Informator KRUS: zadbaj o bezpieczeństwo dziecka

Cykl życia rodzin na wsi koncentruje się wokół pracy w gospodarstwie rolnym. Dlatego niezwykle ważne jest zadbanie o bezpieczeństwo najmłodszych, którzy nieświadomi zagrożeń związanych z pracą w gospodarstwie łatwo mogą ulegać wypadkom. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) od lat zwraca szczególną uwagę na działania prewencyjne związane z bezpieczeństwem dzieci na wsi.

W ostatnich latach zmniejsza się liczba wypadków w rolnictwie. W ubiegłym roku zgłoszono ich o 5 proc. mniej niż w 2016 r. Pomimo braku oficjalnych statystyk dotyczących wypadków dzieci w gospodarstwach, szacuje się, że ich liczba także spada.

- Z obserwacji KRUS wynika, że rolnicy rzadziej angażują dzieci do pomocy przy pracach rolniczych, a powierzane najmłodszym czynności są adekwatne do ich wieku i możliwości. Działania prewencyjne Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego skierowane do dzieci mają na celu wykształcenie pozytywnych zachowań związanych z pracą i zabawą na terenie gospodarstwa rolnego, które zaprocentują w przyszłości – mówi Adam Wojciech Sekściński, Prezes KRUS.

Świadomość dorosłych

Szczególnie ważne jest także uświadomienie rodzicom i opiekunom, jakie zagrożenia dla ich dzieci niesie za sobą praca w gospodarstwie. Lista zadań, których nie można powierzać w gospodarstwie rolnym dzieciom do 16. roku życia jest długa#*. W bardzo ciekawy i przystępny dla najmłodszych sposób mówi o tym broszura wydana przez KRUS, zatytułowana Bezpieczniewo, czyli jak uniknąć wypadków na wsi.

Na podstawie przygód Antka, Justyny, ich mamy, taty, psa Kulki i kosmicznego przyjaciela Matiego dowiadujemy się, jak pomysłowe stają się dzieci, gdy chcą pomagać dorosłym i gdy bawią się w gospodarstwie rolnym, a także jakie czyhają na nie zagrożenia. Każda opisana w broszurze przygoda zakończona jest zadaniem do wykonania, np. rebusem, wykreślanką czy wybieranką i zapadającym w pamięć wierszykiem z przestrogą, jak np.: „Kto się wysoko wdrapuje, ten upadkiem ryzykuje” – przestrzega dzieci przed wchodzeniem na drabiny, a „Nie chcesz wpaść w tarapaty – pamiętaj, że traktor to pojazd taty!”– przed prowadzeniem tych pojazdów. Łatwo zapamiętać, że środki ochrony roślin mogą być groźne dla dzieci, bo: „Jeśli nie chcesz skończyć źle, z dala od chemii trzymaj się!”.

Broszura dostępna jest w wersji elektronicznej na stronie www.krus.gov.pl i w jednostkach terenowych KRUS.

Wyobraźnia dzieci

W 2018 r. odbyła się VIII edycja Ogólnopolskiego Konkursu Plastycznego dla Dzieci „Bezpiecznie na wsi mamy – upadkom zapobiegamy”, adresowanego do uczniów wiejskich szkół podstawowych. Urazy po upadkach zdarzają się bowiem w pracy rolniczej najczęściej. Konkurs został zorganizowany przez KRUS we współpracy z Państwową Inspekcją Pracy i pod honorowym patronatem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Wzięła w nim udział rekordowa liczba dzieci – ponad 36 tys. z blisko 3 tys. szkół podstawowych z całej Polski.

Nagrodzone dzieci w towarzystwie organizatorów konkursu

Podczas gali rozdania nagród w Centralnej Bibliotece Rolniczej w Warszawie, 15 czerwca br., Adam Wojciech Sekściński, Prezes KRUS, podkreślił, że praca i życie rodzinne w gospodarstwie rolnym nieustannie się przenikają i nie sposób ich rozdzielić.

- Zadaniem dorosłych jest więc czuwanie nad bezpieczeństwem dzieci, zapewnienie im opieki i właściwych warunków do zabawy. Jednocześnie istotne jest zwrócenie uwagi dzieci na możliwe zagrożenia dla ich życia i zdrowia – powiedział prezes KRUS.

Na etapie centralnym Konkursu wyróżniono aż 51 prac.

Czego dzieciom nie wolno

Wykaz czynności szczególnie niebezpiecznych, związanych z prowadzeniem gospodarstwa rolnego, których nie wolno powierzać dzieciom poniżej 16. roku życia.

1. Obsługa ciągników oraz maszyn rolniczych, w tym sprzęganie i agregowanie
   1. Zabronione jest powierzanie dzieciom kierowania ciągnikami rolniczymi.
   2. Dzieciom nie wolno powierzać obsługiwania maszyn rolniczych – szczególnie kombajnów, kosiarek rolniczych, pras do słomy i siana oraz kopaczek do roślin okopowych.
   3. Niedozwolone jest przebywanie dzieci w strefie pracy maszyn i pojazdów rolniczych.
   4. Nie wolno angażować dzieci do pomocy przy sprzęganiu oraz dopuszczać do ich przebywania pomiędzy ciągnikiem a sprzęganą maszyną.
   5. Niebezpieczne dla dzieci są prace związane z obsługą maszyn stacjonarnych znajdujących się w gospodarstwie, zwłaszcza takich jak: sieczkarnie, śrutowniki, gniotowniki, mieszalniki, rozdrabniacze, dmuchawy, przenośniki ślimakowe i taśmowe.
   6. Niedopuszczalne jest przebywanie osób na pomostach załadunkowych siewników i sadzarek do ziemniaków w trakcie pracy tych maszyn.
   7. Dzieci nie powinny obsługiwać ładowaczy i podnośników.
2. Prace związane z pozyskiwaniem i obróbką drewna
   1. Dzieciom nie wolno uczestniczyć w przerzynaniu drewna pilarką tarczową (tzw. krajzegą lub cyrkularką) – jedną z najniebezpieczniejszych maszyn w gospodarstwie.
   2. Nie wolno powierzać dzieciom prac z użyciem pilarek łańcuchowych.
   3. Dzieci nie mogą wykonywać prac związanych ze ścinaniem drzew, ściąganiem drzew zawieszonych, załadunkiem i rozładunkiem drewna.
   4. Dzieci należy wykluczyć z udziału w czynnościach pomocniczych, związanych ze ścinką i rąbaniem drewna.
3. Obsługa zwierząt gospodarskich
   1. Obsługa zwierząt o dużej masie ciała, jak bydło, trzoda chlewna, szczególnie samców rozpłodowych, a także samic karmiących, powinna być dokonywana przez doświadczone i zdrowe dorosłe osoby, najlepiej przez silnych mężczyzn.
   2. Do czynności niebezpiecznych dla najmłodszych należą: załadunek i rozładunek zwierząt, a także prace przy uboju i rozbiorze zwierząt.
4. Spawanie elektryczne i gazowe
   1. Do prac wzbronionych dzieciom należy spawanie elektryczne i gazowe oraz pomoc przy tych pracach.
5. Prace z wykorzystaniem substancji chemicznych, nawozów mineralnych i rozpuszczalników
   1. Należy chronić dzieci przed dostępem do substancji chemicznych stosowanych w gospodarstwie, w tym przede wszystkim do substancji żrących, paliw, chemicznych środków ochrony roślin, nawozów (szczególnie wapna palonego).
   2. Nie wolno powierzać dzieciom prac z użyciem rozpuszczalników organicznych ani narażać ich na kontakt z tymi substancjami.
6. Prace grożące ciężkimi popatrzeniami i pożarem
   1. Dzieci nie wolno angażować do rozpalania i obsługi pieców centralnego ogrzewania.
7. Prace w zamkniętych zbiornikach
8. Prace na wysokości
9. Prace na wykopach ziemnych
10. Pprace w szkodliwych warunkach, w tym hałasie i zapyleniu
11. Prace obciążające układ kostno-stawowy, w tym dźwiganie i przenoszenie
    1. Dzieci nie powinny wykonywać prac wymuszających długotrwałe przyjmowanie nienaturalnej pozycji ciała.
    2. Dzieci nie powinny uczestniczyć w czynnościach związanych z dźwiganiem i ręcznym przenoszeniem ciężkich przedmiotów.

Opracowano na podstawie broszury zatytułowanej: Chroń dziecko w gospodarstwie rolnym. Broszury oraz wszelkie informacje o tym, jak chronić najmłodszych mieszkańców terenów wiejskich przed wypadkami, dostępne są na stronie krus.gov.pl, a także na stoiskach KRUS podczas wydarzeń prewencyjnych organizowanych w ramach kiermaszów, dożynek i pikników w całej Polsce.

Artykuł pochodzi z nr 4/2018 magazynu Integracja.

Zobacz, jak możesz otrzymać magazyn Integracja.

Sprawdź, jakie tematy poruszaliśmy w poprzednich numerach (w dostępnych PDF-ach).