązku rozdysponować ich w ten sposób. Wskazanie konkretnego celu, np. leczenie jakiejś osoby lub wsparcie jakiegoś pionu działań danej organizacji, np. aktywizacji zawodowej osób z niepełnosprawnością, jest dla niej jedynie wytyczną – na co podatnik chciałby przeznaczyć 1 procent swojego podatku.

Nie jest to jednak informacja zobowiązująca i organizacje nie muszą rozliczać się z przekazania pieniędzy na wskazane przez podatnika cele. Co nie oznacza, że organizacja może dowolnie wykorzystywać środki uzyskane z jednego procenta. Ogranicza ją w tym zakresie ustawa, która nakazuje wykorzystanie pieniędzy wyłącznie na działalność pożytku publicznego.

Pytanie 8. Kontrola

Przekazuję od lat swój jeden procent pewnej fundacji. Chciałbym dowiedzieć się, czy rzeczywiście spożytkowała ona te środki we właściwy sposób. Jak mogę to zrobić?

Kontrolę nad wszystkimi organizacjami pożytku publicznego sprawuje Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Organizacje zobowiązane są składać roczne sprawozdanie merytoryczne ze swojej działalności oraz finansowe.

Sprawozdania wszystkich organizacji, które były uprawnione do otrzymania jednego procenta w latach 2004-2010, można znaleźć w ministerialnej bazie sprawozdań. Sprawozdania za rok 2011 znajdują się pod tym adresem.

Pytanie 9. Błędny KRS

Co stanie się z jednym procentem moich podatków, jeśli nie wybiorę lub błędnie wpiszę KRS organizacji?

W obu przypadkach pieniądze nie zostaną przekazane żadnej organizacji i trafią do Skarbu Państwa. Błędny numer KRS można skorygować, składając korektę deklaracji podatkowej w ciągu miesiąca od ostatecznego terminu, czyli w praktyce do końca maja.

Zgodnie z art.45c ust. 4 ustawy PIT kwotę 1 proc. podatku naczelnicy urzędów skarbowych przekazują organizacjom pozarządowym od maja do lipca. Nie ma więc obaw, że podatnik się spóźni, więc jego jeden procent „przepadnie”.

Pytanie 10. Darowizny

Czy 1 procent podatku to jedyna forma wsparcia organizacji pożytku publicznego?

Oczywiście, że nie! Organizacje można wspomagać przez cały rok, m.in. darami rzeczowymi, darowiznami pieniężnymi, pracą wolontariacką. W zależności od charakteru działalności danej organizacji cenne będą też inne formy pomocy.

Np. organizacja, która chce nagłośnić jakiś problem społeczny, najbardziej skorzysta ze wsparcia pieniężnego lub umów barterowych z mediami. Z kolei organizacji skupiającej się na pomocy osobom starszym bardziej przyda się praca wolontariacka z podopiecznymi.

Są to oczywiście tylko przykłady, a chętni do wsparcia powinni skontaktować się z wybraną organizacją pożytku publicznego i bezpośrednio z nią ustalić formę pomocy.

Warto rozważyć przekazanie 1 proc. podatku na rzecz Stowarzyszenia Przyjaciół Integracji, które prowadzi ten portal. Zamieszczane przez nas cenne informacje docierają do ok. 200 tys. osób miesięcznie.

Przez ostatnie 20 lat pomogliśmy tysiącom osób. Kolejne tysiące uświadomiliśmy w wielu kwestiach ważnych dla blisko 5 milionów Polek i Polaków z niepełnosprawnością, a także ich rodzin i przyjaciół.

Prowadzimy działalność w całej Polsce, informujemy i aktywizujemy. Wywieramy wpływ na najwyższe władze. Jesteśmy obecni w 5 Centrach Integracja: w Warszawie, Krakowie, Katowicach, Gdyni i Zielonej Górze.

Przeczytaj więcej o naszych działaniach.

Możesz nam zaufać. Chcemy razem z Tobą budować Polskę i świat wolne od barier.

Wesprzyj nas. Swój 1% przekaż na rzecz naszej organizacji:

Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji

KRS: 0000 102 130