Czy pracodawca może sam decydować, kiedy przyznać pracownikowi dni urlopowe?
Jestem rencistą z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności i zatrudnionym w zakładzie pracy chronionej (obecnie nie ma innych ofert na rynku niż ochrona). Przełożeni, koordynatorzy łatają dziury, luki w grafikach naszymi urlopami, wpisując 2, 3 dni urlopu w miesiącu bez konsultacji z pracownikami. W skali roku jest to wykorzystany urlop wypoczynkowy. Jakie są przepisy kodeksu pracy regulujące te kwestie? Czy pracodawca może w ten sposób postępować? Z poważaniem, A.
Szanowny Panie,
o wykorzystaniu urlopu wypoczynkowego (jest nim także dodatkowy urlop, wynikający z ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych) decyduje co do zasady pracownik w porozumieniu z pracodawcą. Praktyka pracodawcy, jaką Pan opisał w swoim pytaniu, jest naruszaniem prawa.
Przepisy dotyczące urlopów znajdują się w kodeksie pracy Dział VII Urlopy pracownicze (art. 152 do art. 1741 kodeksu pracy). Między innymi, zgodnie z art. 163 § 1 k.p. „urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów. Plan urlopów ustala pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy”. Nie jest to równoznaczne z samodzielnym ustalaniem pracowdawcy, kiedy pracownik ma wykorzystać urlop, jak np. „łatanie dziur” w Pana zakładzie pracy.
Jak podkreśla się w doktrynie prawa pracy: celem urlopu wypoczynkowego jest regeneracja sił pracownika po wysiłku związanym z wykonywaniem przez dłuższy okres pracy. Natomiast zgodnie z art. 152 § 1 k.p. pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Pracodawca nie może więc narzucać pracownikom dzielenia urlopu na części, tym bardziej wyznaczać urlop po 2-3 dni.
Z poważaniem,
dr Michał Urban, radca prawny