Renty po nowemu, asystent z gminy i brak pułapki rentowej. Poznaj postulaty organizatorów Kongresu

Asystent osobisty zapewniany przez gminę, renta wspomagająca pracę, likwidacja progów dochodowych i pułapki rentowej. To tylko kilka z wytycznych do nowego systemu wsparcia, które przygotowali organizatorzy III Kongresu Osób z Niepełnosprawnościami. Ich głównym hasłem jest godne, niezależne życie i większa odpowiedzialność państwa za wspieranie osób z niepełnosprawnością. Postulaty te zaprezentowane zostały podczas ostatniego z poprzedzających Kongres konwentów regionalnych, który odbył się w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO) w Warszawie.

Kongres osób z niepełnosprawnościami to coroczne wydarzenie organizowane już po raz trzeci przez koalicje organizacji pozarządowych. Hasło tegorocznego kongresu to „Za niezależnym życiem”, a jego celem jest wspólne świętowanie 5-lecia obowiązywania w Polsce Konwencji ONZ oraz... wypracowanie nowej Strategii na Rzecz Osób z Niepełnosprawnościami.

Zlikwidować ustawę o rehabilitacji

- Chcemy wprowadzenia ustawy, którą roboczo nazwaliśmy Ustawą o prawach osób z niepełnosprawnościami – referował postulaty kongresu Krzysztof Kurowski ze Stowarzyszenia Kolomotywa i pracownik biura RPO. – Byłby to akt interdyscyplinarny, ustawa, która regulowałaby system orzekania oraz system koordynacji wsparcia osób z niepełnosprawnościami. Taka ustawa miałaby, w myśl organizatorów Kongresu osób z niepełnosprawnościami, zastąpić wielokrotnie nowelizowaną Ustawę o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Jej szczegółowe zapisy miałyby zostać przeniesione do ustaw dotyczących ogółu społeczeństwa.

- Chcemy, żeby prawa osób z niepełnosprawnościami nie znajdowały się w odrębnych ustawach, ale były wyszczególnione w pozostałych aktach prawnych. Na przykład  przepisy dotyczące zatrudnienia osób z niepełnosprawnością znalazłyby się po prostu w prawie pracy – tłumaczył Krzysztof Kurowski.

Innym pomysłem zaprezentowanym przez autorów wytycznych jest przeniesienie Pełnomocnika Rządu ds. osób Niepełnosprawnych z Ministerstwa Rodzin, Pracy i Polityki Społecznej do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów i stworzenie oddzielnej ustawy o dostępności. Obok postulatów politycznych organizatorzy Kongresu przedstawili też szereg konkretnych zmian, wpływających bezpośrednio na życie osób z niepełnosprawnością i ich rodzin.

Od prawej: Magdalena Kocejko i Krzysztof Kurowski, fot. Mateusz Różański

Usługi asystenckie w każdej gminie

- Proponujemy wprowadzenie usług asystenckich na poziomie ustawowym, które będą prowadzone przez gminę, ale finansowane bezpośrednio z budżetu państwa. Chcemy, żeby to były usługi ustawowe, a nie jak do tej pory projektowe – wskazał Krzysztof Kurowski.

Ten postulat jest szczególnie ważny, ponieważ dostępność do usług asystentów osobistych jest kluczowa dla niezależnego życia osób z niepełnosprawnością, o czym przekonywali m.in. uczestnicy marszu Freedom Drive w Brukseli.

Zachęta zamiast pułapki rentowej

- Kolejną naszą propozycją jest rozbicie systemu rentowego na dwa oddzielne świadczenia. Jedno z nich to świadczenie kompensujące z tytułu niepełnosprawności, niezależne od dochodu z pracy i na rentę wspierającą pracę – referował Krzysztof Kurowski.

Pierwsze ze świadczeń, o których mówił przedstawiciel Kolomotywy, wypłacane byłoby na podstawie pięciostopniowej skali intensywności wsparcia. Kwota świadczenia byłaby wypłacana według algorytmu, indywidualnie dla konkretnej osoby z niepełnosprawnością, niezależnie od tego, czy dana osoba jest czynna zawodowo czy nie. Renta wspomagająca pracę miałaby być świadczeniem, które uzupełniałoby dochody wynikające z pracy, ale też motywowałoby do jej podjęcia osoby nieaktywne zawodowo.

Oba świadczenia byłyby przyznawane niezależnie od siebie i istniałaby możliwość ich pobierania równocześnie. Szczegóły na temat tych postulatów można znaleźć na stronie Konwencji, na której można też przedstawić własne opinie i uwagi na ich temat. Powstałe w ten sposób pomysły na stworzenie nowego systemu wsparcia osób z niepełnosprawnością będą głównym tematem tegorocznego – trzeciego już Kongresu Osób z niepełnosprawnościami, który odbędzie się 25 października na Uniwersytecie SWPS w Warszawie.