Nasz codzienny savoir-vivre

„Jak pomóc osobie na wózku?”, „Jak przywitać się z osobą bez ręki?”, „Jak rozmawiać z osobą z dysfunkcją słuchu?” – te i inne porady znaleźć można w książeczce „Savoir-vivre wobec osób z niepełnosprawnością”. Czas mija, a wskazówki wciąż są aktualne.

Mimo upływu lat publikacja, która powstała na Euro 2012, nie straciła ani odrobiny atrakcyjności. Przyczyna tego sukcesu jest prosta – dużą dawkę wiedzy na temat tego, jak zachowywać się wobec osób z niepełnosprawnością, zamknięto w atrakcyjnej i przystępnej formie.

Współistnieć i współdziałać

„Oddaję w Wasze ręce publikację, która niesie przesłanie zinte­growania dwóch światów – pisze we wstępie Piotr Pawłowski, prezes Stowarzyszenia Przyjaciół Integracji, które wydało książeczkę. – Do jej stworzenia zaprosiłem kilku przyjaciół z różnymi niepełnosprawnościami, którzy na co dzień mają do czynienia z różnego rodzaju komunikacyjnymi wpadkami czy faux pas. Świat ludzi sprawnych często nie rozumie, ale też nie wie, na jakie pułapki może trafić w świecie ludzi niepełnosprawnych. Podpowiadamy zatem, jak możecie prosto i łatwo nawiązać aktywny kontakt, a nawet zrobić więcej. Współistnieć lub współdziałać w różnego rodzaju życiowych sytuacjach.

Sam jeżdżąc od 30 lat na wózku, wiem doskonale, jak jest. Zawsze dawało się zauważyć, że wózek „przysparza” wiele kłopotów przy nawiązaniu kontaktu. Jakby wózek był barierą nie do przejścia. Bardzo podobnie dzieje się z osobami nie­widzącymi, niesłyszącymi czy mającymi inne ograniczenia. Często patrząc na niepełnosprawność, nie widzimy człowieka. Od razu przypomina mi się sytuacja z mojego życia, kiedy to okulistka po przebadaniu moich oczu na supersprzęcie kom­puterowym, zwróciła się do mojej żony słowami: „Niech pani mu powie, żeby tyle czasu nie pracował przed komputerem”.

Świat się jednak zmienia. Kiedy byłem niedawno w centrum handlowym, podjechał do mnie na rowerku chłopczyk. Przez chwilę oglądał mój wózek i... po chwili spytał: „Dasz pojeź­dzić?”. Zadał to pytanie bez jakichkolwiek zahamowań i uprze­dzeń. I takiego postępowania i zachowania życzę wszystkim, którzy się z nami kontaktują. Wolno pytać. Rozmawiać. Komunikować się. Żartować...”

Nie dotykaj psa przewodnika

Nie głaszcz i nie rozpraszaj psa przewodnika – pies pracuje!

Wózek to sfera osobista

Pamiętaj, że wózek, kule czy laska należą do sfery osobistej osoby z niepełnosprawnością. Nie należy dotykać ich bez pozwolenia właściciela.

Zadbaj o dostępność strony internetowej

Zadbaj o dostępność Twojej strony internetowej dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności. Więcej na naszej stronie poświęconej dostępności w internecie: www.dostepnestrony.pl

Zimą odśnieżaj także podjazdy

Szczególnie zimą pamiętaj o odśnieżaniu podjazdów i przejazdów.

Pomyśl, zanim coś powiesz

Dziecko z wadami wrodzonymi (np. z zespołem Downa) może przyjść na świat w każdej rodzinie.

Zadbaj o komfort rozmówcy

Nie stój nad głową osobie siedzącej na wózku – cofnij się dwa kroki lub usiądź.

Zachowuj się swobodnie

Witając się z osobą, która ma np. amputowaną rękę, śmiało uściśnij jej drugą.

Zanim pomożesz – zapytaj

Jeśli chcesz pomóc osobie na wózku wsiąść lub wysiąść np. z tramwaju, najpierw zapytaj ją, jak to zrobić.

Mów bezpośrednio do osoby zainteresowanej

Zwracaj się bezpośrednio do osoby z niepełnosprawnością, a nie do osoby towarzyszącej.

Niepełnosprawność nie dotyczy uczuć

Niepełnosprawność nie jest żadną barierą w miłości.

Nie zgaduj, nie udawaj, że rozumiesz

Niektóre osoby z niepełnosprawnością mówią niewyraźnie. Jeśli nie rozumiesz, co taka osoba mówi, poproś ją o powtórzenie lub zapisanie słów.

Bądź cierpliwy i wyrozumiały

Bądź cierpliwy i wyrozumiały – osoba z niepełnosprawnością potrzebuje niekiedy więcej czasu, aby coś zrobić.

Osoby z dysfunkcją słuchu też chcą zrozumieć

Do osoby z zaburzeniami słuchu mów w naturalnym tempie, bezpośrednio, nie zakrywaj ust i nie krzycz. Kluczowe informacje zapisz na kartce.

Nie zastawiaj tzw. kopert

Pamiętaj, że miejsca oznaczone kopertą są przeznaczone dla kierowców z niepełnosprawnością. Wymagają oni więcej miejsca przy wsiadaniu do auta i wysiadaniu z niego.

Jak się przywitać z osobą niewidomą

Witając się z osobą niewidomą, dotknij ją lekko w ramię i przedstaw się.

Warto zapytać, czy i jak możesz pomóc

Zapytaj, czy możesz pomóc i w jaki sposób.

Jak poprowadzić osobę niewidomą

Podejdź do osoby niewidomej i zaproponuj pomoc. Podaj swoje ramię i idź pół kroku przed nią.

Pozwól obsłużyć osobę o kulach bez kolejki

Dla osób poruszających się o kulach stanie jest bardzo uciążliwe.

Używaj zwykłych słów

Zawsze używaj słów i zwrotów, które funkcjonują w codziennym kontakcie – nie bój się powiedzieć osobie niewidomej „do zobaczenia”.

Na pytania dzieci odpowiadaj w sposób naturalny

Na pytanie dzieci o niepełnosprawność odpowiadaj w sposób naturalny, np. powiedz, że pan ma chore nogi i nie może chodzić, dlatego porusza się na wózku.

Warto mieć tę książeczkę

Na naszym portalu znajdziesz książeczkę „Savoir-vivre wobec osób z niepełnosprawnością” w wersji PDF do druku.

Jeśli potrzebujesz papierowej wersji książeczki, prosimy o kontakt: ul. Andersa 13, 00-159 Warszawa, tel.: 22 530 65 70, e-mail: integracja@integracja.org

Opowiedz nam swoją historię!

Wszystkie rysunki przedstawiają sceny, które wydarzyły się naprawdę. A może Ty również pamiętasz sytuację – czyjąś wpadkę, popełnione faux pas – która nadawałaby się do takiej książeczki na temat savoir-vivre’u wobec osób z niepełnosprawnością? Napisz nam o tym w komentarzu pod artykułem!