Lista Mocy 1918-2018. Krzysztof Komeda (Trzciński)

1931–1969
światowej sławy kompozytor filmowy, pianista jazzowy

Jego Kołysankę skomponowaną do filmu Romana Polańskiego Dziecko Rosemary zna cały świat. Stał się legendą polskiego jazzu, ale miał też wpływ na rozwój światowej sceny jazzowej. Stworzył muzykę do 65 filmów, wydał za życia dziewięć płyt, z których najważniejsze to: Crazy Girl(1962), Astigmatic(1966) i Rosemary’s Baby(1968). W dzieciństwie przechodził chorobę Heinego-Medina, która spowodowała, że utykał na jedną nogę. To dopingowało go, aby być sprawniejszym od kolegów – znakomicie jeździł na nartach i pływał. Jego pasją były też szybkie samochody, ale jak wspomina przybrany syn, na pierwszym miejscu zawsze była muzyka: „Zaczynał (grać) o 10, a kończył o 18. (...) Gdy komponował albo walczył z tematem, a walczył bardzo często, potrafił setki razy grać te same trzy nutki”.

Krzysztof Komeda zaczął naukę gry na fortepianie jako czterolatek. Uczył się w Konserwatorium Muzycznym w Poznaniu, ale II wojna światowa pokrzyżowała muzyczne plany. Skończył „zwykłe” liceum ogólnokształcące w Ostrowie Wlkp. i za namową matki rozpoczął studia w Akademii Medycznej w Poznaniu, gdzie uzyskał dyplom lekarski (1956). Pracował jako laryngolog w Szpitalu Klinicznym w Poznaniu, ale pasja muzyczna zwyciężyła. Krzysztof Komeda już w liceum muzykował ze znanymi postaciami sceny jazzowej, a w 1956 r. założył zespół Komeda Sextet, będący pierwszą polską grupą jazzową grającą muzykę nowoczesną. Sextet podbijał serca publiczności w Polsce i Europie, w salach, które gościły najsłynniejsze gwiazdy amerykańskiego jazzu. Wytwórnia Metronome nagrała longplay z muzyką Komedy, wykonywaną przez międzynarodowy kwintet (z udziałem kompozytora). Potem przyszły sukcesy na festiwalach jazzowych w całej Europie.

Od 1958 r. rozwijała się przygoda Krzysztofa Komedy z muzyką filmową. Napisał utwory do filmów: Romana Polańskiego, Andrzeja Wajdy, Janusza Nasfetera , Janusza Morgensterna oraz duńskiego reżysera Henninga Carlsena. Jak wspomina Zofia Komedowa: „Krzysio był (...) kimś w rodzaju muzycznego guru. Specyficzną, muzyczną gwarancją sukcesu”.

 W grudniu 1967 r. wyjechał do Stanów Zjednoczonych. Stworzył tam muzyczną ilustrację do filmu Polańskiego Dziecko Rosemary. I film, i ścieżka dźwiękowa odniosły sukces. Postanowił zostać za oceanem. W grudniu 1968 r. uległ poważnemu wypadkowi, w wyniku którego pojawił się krwiak mózgu. Najwięcej źródeł, wyjaśniając okoliczności zdarzenia, mówi o tym, że w towarzystwie Marka Hłaski niefortunnie spadł ze skarpy na wzgórzach Beverly Hills bądź został nieumyślnie z niej zepchnięty. W kwietniu 1969 r. żona sprowadziła go nieprzytomnego do Polski. Niestety, zmarł w Warszawie w wieku 38 lat.

Do dziś inspiruje wielu współczesnych twórców. W 2011 r. Leszek Możdżer wydał album studyjny Komeda.