Wybory bez barier 2018: jak zagłosować za pomocą nakładek brajlowskich?

Podczas niedzielnych wyborów samorządowych wyborca z niepełnosprawnością wzroku może skorzystać z nakładek w alfabecie Braille’a, którą... przywiozą mu do lokalu wyborczego z urzędu gminy.

Nakładki w alfabecie Braille’a umożliwiają osobie niewidomej oddanie głosu w sposób komfortowy i co – najważniejsze – tajny. Znając numer listy i kandydata, na którego chce oddać głos, wyborca z niepełnosprawnością wzroku może znaleźć go samodzielnie na karcie do głosowania. Ze względu na różne formaty kart do głosowania, różne będą też formaty nakładek – odpowiednie do każdego z głosowań: na radnych różnych szczebli samorządów, wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. Każda z udostępnianych wyborcy z niepełnosprawnością wzroku nakładek pozwoli znaleźć danego kandydata i listę.

Trzy otwory zamiast uciętego rogu

By uzyskać informacje na temat numeru listy i kandydata, na którego osoba niewidoma chce oddać głos, może ona zwrócić się z prośbą do komisji, która jest zobowiązana do przekazania ustnie treści obwieszczeń wyborczych w zakresie informacji o komitetach wyborczych biorących udział w wyborach oraz o zarejestrowanych kandydatach i listach kandydatów.

Jednocześnie komisja nie może pomóc w samym oddawaniu głosu. By odpowiednio umieścić kartę do głosowania w nakładce brajlowskiej, w prawym górnym rogu karta ma oznaczenie w postaci:

• jednego otworu o średnicy 7 mm (karta do głosowania w wyborach wójta, burmistrza, prezydenta miasta, w których startuje jeden kandydat i karta do głosowania w wyborach do sejmików wojewódzkich),
• dwóch umiejscowionych w poziomie otworów o średnicy 7 mm (karta do głosowania w wyborach do rad powiatów, karta do głosowania w wyborach do rad gmin w gminach liczących powyżej 20 tys. mieszkańców i karta do głosowania w wyborach do rad dzielnic m.st. Warszawy),
• trzech umiejscowionych w poziomie otworów o średnicy 7 mm (karta do głosowania w wyborach do rad gmin w gminach liczących do 20 tys. mieszkańców),
• czterech umiejscowionych w poziomie otworów o średnicy 7 mm (karta do głosowania w wyborach wójta, burmistrza, prezydenta miasta, w których startuje więcej niż jeden kandydat).

Nakładki obwoźne

Gdy wyborca z niepełnosprawnością narządu wzroku zgłosi się do komisji w sprawie wydania mu wraz z kartami do głosowania nakładek na karty do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille’a, komisja niezwłocznie informuje urząd gminy o konieczności pilnego doręczenia tych nakładek do tego obwodu głosowania.

Na czas oczekiwania na dostarczenie nakładek komisja zapewnienia wyborcy i ewentualnie osobie mu towarzyszącej miejsca do siedzenia. Ponadto komisja ma obowiązek zapewnienia wyborcy komfort oddania głosu z wykorzystaniem nakładki, mając na względzie format kart wykorzystywanych w danym obwodzie.

Obowiązki komisji

W czasie oczekiwania jeden z członków komisji powinien poinformować wyborcę o sposobie głosowania oraz warunkach ważności głosu, odczytać mu, jeżeli wyrazi taką potrzebę, treść obwieszczeń wyborczych, w tym o zarejestrowanych listach kandydatów na radnych i kandydatach na wójta.

Po dostarczeniu przez przedstawiciela urzędu gminy nakładek sporządzonych w alfabecie Braille’a, komisja wraz z kartami do głosowania wydaje je wyborcy z niepełnosprawnością. Komisja informuje wyborcę, że po oddaniu głosu obowiązany jest on zwrócić komisji nakładki na karty. Komisja zwraca uwagę, aby wyborca wraz z kartami nie wrzucił nakładek do urny.

Po oddaniu głosu przez wyborcę nakładki zwracane są przedstawicielowi urzędu gminy, który powinien zaczekać na ich zwrot, a następnie odwieźć je do urzędu gminy. Taka procedura będzie przeprowadzana za każdym razem, gdy w lokalu pojawi się wyborca z niepełnosprawnością wzroku chcący głosować za pomocą nakładek w alfabecie Braille’a.

Informacje dotyczące pomocy, jaką mogą uzyskać wyborcy z niepełnosprawnością znajdują się w Uchwale Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 17 września 2018 r. w sprawie wytycznych dla obwodowych komisji wyborczych ds. przeprowadzania głosowania w obwodzie dotyczących zadań i trybu przygotowania oraz przeprowadzenia głosowania w wyborach organów jednostek samorządu terytorialnego zarządzonych na dzień 21 października 2018 r. (plik PDF, 303 KB).