Informator PFRON: nowe podejście do rehabilitacji

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wraz z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych podjął wyzwanie, jakim jest stworzenie systemu kompleksowej rehabilitacji, ułatwiającego osobom zagrożonym niepełnosprawnością lub niepełnosprawnym powrót do aktywności społecznej lub zawodowej.

Zadaniem systemu ma być indywidualne i optymalne przygotowanie osoby rehabilitowanej do samodzielnego funkcjonowania zawodowego i społecznego. Podstawą ma być analiza, ocena i rozwój indywidualnego potencjału, cech psychofizycznych oraz posiadanych kompetencji osobistych i zawodowych. W tym celu opracowano program „Wczesna, kompleksowa rehabilitacja szansą na powrót do aktywności społecznej lub zawodowej”, który zakłada równolegle realizację dwóch przedsięwzięć, niezbędnych do powodzenia całego modelu kompleksowej rehabilitacji:

1. wypracowanie i pilotażowe wdrożenie modelu kompleksowej rehabilitacji umożliwiającej podjęcie lub powrót do pracy,
2. wdrożenie nowego modelu kształcenia specjalistów ds. zarządzania rehabilitacją – jako element systemu kompleksowej rehabilitacji w Polsce.

Istotną rolę w procesie kompleksowej rehabilitacji odgrywa specjalista, który będzie nim zarządzał. W ramach projektu „Wdrożenie nowego modelu kształcenia specjalistów ds. zarządzania rehabilitacją – jako element systemu kompleksowej rehabilitacji w Polsce” realizowanego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020, Działanie 4.3 Współpraca ponadnarodowa, opracowano model kształcenia na studiach podyplomowych „Specjalista ds. zarządzania rehabilitacją”. Partnerami w projekcie, poza ZUS, są cztery ośrodki akademickie: Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Wrocławski, Gdański Uniwersytet Medyczny, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, które będą realizowały kształcenie na podst. Wypracowanego modelu, oraz partner ponadnarodowy: Deutsche Gesetzliche Unfallversicherung e.V. – Niemieckie Ustawowe Ubezpieczenie od Nieszczęśliwych Wypadków.

W realizacji studiów podyplomowych duży nacisk kładziony jest na samokształcenie studentów. Wstępnie oszacowano czas pracy własnej na 530 godzin.

Studia kończą się przygotowaniem pracy podyplomowej, która powinna odnosić się do procesu zarządzania rehabilitacją, a w szczególności być poświęcona: jakości świadczeń rehabilitacji medycznej, społecznej i zawodowej, planowaniu i organizowaniu procesu rehabilitacji, organizowaniu, motywowaniu podopiecznego, a także uwzględniać zagadnienia prawne, społeczne i ekonomiczne. Powinna mieć charakter projektowy, opierający się na opisie konkretnego przypadku, i uwzględniać zasady tworzenia dokumentów dostępnych dla osób z niepełnosprawnością.

Podstawą otrzymania świadectwa ukończenia studiów podyplomowych jest uzyskanie pozytywnej oceny z pracy dyplomowej oraz zaliczenie przewidzianych w programie modułów kształcenia. W zależności od kompetencji nabytych na wcześniejszym poziomie edukacji możliwy jest indywidualny tok studiów pozwalający na eksternistyczne zaliczenie niektórych obszarów kształcenia, przy jednoczesnym pogłębianiu tych obszarów, w których u danego studenta istnieją deficyty.

Rekrutacja kandydatów na studia podyplomowe obejmie teren całego kraju, z podziałem na makroregiony:

1. Gdański Uniwersytet Medyczny – na terenie Makroregionu I obejmującego woj.: pomorskie, zachodniopomorskie, kujawsko-pomorskie oraz wielkopolskie;
2. Uniwersytet Wrocławski – na terenie Makroregionu II obejmującego woj.: lubuskie, dolnośląskie, opolskie i śląskie;
3. Uniwersytet Warszawski – na terenie Makroregionu III obejmującego woj.: mazowieckie, warmińsko-mazurskie, podlaskie oraz łódzkie;
4. Uniwersytet Medyczny w Lublinie – na terenie Makroregionu IV obejmującego woj.: lubelskie, świętokrzyskie, podkarpackie oraz małopolskie.

Trzy etapy rekrutacji:

ETAP I – formalny – złożenie wymaganych dokumentów aplikacyjnych, m.in.:

1. dyplomu, zaświadczenia potwierdzającego ukończenie studiów I lub II stopnia,
2. curriculum vitae (CV) – według szablonu CV Europass,
3. listu motywacyjnego zawierającego uzasadnienie zainteresowania ofertą studiów podyplomowych i wskazującego motywację do pełnienia roli specjalisty ds. zarządzania rehabilitacją,
4. portfolio: zaświadczenia, certyfikaty, dyplomy, dokumenty potwierdzające doświadczenie zawodowe związane z pracą z ludźmi (np. zaświadczenia o odbyciu staży, praktyk, wolontariatu) w obszarach, które mogą być pomocne do wykonywania zawodu specjalisty ds. zarządzania rehabilitacją.

ETAP II – wszyscy kandydaci, którzy spełnili wymogi formalne pierwszego etapu rekrutacji, wypełniają

Arkusz kompetencji, który zawiera:

1. pytania otwarte typu wywiadu behawioralno-sytuacyjnego;
2. pytania związane z oceną kompetencji interpersonalnych;
3. pytania tzw. basket – zadania pisemne, papier – ołówek, których celem jest sprawdzenie umiejętności organizacyjnych – kandydaci na studia będą mieli uporządkować różnorodne sprawy organizacyjne, np. wiadomości mailowe, zadania strategiczne i operacyjne.

Ocena Arkusza kompetencji nastąpi w skali od 0 do 100 pkt. Po zakończeniu II etapu zostanie utworzona lista rankingowa kandydatów.

ETAP III – do niego zostanie zaproszonych 30 kandydatów z najwyższą liczbą punktów uzyskaną w II etapie rekrutacji. Odbędą oni rozmowę kwalifikacyjną, która oceniana będzie przez trzech członków Komisji rekrutacyjnej niezależnie. W sytuacji, gdy kandydaci na pozycji 31. i dalszej listy rankingowej uzyskają taką samą liczbę punktów co kandydat zajmujący 30. miejsce, również zostaną zaproszeni na rozmowę.

Podczas rozmowy Komisja będzie miała do dyspozycji portfolio kandydata i Arkusz kompetencji. Podczas rozmowy ocenione zostaną predyspozycje osobowe i szeroko pojęte kompetencje społeczno-zawodowe kandydatów, szczególnie istotne w odniesieniu do roli specjalisty ds. zarządzania rehabilitacją. Ocena rozmowy nastąpi w skali od 0 do 18 pkt. Na studia zostaną zakwalifikowani kandydaci, którzy w wyniku rozmowy kwalifikacyjnej uzyskają co najmniej 60 proc. punktów.

Dla każdego kandydata, który brał udział w II lub III etapie rekrutacji, zostanie sporządzona ocena opisowa.

Studia adresowane są w szczególności do: psychologów i pedagogów społecznych, pracowników instytucji zabezpieczenia społecznego, specjalistów w dziedzinach społecznych, prawnych i medycznych, osób posiadających doświadczenie kontaktu z osobą z niepełnosprawnością w rodzinie lub poprzez pracę, pracowników zajmujących się bezpieczeństwem i higieną pracy, przedstawicieli rad pracowniczych i osób niepełnosprawnych, menedżerów ds. zasobów ludzkich, lekarzy medycyny pracy i rehabilitacji medycznej, fizjoterapeutów, terapeutów zajęciowych, pielęgniarek i pielęgniarzy.

Celem studiów podyplomowych jest przekazanie wiedzy dotyczącej specyfiki zarządzania procesem rehabilitacji osób z niepełnosprawnością oraz doskonalenie praktycznych umiejętności dotyczących koordynowania/ prowadzenia osoby z niepełnosprawnością przez wszystkie etapy rehabilitacji.

Absolwent Studiów podyplomowych „Specjalista ds. zarządzania rehabilitacją” będzie posiadał kwalifikacje, wiedzę, umiejętności i kompetencje pozwalające na zarządzanie procesem rehabilitacji klienta/pacjenta. Osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia potwierdzone będzie świadectwem ukończenia studiów. Kompetencje specjalisty ds. zarządzania rehabilitacją obejmują: rehabilitację medyczną, zawodową, społeczną, rozwój umiejętności samodzielnego funkcjonowania u klienta, zwiększanie osobistej motywacji do aktywnego uczestniczenia w rynku pracy, prawo pracy, zabezpieczenie społeczne, umiejętności pozwalające na skuteczne motywowanie środowiska rodzinnego i zawodowego w zakresie pomocy osobie rehabilitowanej.

Terminy składania dokumentów:

• Uniwersytet Wrocławski – 28.05.2018 - 25.06.2018; rekrutacja zakończona
• Gdański Uniwersytet Medyczny – 11.06.2018 – 09.07.2018
• Uniwersytet Warszawski – 18.06.2018 - 19.07.2018
• Uniwersytet Medyczny w Lublinie – sierpień 2018.

Model kształcenia – oferowane zajęcia i przedmioty

Model kształcenia na studiach podyplomowych zakłada realizację 210 godzin zajęć dydaktycznych w ramach następujących przedmiotów:

1. Moduł Prawno-Organizacyjny – 50 godzin dydaktyki:
   1. Podstawy systemowe rehabilitacji,
   2. Prawo zabezpieczenia społecznego, prawo administracyjne i cywilne,
   3. Prawo pracy;
2. Moduł Medyczny – 33 godziny dydaktyki:
   1. Propedeutyka anatomii, fizjologii i patofizjologii człowieka,
   2. Propedeutyka medycyny,
   3. Propedeutyka rehabilitacji medycznej;
3. Moduł Psychologiczny – 60 godzin dydaktyki:
   1. Psychologia kliniczna – wybrane zagadnienia,
   2. Kompetencje interpersonalne,
   3. Stres i odporność psychiczna,
   4. Budowanie zespołu;
4. Moduł Rehabilitacji Zawodowej i Społecznej oraz Rynku Pracy – 25 godzin dydaktyki:
   1. Rehabilitacja zawodowa: wybrane zagadnienia,
   2. Rehabilitacja społeczna: wybrane zagadnienia;
5. Moduł Zarządzania Procesem Rehabilitacji – 36 godzin dydaktyki;
   1. Stanowisko pracy specjalisty ds. zarządzania rehabilitacją: cel, zadania, specyfika, promocja,
   2. Metody pracy specjalisty ds. zarządzania rehabilitacją I: ocena sytuacji klienta,
   3. Metody pracy specjalisty ds. zarządzania rehabilitacją II: planowanie, koordynacja i ocena procesu,
   4. Dobre/złe praktyki w rehabilitacji osób niepełnosprawnych;
6. Moduł Seminarium – 6 godzin dydaktyki.

Projekt realizowany jest w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020, Działanie 4.3 Współpraca ponadnarodowa.

Materiał przygotowany przez
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych

Artykuł pochodzi z nr 3/2018 magazynu Integracja.

Zobacz, jak możesz otrzymać magazyn Integracja.

Sprawdź, jakie tematy poruszaliśmy w poprzednich numerach (w dostępnych PDF-ach)!