Dyscypliny Rio 2016: podnoszenie ciężarów

Podnoszenie ciężarów w formie wyciskania sztangi na ławeczce w pozycji leżącej (powerlifting) na Igrzyskach Paraolimpijskich rozgrywane jest od 1984 roku w konkurencjach męskich i od 2000 roku w kobiecych. Konkurencja ta wyparła tzw. weightlifting, który wszedł do programu Igrzysk w 1960 roku w Rzymie.

Od wyciskania sztangi leżąc osób pełnosprawnych powerlifting rożni się tym, że zawodnicy uprawiający tę konkurencję nie wykorzystują siły nóg, a każdy, kto podnosił ciężary na ławeczce wie, że pozwala to osiągać lepsze wyniki.

Zasady podnoszenia ciężarów osób z niepełnosprawnością

Każdy z zawodników podnosi ciężary w pozycji leżącej, na specjalnie zaprojektowanej do tego ławeczce. Zawodnik ma prawo do stabilizacji pasem na udach lub podudziach, w szczególnych przypadkach może być przypięty zarówno na udach, jak i podudziach (ruchy mimowolne przy porażeniach). Każdy ze startujących ma po trzy próby. Jeżeli sportowiec chce pobić rekord świata, może otrzymać dodatkową próbę, która jednak nie wlicza się do końcowego wyniku.

Podczas wykonywania próby zawodnik musi leżeć na plecach, jego głowa barki i tułów oraz pozostałe części ciała muszą podczas wykonywania podejścia stykać się z ławeczką. Po zdjęciu sztangi ze stojaków lub otrzymaniu jej od pomocników, zawodnik powinien czekać z zablokowanymi stawami łokciowymi na sygnał sędziego. Inaczej bój będzie zaliczony jako spalony. Po otrzymaniu sygnału, zawodnik opuszcza sztangę do klatki piersiowej, przetrzymuje ją nieruchomo na klatce piersiowej przez określony czas, a następnie wyciska do góry, prostując obie ręce do pełnego wyprostu. Gdy zawodnik zastygnie „w bezruchu” w tej pozycji, sędzia powinien wydać komendę „stojak”.

Niedozwolone jest m.in. przekroczenie określonego czasu, dotknięcie pomocników, stojaka sztangi, zmiana pozycji na ławce czy brak synchronizacji ramion podczas ponoszenia sztangi, a także odbijanie sztangi od klatki piersiowej.

Kategorie niepełnosprawności w podnoszeniu ciężarów

Nie ma tu podziału na rodzaje niepełnosprawności, lecz kategorie wagowe. Zawody wśród kobiet i mężczyzn rozgrywane są w dziesięciu kategoriach:

• kobiety: do 40 kg, do 44 kg, do 48 kg, do 52 kg, do 56 kg, do 60 kg, do 67,5 kg, do 75 kg, do 82,5 kg, powyżej 82,5 kg,
• mężczyźni: do 48 kg, do 52 kg, do 56 kg, do 60 kg, do 67,5 kg, do 75 kg, do 82,5 kg, do 90 kg, do 100 kg, powyżej 100 kg.

Rywalizują ze sobą osoby z różnymi rodzajami niepełnosprawności, m.in.: mózgowym porażeniem dziecięcym, urazami mózgu, udarem mózgu, ataksją, polio, urazami kręgosłupa, skoliozą, niskowzrosłością (np. achondroplazją), po amputacjach lub z nierównymi kończynami dolnymi.

Polskie sukcesy

Podczas Igrzysk Paraolimpijskich w 1988 r. reprezentowało nas dwóch zawodników. Ze stuprocentową skutecznością, ponieważ obaj sięgnęli po złote medale – Mirosław Maliszewski w kategorii do 82,5 kg i Henryk Kohnke w kat. do 67,5 kg. Cztery lata później w Barcelonie było jeszcze piękniej. Nasi zawodnicy zdobyli tam trzy złota: Ryszard Fornalczyk (-67,5 kg), Ryszard Tomaszewski (-90 kg) oraz Krzysztof Pałubicki (-100 kg), dwa srebra: Krzysztof Owsiany (-56 kg) i Kohnke (-60 kg) oraz trzy brązy: Andrzej Greń (-52 kg), Mirosław Maliszewski (-82,5 kg) i Jan Sala (-90 kg).

Ryszard Tomaszewski – jeden z najlepszych sztangistów w historii startów Polaków w Igrzyskach Paraolimpijskich, fot. MK [Public domain], via Wikimedia Commons

W Atlancie (1996) dwukrotnie nasi reprezentanci sięgali po złoto. Uczynili to Fornalczyk (-75 kg) oraz Ryszard Tomaszewski (-90 kg), zaś ze srebra cieszył się Leszek Hallman (+100 kg). W Sydney licznej dziesięcioosobowej reprezentacji niestety nie udało się zdobyć medalu.

To, co nie wyszło w Australii, udało się w Grecji. Na Igrzyskach Paraolimpijskich w Atenach (2004) drugi był Ryszard Rogala w kat. do 90 kg, który cztery lata później stanął na najniższym stopniu podium. W Pekinie druga była Justyna Kozdryk (-44 kg) – zdobywczyni pierwszego kobiecego medalu w tej konkurencji dla naszego kraju. Przed czterema laty w Londynie po medal sięgnąć się nie udało.

Jak będzie w Rio?

Na pomoście w Brazylii przyjdzie nam kibicować siedmiorgu naszym reprezentantom. Biało-czerwoni wystąpią w składzie: Justyna Kozdryk, Małgorzata Hałas-Koralewska, Marzenia Zięba, Marek Trykacz, Grzegorz Lanzer, Wawrzyniec Latus i Mariusz Tomczyk. Zdaniem trenera Mariusza Oliwy, planem minimum jest jeden medal.

Czy wiesz, że...

Zawodnicy z niepełnosprawnością bardzo często w wyciskaniu sztangi leżąc zdobywają medale w zawodach, rywalizując z pełnosprawnymi zawodnikami!

Informacje praktyczne

Obiekt

Riocentro – Pavillon 2

Liczba kompletów medali

20

Terminarz

• 8 września, czwartek – sesje w godz. 18:00-19:30 oraz 21:00-22:30
• 9 września, piątek – sesje w godz. 15:00-16:30, 18:00-19:30 oraz 21:00-22:30
• 10 września, sobota – sesje w godz. 15:00-16:30, 18:00-19:30 oraz 21:00-22:30
• 11 września, niedziela – sesje w godz. 15:00-16:30, 18:00-19:30 oraz 21:00-22:30
• 12 września, poniedziałek – sesje w godz. 15:00-16:30, 18:00-19:30 oraz 21:00-22:30
• 13 września, wtorek – sesje w godz. 15:00-16:30, 18:00-19:30 oraz 21:00-22:30
• 14 września, środa – sesje w godz. 15:00-16:30, 18:00-19:30 oraz 21:00-22:30