Choroba czy system?

Pytam, czy to choroba przez system? Mąż, lat 54, 11 lat był na rencie z tytułu epilepsji, rok czasu został zawieszony, ponieważ stwierdzono, że wyzdrowiał, pomimo dokumentów stwierdzających jego chorobę, ponownie stanął na komisji, która orzekła, że jest zdolny do pracy. Odwołaliśmy się od tej decyzji, ale niestety minął okres 18 miesięcy, ponieważ w ten sposób komisja ustalała jego terminy wizyt do komisji, po czym przypada termin i niestety mąż w tej chwili czwarty rok odwołujemy się od orzeczenia komisji. Jest czwarty rok odwołujemy się od decyzji, ponieważ orzeczono jednak, że mąż jest chory, tylko przypada termin 18 miesięcy prawa do pobierania renty, więc choroba czy system.

Szanowna Pani,

Renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1. jest niezdolny do pracy;
2. ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;
3. niezdolność do pracy powstała w okresach składkowych lub nieskładkowych, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Wymogu powstania niezdolności w określonym czasie nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Spełnienie warunku posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego nie jest wymagany od ubezpieczonego, którego niezdolność do pracy jest spowodowana wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy.

Warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej:

1. 1 rok – jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat;
2. 2 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat;
3. 3 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat;
4. 4 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat;
5. 5 lat – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.

Okres, o którym mowa w pkt 5, powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy; do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej.

Jeżeli ubezpieczony nie osiągnął okresu składkowego i nieskładkowego, warunek posiadania wymaganego okresu uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony został zgłoszony do ubezpieczenia przed ukończeniem 18 lat albo w ciągu 6 miesięcy po ukończeniu nauki w szkole ponadpodstawowej, ponadgimnazjalnej lub w szkole wyższej oraz do dnia powstania niezdolności do pracy miał, bez przerwy lub z przerwami nieprzekraczającymi 6 miesięcy, okresy składkowe i nieskładkowe. Zapisu tego nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Osobie, która spełniła powyższe warunki, przysługuje:

1. renta stała – jeżeli niezdolność do pracy jest trwała;
2. renta okresowa – jeżeli niezdolność do pracy jest okresowa.

Renta okresowa przysługuje przez okres wskazany w decyzji organu rentowego.

Prawo do renty, które ustało z powodu ustąpienia niezdolności do pracy, podlega przywróceniu, jeżeli w ciągu 18 miesięcy od ustania prawa do renty ubezpieczony ponownie stał się niezdolny do pracy.

Renta dla osoby całkowicie niezdolnej do pracy wynosi:

1. 24% kwoty bazowej oraz
2. po 1,3% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów składkowych;
3. po 0,7% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych;
4. po 0,7% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresu brakującego do pełnych 25 lat okresów składkowych oraz nieskładkowych, przypadających od dnia zgłoszenia wniosku o rentę do dnia, w którym rencista osiągnąłby wiek emerytalny.

Renta dla osoby częściowo niezdolnej do pracy wynosi 75% renty dla osoby całkowicie niezdolnej do pracy.

Oceny niezdolności do pracy, jej stopnia oraz ustalenia:

1. daty powstania niezdolności do pracy,
2. trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do pracy,
3. związku przyczynowego niezdolności do pracy lub śmierci z określonymi okolicznościami,
4. trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do samodzielnej egzystencji,
5. celowości przekwalifikowania zawodowego

– dokonuje w formie orzeczenia lekarz orzecznik ZUS.

Jeżeli nie ma możliwości ustalenia daty powstania niezdolności do pracy, natomiast ustalono okres, w którym niezdolność do pracy powstała, za datę powstania niezdolności przyjmuje się datę końcową tego okresu. Jeżeli nie ma możliwości ustalenia ani daty, ani okresu powstania niezdolności do pracy, za datę powstania niezdolności przyjmuje się datę zgłoszenia wniosku o świadczenie.

Od orzeczenia lekarza orzecznika osobie zainteresowanej przysługuje sprzeciw do komisji lekarskiej ZUS w ciągu 14 dni od dnia doręczenia tego orzeczenia.

Sprzeciw wnosi się za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS właściwej ze względu na miejsce zamieszkania osoby zainteresowanej.

Komisja lekarska, rozpatrując sprzeciw lub zarzut wadliwości, dokonuje oceny niezdolności do pracy i jej stopnia oraz ustalenia ww. okoliczności.

Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się:

1. stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji;
2. możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.

Niezdolność do pracy orzeka się na okres nie dłuższy niż 5 lat, chyba że według wiedzy medycznej nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy przed upływem tego okresu.

Bez znajomości szczegółów sprawy nie jestem niestety w stanie odpowiedzieć na zadane pytania.

W razie wątpliwości proszę kontaktować się z adwokatem lub radcą prawnym. W postępowaniu przed sądem mogą Państwo starać się o pełnomocnika z urzędu w postaci adwokata lub radcy prawnego.

Pragnę również nadmienić, że od początku 2016 r. na terenie całej Polski funkcjonuje system darmowej pomocy prawnej.

Z poważaniem,

Piotr Wojtewicz, aplikant adwokacki