Umieszczenie w DPS bez zgody osoby zainteresowanej

Serdecznie witam, mam pytanie odnośnie umieszczenia członka rodziny (matki w DPS) bez zgody. Jakim pójść trybem? Najpierw ubezwłasnowolnić, a potem będąc opiekunem prawnym złożyć wniosek o umieszczenie bez zgody w Sądzie czy mogę wyręczyć się OPS? Z poważaniem, Iwona

Szanowna Pani,

Umieszczenie członka rodziny w Domu Pomocy Społecznej bez jego zgody jest możliwe właściwie tylko po jego całkowitym ubezwłasnowolnieniu. Kiedy całkowite ubezwłasnowolnienie może zostać orzeczone? Określa to Kodeks Cywilny w art. 13:

Art.13. §1. Osoba, która ukończyła lat trzynaście, może być ubezwłasnowolniona całkowicie, jeżeli wskutek choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych, w szczególności pijaństwa lub narkomanii, nie jest w stanie kierować swym postępowaniem.

§2. Dla ubezwłasnowolnionego całkowicie ustanawia się opiekę, chyba że pozostaje on jeszcze pod władzą rodzicielską.

A zatem, jeżeli w przypadku Pani mamy zachodzą powyższe przesłanki, może Pani złożyć wniosek o ubezwłasnowolnienie do właściwego (zgodnie z miejscem zamieszkania) Sądu Okręgowego, który taki wniosek rozpatrzy.

Więcej informacji na temat ubezwłasnowolnienia całkowitego bądź częściowego znajdzie Pani na stronie Gazety Prawnej, w artykule poświęconym temu właśnie zagadnieniu.

W chwili ubezwłasnowolnienia, osoba zostaje de facto pozbawiona wszelkich praw i zdolności do czynności prawnych. Zgodnie z paragrafem drugim, dla osoby ubezwłasnowolnionej ustanawia się opiekuna prawnego, który działa w interesie tej właśnie osoby i jedynie dla jej dobra podejmuje wszelkie czynności.

Ważny jest tutaj fakt, iż aby dokonać wszelkich ważnych czynności przekraczających zwykły zarząd, wymagana jest zgoda Sądu, który nadzoruje opiekuna prawnego osoby ubezwłasnowolnionej. W Pani sytuacji zatem przed umieszczeniem Pani mamy w DPS, nawet jeżeli zapadnie decyzja o jej ubezwłanowolnieniu, będzie musiała Pani złożyć odrębny wniosek do Sądu w tej właśnie sprawie. To Sąd ostatecznie podejmie decyzję, czy umieszczenie takiej osoby w DPS jest zasadne.

Z poważaniem,

Joanna Hałat, doradca socjalny w Centrum Integracja w Katowicach