Nie daj się cyberoszustom!

Jedną z plag internetu są wszelkiej maści oszuści i naciągacze, którzy na różne sposoby próbują dobrać się do naszych pieniędzy. Choć stosują oni niekiedy bardzo perfidne chwyty, możemy się przed nimi skutecznie bronić.

„Z przykrością musimy poinformować o śmierci Pańskiego wuja. Jednocześnie informujemy, że pozostawił on Panu w spadku milion dolarów, by je odzyskać wystarczy wpłacić na podany poniżej numer konta.”

Tak z grubsza wygląda mail przysyłany ofiarom tzw. oszustwa nigeryjskiego. Polega ono na wyłudzaniu pieniędzy na odzyskanie rzekomego spadku po odległym krewnym, najczęściej z Afryki (stąd nazwa). Oczywiście oszuści mogą przesyłać różnego rodzaju informacje np. o wpłatach na organizacje charytatywne, a nawet o konieczności wpłaty kaucji za dawno niewidzianego krewniaka. Jeśli otrzymaliśmy takiego maila, to pod żadnym pozorem nie wykonujemy zawartych w nim poleceń, ani nawet nie odpisujemy. Miejsce takich wiadomości jest w koszu.

Fałszywe oferty

Inną formą cyberoszustw są Fałszywe oferty kupna lub sprzedaży Najczęściej oszuści zamieszczają atrakcyjną finansowo ofertę kupna np. samochodu na portalu aukcyjnym. Ofiara kontaktuje się z oszustem w celu dokonania zakupu, a on domaga się szybkiej wpłaty poprzez Western Union. Tłumaczy to tym, że np. jest obłożnie ichory lub przebywa za granicą, więc nie może odebrać pieniędzy osobiście. W celu uwiarygodnienia swojej oferty, oszuści proponują dokonanie transakcji poprzez zaufaną firmę pośredniczącą tzw. „Escrow Service”, która ma gwarantować dostawę samochodu do klienta. Przy czym firma „Escrow Service” też jest fałszywa. Kontakt z oszustem kończy się w momencie wysłaniu mu pieniędzy. Drugą wersją tego oszustwa jest zamiar dokonania przez oszusta zakupu np. samochodu, bądź innego towaru jaki potencjalna ofiara oferuje do sprzedaży przez portal ogłoszeniowy lub aukcyjny. Schemat jest bardzo podobny. Oszust prosi o przesłanie towaru za granicę i proponuje zabezpieczenie transakcji poprzez Escrow Service – firmę pośredniczącą, gwaranta bezpiecznej transakcji. Ofiara dostaje maile od fałszywego Escrow Service, informujące że wpłata została dokonana i można wysyłać towar. Oczywiście pieniądze nigdy nie docierają do ofiary. Czasem pokrzywdzeni otrzymują wiadomości e-mail z darmowych skrzynek mailowych, imitujących istniejące instytucje bankowe. By nie stać się ofiarą tego oszustwa wystarczy analizować przysyłane nam oferty. Należy zwracać uwagę na to czy otrzymana wiadomość jest zaadresowana indywidualnie do nas czy jest to masowa wysyłka do wielu osób. Należy również zwrócić uwagę na nadawcę wiadomości, czy jest to znany nam adres, czy pochodzi od firmy, która podaję się jako jej nadawca. Żadna poważna firma nie wysyła wiadomości e-maili z darmowego konta pocztowego, np. gmail.com. Oszuści w celu przyciągnięcia uwagi użytkownika niektóre ze słów piszą wielkimi literami lub świadomie stosują błędną pisownię aby obejść zabezpieczenia antyspamowe.

Co więc robić?

Powyższe przykłady, to zaledwie czubek góry lodowej. Każdego roku powstają nowe, coraz perfidniejsze metody naciągania internautów. Dlatego też ważne jest pilnowanie swoich danych. Nie należy bez potrzeby umieszczać w sieci informacji o sobie, a zwłaszcza o swoich finansach. Nasz numer konta, numery puk i pin, powinny być pilnie strzeżoną tajemnicą, której nie udostępniamy przypadkowym osobom. Oszuści często podszywają się pod fundacje, banki, lub firmy ubezpieczeniowe i proszą nas o udostępnienie swoich danych. Jeśli nieopatrznie to zrobimy, to w najlepszym razie będziemy otrzymywali maile z „super ofertami” lub informacją o śmierci nigeryjskiego wujka. W najgorszym nasz komputer zostanie zainfekowany groźnym wirusem, który umożliwi nawet zdobycie dostępu do naszego konta przez osoby postronne.

Jeśli staliśmy się ofiarą cyberprzestępstwa, musimy złożyć zawiadomienie na Policji lub w prokuraturze, najlepiej najbliższej dla miejsca zamieszkania lub miejsca, w którym w danym momencie się znajduje. Ze względu na możliwość utraty lub zniszczenia danych informatycznych zawiadomienie o popełnieniu tego typu przestępstwa, należy złożyć możliwie w jak najkrótszym czasie od momentu jego ujawnienia. Zwiększa to szanse organów ścigania na zabezpieczenie kompletnego materiału dowodowego i ustalenie sprawcy.