Rehabilitacja - pomoc w schorzeniach wewnętrznych

Jedne są tak małe, że mieszczą się w kieszeni. Inne - zbyt ciężkie, aby zabrać je z domu. Łagodzą ból, kontrolują, ułatwiają leczenie. Oto przedmioty, bez których choroby byłyby istną udręką.

Życie nie jest słodkie

Jedną z przewlekłych chorób układu metabolicznego jest cukrzyca. Wywołuje ją brak lub nieprawidłowe działanie insuliny. Ten hormon wydzielany przez trzustkę jest „kluczem", który otwiera drzwi do komórek organizmu, aby przedostały się do nich cząstki odżywcze: glukozy (cukru) i tłuszczu, oraz budulcowe: białka.

Rozpoznano już kilka rodzajów cukrzycy: dorosłych (typu 2) - gdy insulina nie działa prawidłowo, wtórną - ujawniającą się z innymi schorzeniami albo po spożyciu leków, na tle wadliwego lub niedostatecznego odżywiania - występującą głównie w krajach Azji, Afryki i Ameryki Południowej, kobiet ciężarnych - rozpoznawaną w ciąży i utrzymującą się do porodu, oraz młodzieńczą (typu I) - będącą konsekwencją braku lub zbyt małej ilości insuliny w organizmie. Osoby cierpiące na ten typ cukrzycy, zwykle ujawniającej się w dzieciństwie lub wczesnej młodości, muszą przez całe życie (często kilka razy dziennie) badać poziom cukru we krwi, co ułatwiają elektroniczne gleukometry, oraz wykonywać iniekcje insuliny.

Do zastrzyków używa się różnego rodzaju tzw. penów (wstrzykiwaczy w kształcie wiecznego pióra, wygodniejszych i bardziej dyskretnych niż zwykłe strzykawki). Innym sposobem realizacji terapii insulinowej jest założenie podskórnej, nie większej niż „pager" pompy insulinowej, która dostarcza ściśle określoną dawkę insuliny według programu wprowadzonego do jej elektronicznej pamięci. Wybór pena zależy od pacjenta. Decyzję o założeniu pompy podejmuje lekarz.

Na zdjęciu glukometr. Fot.: Medic-Mar

Glukometr z ciśnieniomierzem (BGL 40) mierzy ciśnienie i poziom cukru we krwi. W skład zestawu wchodzi: przyrząd pomiarowy ciśnienia, 10 igieł, 10 pasków pomiarowych, baterie, etui, pamięć pomiarów krwi. Pomiar ciśnienia na nadgarstku. Do zmierzenia poziomu cukru konieczna jest tylko kropla krwi. Duży wyświetlacz ułatwia odczytanie wyników. Urządzenie zapamiętuje 480 wyników pomiarów - także datę i czas ich wykonania. Glukometr ma niewielkie rozmiary, jest poręczny i łatwy w obsłudze, wyłączany automatycznie. Producent: Beurer, dystrybutor w Polsce: Medic-Mar, cena: 250 zł.

Wstydliwa dolegliwość

Objawem wielu schorzeń jest nietrzymanie moczu, polegające na niekontrolowanym przez organizm jego wycieku. Istnieje kilka typów tej kłopotliwej dolegliwości:

1. wysiłkowe (np. podczas kichania czy kaszlu),
2. naglące (które poprzedza silne parcie na pęcherz)
3. mieszane,
4. nocne (częste wśród dzieci),
5. ciągłe (stałe popuszczanie).

W aptekach dostępna jest bogata gama materiałów chłonących:

1. pieluchy anatomiczne (duża wkładka, dla osób sprawnych ruchowo),
2. pieluchomajtki (głównie dla chorych leżących),
3. wkładki anatomiczne (dla aktywnych, ze średnim i małym problemem nietrzymania moczu).

Chory może je dobrać do swoich upodobań i potrzeb wynikających z rodzaju i stopnia nietrzymania moczu (również kału), trybu życia czy budowy ciała.

Z kolei u osób, u których mocz nie chce wypływać, zatrzymuje się, stosuje się:

1. cewnikowanie przerywane (z wymiennymi cewnikami, wtedy gdy chory może sam je zakładać),
2. cewniki założone na stałe przez cewkę moczową lub
3. cewnik założony do pęcherza przez powłoki brzuszne.

Z jednej strony cewnik jest zaokrąglony, czasem z balonikiem zabezpieczającym przed zsunięciem, a z drugiej ma specjalną końcówkę, którą podłącza się do worka zbierającego mocz. Cewniki produkuje się z mas plastycznych - silikonu powlekanego teflonem, lateksu i poliuretanu. Najczęściej stosowanych jest kilka rodzajów cewników, których nazwy pochodzą od nazwisk twórców: Nelatona, Couvelaire'a, Tiemanna, Malecota, Foleya.

Kłopoty układu wydalniczego

Gdy konieczne jest wycięcie części jelit, tworzy się stomię - ujście jelita cienkiego lub grubego (w postaci czerwonej śluzówki o średnicy 2 do 5 cm), umieszczone na skórze w dolnej części brzucha, po jego prawej lub lewej stronie, przez które odprowadzany jest z organizmu kał. Jeśli usunięta zostaje odbytnica z odbytem - wtedy wytwarza się stomię stałą, a jeśli odbyt zostaje - czasową, do momentu przywrócenia ciągłości układu pokarmowego. Ponieważ przy stomii kał wydalany jest w sposób niekontrolowany, pacjent musi nosić specjalne worki przyklejane do brzucha. Stosuje się w tym celu sprzęt dwuczęściowy (płytkę z otworem na stomię oraz mocowany do niej woreczek) lub jednoczęściowy (woreczek i warstwa przylepca są połączone ze sobą), albo różne ich odmiany. Worki - zamknięte i otwarte (spinane specjalnymi klipsami lub innymi zapięciami) - produkowane są w wielu kształtach i rozmiarach.

Na rynku dostępny jest także sprzęt do urostomii - tworzonej, gdy zachodzi potrzeba usunięcia lub ominięcia pęcherza moczowego, a służącej do wydalania moczu. Każda osoba ze stomią (urostomią) powinna zapoznać się i wypróbować różnego rodzaju sprzęt, aby dobrać taki, który najbardziej jej odpowiada.

Gdy trudno oddychać

Oddychanie jest jednym z najważniejszych procesów zachodzących w naszym organizmie. Każde zachwianie jego prawidłowego przebiegu grozi poważnymi problemami zdrowotnymi - ze śmiercią włącznie. Jest wiele chorób górnych (jamy nosowej, gardła) i dolnych (krtani, tchawicy, oskrzeli, płuc) dróg oddechowych, których konsekwencją są trudności w oddychaniu, prowadzące nawet do przewlekłej niewydolności oddechowej. Formą leczenia takich schorzeń jest domowa tlenoterapia, do której wykorzystuje się trzy rodzaje źródeł tlenu: butle z tlenem sprężonym, butle z tlenem ciekłym oraz - najbardziej popularne - koncentratory tlenu. Przy ostrej niewydolności oddechowej stosuje się tzw respiratory - także małe, przenośne do stosowania w domu.

Ubocznym efektem nieprawidłowego oddychania jest zaleganie w płucach wydzieliny śluzowej. Jeśli pacjent sam nie może jej odkaszlnąć, wskazane jest stosowanie różnego rodzaju ssaków i urządzeń oczyszczających. Jednym z najczęstszych schorzeń układu oddechowego jest obecnie obturacyjny bezdech senny (OBS), który leczy się przy pomocy specjalnych aparatów (CPAP) zakładanych na noc. O wyborze tego typu urządzeń powinien decydować lekarz, powinien przedstawić choremu kilka możliwości zakupu. W wielu miastach istnieje możliwość wypożyczenia takiego sprzętu.

 Na zdjęciu Ssak Aspiret, Fot.: arch. Anmer

Ssak domowy Aspiret - nowoczesny, domowy, lekki ssak (waży tylko 2,2 kg) umożliwia oczyszczenie płuc z zalegającej wydzieliny. W wyposażeniu są: butla z poliwęglanu o pojemności 1 1 z zaworem zabezpieczającym przed przepełnieniem, łatwa do czyszczenia, wielokrotnego użytku; dreny silikonowe, filtr bakteryjny, cewnik do odsysania. Dystrybutor w Polsce: Anmer, cena - 400 zł.

Na zdjęciu System The Vest. fot.: arch. Richter Med

System oczyszczania dróg oddechowych The Vest - używany jest w ponad 350 chorobach i powikłaniach płucnych. Składa się z generatora podmuchu i kamizelki (ma różne rozmiary dla dzieci i dorosłych), połączonej z systemem rurek, przez które przepływa powietrze. Klatka piersiowa jest bardzo szybko uciskana i odciskana (moc ucisku jest kontrolowana), przez co w płucach powstaje efekt sztormu, dzięki czemu wszystkie wydzieliny przesuwane są w stronę górnych dróg oddechowych, a potem można je odkaszlnąć lub odessać. Do użytku domowego i w placówkach medycznych. Producent: Hill-Rom, dystrybutor w Polsce: Richter Med, cena: 22-30 tys. zł (możliwość refundacji części kosztów przez różne fundacje).