Spojrzenie w przyszłość. Aplikacja Relumino

- Widzę w tym ogromną przyszłość – tak krótko podsumował aplikację Relumino stworzoną przez firmę Samsung pan Robert, niedowidzący masażysta. Jemu i innym osobom z niepełnosprawnością narządu wzroku może ona pomóc w codziennym funkcjonowaniu. Jakie perspektywy kreśli przed takimi osobami koreański gigant technologiczny?  

Jednym z bohaterów kultowego już serialu Star Trek: Następne pokolenie był Geordi La Forge, który mimo niepełnosprawności wzroku z powodzeniem pełnił funkcję głównego mechanika na statku Enterprise. Było to możliwe dzięki specjalnemu urządzeniu, które miało rolę swego rodzaju protezy wzroku. Dzięki niemu nieraz on i reszta załogi kapitana Picarda wychodzili z opresji. Jak się okazuje, na podobne produkty nie trzeba czekać do XXIV wieku. Firma Samsung postanowiła wykonać ogromny skok w przyszłość i stworzyć podobne rozwiązanie.

Do gotowania i pracy

– Kiedy gotuję obiad, bardzo mnie denerwuje, że o czytanie napisów na produktach i przyprawach muszę prosić syna. Zabiera mi to czas i sprawia, że coraz mniej chce mi się gotować – mówi pan Robert, który testował urządzenie. – Jako przedsiębiorca chciałbym samodzielnie przeglądać wszystkie dokumenty potrzebne do prowadzenia działalności – dodaje.

Dla osoby niedowidzącej, takiej jak pan Robert czy grany przez Andrzeja Chyrę nauczyciel historii Kacper Bielik, bohater filmu Carte Blanche, wiele codziennych czynności stanowi poważny problem. Choć mają jeszcze częściową zdolność widzenia (różną w zależności od choroby czy uszkodzenia wzroku), to wszystko, co wymaga czytania lub obserwacji, jest niemałym wyzwaniem. Istniejące rozwiązania technologiczne są dość drogie i skomplikowane, i nie zawsze sprawdzają się w codziennym życiu. Dlatego wielu szuka aplikacji na smartfon, ułatwiających np. przeglądanie dokumentów czy odczytywanie napisów. Dla nich powstało Relumino.

Przydatna jest opcja wskazywania fragmentów obrazu niedostrzeganego przez uszkodzone oko.

Jak działa?

Do korzystania z tej aplikacji potrzebne są dwie rzeczy – specjalne gogle i telefon z systemem operacyjnym Android. Po zainstalowaniu aplikacji na telefonie wystarczy umieścić w goglach smartfon i za pomocą interfejsu sterowanego gałkami ocznymi uruchomić Relumino. W zależności od potrzeb, a przede wszystkim od rodzaju uszkodzenia wzroku – czy to widzenie lunetowe, punktowe ubytki wzroku czy niewielka ostrość widzenia itp. – można wybrać odpowiednią funkcjonalność.

Tak jak w aparacie fotograficznym można powiększać lub zmniejszać obraz, a także regulować jego kontrastowość, intensywność barw czy jasność. Jest to szczególne przydatne dla osób, które mają problem z postrzeganiem kolorów lub też widzą niewyraźnie – na przykład przy zaćmie. Dla nich krzystnym rozwiązaniem jest też ustawianie widoku kontrastowego. Przypomina to znaną z wielu stron internetowych funkcjonalność polegającą na odwróceniu kolorów na stronie internetowej, dzięki czemu znajdujący się na niej tekst staje się łatwiejszy do czytania. Dzięki Relumino można tak zrobić m.in. z tekstem w podręczniku. Wystarczy zastosować dostępną w aplikacji funkcjonalność i czytana książka zmieni kolor – tło stanie się czarne, a litery białe.

To jeszcze nie koniec. Osoby z ograniczonym polem widzenia, spowodowanym na przykład przez jaskrę, lub z widzeniem lunetowym (barwnikowym zwyrodnieniu siatkówki) mogą za pomocą aplikacji i znajdującego się z boku gogli niewielkiego touchpada dowolnie rozszerzać pole widzenia. Dla niedowidzących z ubytkami w polu widzenia lub z tzw. mroczkiem centralnym przydatna jest z pewnością opcja wskazywania fragmentów obrazu, który jest niedostrzegany przez uszkodzone oko. Aplikacja po wskazaniu takiego punktu przesyła, rejestruje go i wyświetla, dzięki czemu staje się widoczny.

Dzięki aplikacji można regulować kontrastowość, intensywność barw, jasność, a także wzmocnić kontur.

Test w Laskach

W rolę testerów Relumino wcielili się też uczniowie i absolwenci Ośrodka Szkolno-Wychowawczego dla Dzieci Niewidomych im. Róży Czackiej w Laskach. Młodzi niedowidzący w różnym wieku zbadali funkcjonalność aplikacji firmy Samsung. Po testach przeprowadzonych w salach lekcyjnych i na szkolnych korytarzach testerzy wskazali zarówno kilka zalet, jak i wad Relumino.

Największą z zalet jest to, że aplikacja pozwoli im wyrównać szanse edukacyjne z ich dobrze widzącymi kolegami. Dzięki Relumino niedowidzący uczniowie i studenci będą mogli w łatwiejszy sposób korzystać z podręczników, skryptów, książek czy notatek. Oprócz tego – co jest szczególnie ważne w wypadku nauki przedmiotów ścisłych czy języków obcych – aplikacja firmy Samsung znacznie ułatwi im śledzenie tego, co nauczyciel czy wykładowca pisze na tablicy lub umieszcza na slajdach.

– To mi bardzo pomoże na uczelni – ocenił aplikację Krzysztof, jeden z absolwentów ośrodka w Laskach.

W zależności od potrzeb i rodzaju uszkodzenia wzroku można wybrać odpowiednią funkcjonalność.

Pedagodzy pracujący w tej placówce zwracają też uwagę na korzyści w życiu codziennym, wynikające z korzystania z aplikacji, np. związane z poprawą funkcjonowania w przestrzeni. Najlepiej pokazują to badania z tablicą optometryczną. Dzięki Relumino uczniowie mogli przeczytać o jeden ciąg znaków więcej niż bez aplikacji.

Oprócz czysto praktycznych korzyści aplikacja ułatwi też uczestniczenie w życiu społecznym – na przykład na meczach. Do tej pory osoby niedowidzące były zdane na audiodeskrypcję – teraz będą mogły na bieżąco patrzeć na to, co dzieje się na murawie, nie tracąc nic z piłkarskich emocji.

Testerzy z Lasek wskazali też pewne kierunki, w których aplikacja i cała stworzona przez firmę Samsung technologia powinna się rozwijać. Przede wszystkim gogle są zbyt duże i nieporęczne i lepiej byłoby je zastąpić bardziej przyjaznym urządzeniem. Pewne problemy sprawiało też uruchomienie aplikacji już po założeniu gogli. Zdaniem młodych testerów, należałoby to uczynić bardziej intuicyjnym.

Perspektywa ojca

– Używałbym Relumino do czytania książek. Patrzę też na tę aplikację z perspektywy ojca, który chciałby z synem coś zrobić. Zagrać z nim w szachy, gry planszowe czy karty – mówi pan Robert, dla którego możliwość zastosowania swego rodzaju protezy wzroku, jaką jest Relumino, pozwala nie tylko lepiej radzić sobie z codziennymi obowiązkami, ale też lepiej wykorzystywać czas spędzany z najbliższymi m.in. podczas gotowania czy wspólnej zabawy.

Niedowidzący uczniowie i studenci w łatwiejszy sposób mogą korzystać z książek i notatek.

Materiał przygotowany we współpracy z

Artykuł pochodzi z nr 3/2018 magazynu Integracja.

Zobacz, jak możesz otrzymać magazyn Integracja.

Sprawdź, jakie tematy poruszaliśmy w poprzednich numerach (w dostępnych PDF-ach)!