Znaczny stopień – co przysługuje?

Mam znaczny stopień niepełnosprawności, jakie świadczenia mnie obejmują? Z góry dziękuję.

Szanowny Panie,

osobom ze znacznym stopniem niepełnosprawności przysługuje m.in. zasiłek pielęgnacyjny lub dodatek pielęgnacyjny.

Pierwsze świadczenie przysługuje w przypadku posiadania orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności. Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje także osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia, legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21. roku życia. Wynosi on 153 zł.

Dodatek pielęgnacyjny przysługuje zaś osobie uprawnionej do emerytury lub renty, pod warunkiem, że osoba ta została uznana za całkowicie niezdolną do pracy i samodzielnej egzystencji albo ukończyła 75 lat. Obecnie jego kwota to 209,59 zł.

Osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności w przypadku rocznego rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych PIT mogą korzystać z odliczeń tzw. ulgi rehabilitacyjnej. Odliczeniu podlegają wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesione w roku podatkowym przez podatnika, na którego utrzymaniu są osoby z niepełnosprawnością.

Wydatki te można podzielić na limitowane i nielimitowane.

Wydatki nielimitowane, to te poniesione na:

1. adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;
2. przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;
3. zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego;
4. zakup wydawnictw i materiałów (pomocy) szkoleniowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;
5. odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym;
6. odpłatność za pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, za pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne;
7. opiekę pielęgniarską w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do I grupy inwalidztwa;
8. opłacenie tłumacza języka migowego;
9. kolonie i obozy dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25. roku życia;
10. odpłatny, konieczny przewóz na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne:
    1. osoby niepełnosprawnej – karetką transportu sanitarnego,
    2. osoby niepełnosprawnej, zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa, oraz dzieci niepełnosprawnych do lat 16 – również innymi środkami transportu niż karetką;
11. odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego związane z pobytem:
    1. na turnusie rehabilitacyjnym,
    2. w zakładach lecznictwa uzdrowiskowego, rehabilitacji leczniczej, opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych,
    3. na koloniach i obozach dla dzieci i młodzieży, która nie ukończyła 25. roku życia.

Za wydatki limitowane uznaje się:

1. opłacenie przewodników osób niewidomych zaliczonych do I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa – maksymalna kwota odliczenia w roku podatkowym wynosi 2280 zł,
2. utrzymanie przez osoby niewidome i niedowidzące zaliczone do I lub II grupy inwalidztwa oraz osoby z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczone do I grupy inwalidztwa psa asystującego, o którym mowa w ustawie o rehabilitacji zawodowej, w kwocie nieprzekraczającej w roku podatkowym 2280 zł;
3. używanie samochodu osobowego stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do I lub II grupy inwalidztwa albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16. roku życia, na potrzeby związane z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne – maksymalna kwota odliczenia w roku podatkowym wynosi 2280 zł,
4. leki w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł, jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki (stale lub czasowo).

Wydatki objęte ulgą rehabilitacyjną muszą być odpowiednio udokumentowane. Wyjątki od obowiązku udokumentowania wydatków stanowią wydatki na utrzymanie psa przewodnika, używanie samochodu osobowego na konieczne przejazdy osób niepełnosprawnych oraz na opłacenie przewodnika dla osoby niewidomej lub z niepełnosprawnością narządu ruchu.

Ponadto osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności są zwolnione z opłacania podatku od czynności cywilnoprawnych, jeśli nabywają na własne potrzeby sprzęt rehabilitacyjny, wózki inwalidzkie, motorowery, motocykle lub samochody osobowe.

W związku z niepełnosprawnością istnieje również możliwość ubiegania się o środki z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Przysługują one na:

• turnusy rehabilitacyjne,
• sprzęt ortopedyczny, środki pomocnicze i sprzęt rehabilitacyjny,
• likwidację barier technicznych i w komunikowaniu się,
• likwidację barier architektonicznych.

Oprócz wspomnianych powyżej uprawnień, osobom ze znacznym stopniem niepełnosprawności przysługują ulgi w przejazdach taborem PKS, PKP oraz w wielu przypadkach komunikacji lokalnej. Informacje o ulgach ustawowych, a także przy przewozach środkami komunikacji lokalnej, są dostępne także na stronach poszczególnych przewoźników.

Warte odnotowania jest również to, że osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności są zwolnione z wnoszenia opłat za abonament radiowo-telewizyjny. Przysługuje im też ulga paszportowa w wysokości 50% opłaty.

Więcej informacji o ulgach i uprawnieniach przysługujących osobom ze znacznym stopniem niepełnosprawności znajdzie Pan w artykule na naszym portalu.

Z poważaniem,

Piotr Wojtewicz, aplikant adwokacki