PFRON i samorząd terytorialny
PFRON FINANSUJE, ALE NIE DECYDUJE. Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych zobowiązuje samorządy powiatowe i wojewódzkie do realizacji szeregu zadań z zakresu rehabilitacji, głównie różnych form pomocy adresowanej do osób indywidualnych. Pieniądze na ten cel pochodzą z PFRON.
Najważniejsze zadania samorządów
Do zadań samorządu województwa wskazanych w ustawie należą przede wszystkim kosztowne działania infrastrukturalne i wspierające placówki: dofinansowanie robót budowlanych w obiektach służących rehabilitacji oraz dofinansowanie kosztów tworzenia i działania zakładów aktywności zawodowej. Samorządy te mogą również zlecać zadania z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych organizacjom pozarządowym.
Samorząd powiatowy z kolei opracowuje powiatową strategię rozwiązywania problemów społecznych i na jej podstawie tworzy powiatowe programy działań na rzecz osób niepełnosprawnych. Dofinansowuje tworzenie i funkcjonowanie warsztatów terapii zajęciowej. Podobnie jak samorząd wojewódzki może zlecać zadania organizacjom pozarządowym. Przede wszystkim odpowiada jednak za realizację szeregu form wsparcia dla osób indywidualnych. Wsparcie z zakresu rehabilitacji społecznej realizowane jest przez Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie (PCPR), natomiast wsparcie w aktywizacji zawodowej – przez Powiatowe Urzędy Pracy (PUP).
PCPR – rehabilitacja społeczna
Dofinansowanie osobom niepełnosprawnym:
- uczestnictwa w turnusach rehabilitacyjnych
- zakupu sprzętu rehabilitacyjnego, przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych
- likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych
- usług tłumacza języka migowego lub tłumacza-przewodnika
Dofinansowanie:
- sportu, kultury, rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych
PUP – aktywizacja zawodowa
Dla osób niepełnosprawnych:
- finansowanie instrumentów lub usług rynku pracy w odniesieniu do osób niepełnosprawnych zarejestrowanych jako poszukujące pracy niepozostające w zatrudnieniu
- udzielanie dotacji na rozpoczęcie działalności gospodarczej, rolniczej lub wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej przez osoby niepełnosprawne
- doradztwo i pośrednictwo pracy
Dla pracodawców:
- dofinansowanie wyposażenia lub adaptacji miejsc pracy osób niepełnosprawnych
- finansowanie staży i szkoleń niepełnosprawnych pracowników
Finansowanie z PFRON
Plan finansowy PFRON tworzony jest m.in. na podstawie założeń przekazywanych przez Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych. Stanowi element ustawy budżetowej oraz podlega przepisom ustawy o finansach publicznych.
W planie finansowym PFRON przewidziana jest kwota do przekazania samorządom wojewódzkim i powiatowym na realizację opisanych wyżej zadań. Podział tej kwoty następuje na podstawie algorytm.
Zarządy województw i powiatów składają do PFRON roczne sprawozdania rzeczowo-finansowe z realizacji zadań z zakresu rehabilitacji w terminie do 15 stycznia. Informacje te są niezbędne dla Zarządu Funduszu do dokonania podziału środków na kolejny rok na podstawie algorytmu. PFRON informuje samorządy o wysokości limitów środków dla każdej jednostki i publikuje tę informację na witrynie internetowej – w terminie 30 dni od złożenia sprawozdań, nie wcześniej jednak niż przed opublikowaniem ustawy budżetowej. Od tego momentu samorządy mają wiedzę, jakimi faktycznymi środkami dysponują w danym roku. Wówczas następuje podział limitów na zadania – uchwały w sprawie podziału środków PFRON podejmują
Sejmiki Wojewódzkie i Rady Powiatów. Oznacza to, że ostateczna decyzja o ilości pieniędzy na konkretną formę pomocy podejmowana jest w samorządzie. Tam podejmowane są też decyzje o sposobie rozpatrzenia konkretnego wniosku.
Pieniądze z PFRON przekazywane są samorządom na bieżąco, na ich wniosek – w ramach limitu na dany rok.
Dodatkowa pomoc z PFRON
Oprócz zadań ustawowych samorządy powiatowe dysponują środkami PFRON przyznawanymi poza algorytmem – na realizację programów PFRON. Programy te mają na celu przede wszystkim pomoc dla osób indywidualnych.
Od kilku lat najważniejszym programem, z którego korzysta faktycznie najwięcej osób niepełnosprawnych w skali kraju, jest Aktywny Samorząd. W ramach tego programu można skorzystać m.in. z pomocy w postaci dofinansowania:
- sprzętu elektronicznego i oprogramowania; również szkoleń w zakresie obsługi sprzętu
- oprzyrządowania do samochodu, dofinansowania kursu prawa jazdy kategorii B
- zakupu wózka inwalidzkiego o napędzie elektrycznym i w utrzymaniu jego sprawności technicznej lub w zakupie nowoczesnej protezy kończyny i utrzymaniu jej sprawności technicznej
- do opieki dla osoby zależnej, w tym dziecka, co pomaga w utrzymaniu aktywności zawodowej osoby niepełnosprawnej.
- studiów wyższych.
Gdzie szukać informacji
Informacja o podziale środków między samorządy, z konkretną kwotą dla każdego powiatu, jak i o wydatkowaniu tych środków na konkretne cele, zamieszczana jest na witrynie Funduszu: www.pfron.org.pl w zakładce SAMORZĄDY. Na stronie Funduszu można również znaleźć szczegółowe informacje o programach PFRON.
Mechanizm przekazywania środków PFRON do samorządów - opis infografiki
Pole „Kwota przeznaczona na zadania samorządów w planie finansowym PFRON” łączy się bezpośrednio z polem „Kwota otrzymywana na dany powiat dzielona jest na poszczególne zadania przez Radę Powiatu”. Do linii łączącej oba koła jest dołączona przerywana linia z polem „Podział zgodny z Rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie algorytmu przekazywania środków PFRON samorządom wojewódzkim i powiatowym”.
Od pola „Kwota otrzymywana na dany powiat dzielona jest na poszczególne zadania według Rady Powiatu” biegną dwie linie. Pierwsza do koła „Pieniędzmi na rehabilitację społeczną dysponują Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie”, druga do pola „Pieniędzmi na rehabilitację zawodową dysponują Powiatowe Urzędy Pracy”.
ALGORYTM wynika z Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie przekazywania środków PFRON samorządom. Uwzględnia on m.in.: liczbę osób niepełnosprawnych bezrobotnych i poszukujących pracy, dane o zatrudnieniu i kosztach utrzymania pracowników w zakładach aktywności zawodowej oraz uczestników warsztatów terapii zajęciowej.
Materiał przygotowany we współpracy z PFRON
Dodaj odpowiedź na komentarz
Polecamy
Co nowego
- W 2025 roku nowe kryteria dochodowe w pomocy społecznej
- Rehabilitacja lecznicza Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. O czym warto wiedzieć
- Czego szukają pod choinką paralimpijczycy?
- Gorąca zupa, odzież na zmianę – każdego dnia pomoc w „autobusie SOS”
- Bożenna Hołownia: Chcemy ograniczyć sytuacje, gdy ktoś zostaje pozbawiony prawa do samodzielnego podejmowania decyzji
Komentarz