Jakie świadczenia mogą przysługiwać żonie na męża wymagającego opieki?

Jakie świadczenia mogą przysługiwać żonie na męża wymagającego opieki? Żona pracuje.

Szanowny Panie,

w obecnej sytuacji Pańska żona mogłaby ubiegać się o specjalny zasiłek opiekuńczy, m.in. pod warunkiem rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania stałej opieki nad Panem. Osoba wymagająca opieki, w tym wypadku Pan, powinna legitymować się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Oprócz tego specjalny zasiłek opiekuńczy jest uzależniony od dochodu rodziny. Aby otrzymać omawiane wsparcie dochód w Państwa rodzinie nie może przekroczyć kwoty 764 zł. Wysokość zaś tego zasiłku wynosi obecnie 620 zł. Szczegółowe informacje na temat tego zasiłku uzyskają Państwo w urzędzie gminy lub w OPS.

Z kolei istnieje także świadczenie pielęgnacyjne (niezależne od dochodu i wynoszące obecnie 1583 zł). O to świadczenie mogą ubiegać się matka lub ojciec, opiekun faktyczny dziecka lub osoba, będąca rodziną zastępczą, spokrewnioną, o ile nie podejmuje lub rezygnuje z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu podjęcia opieki nad poważnie niepełnosprawnym członkiem rodziny.

Warunkiem przyznania świadczenia pielęgnacyjnego jest m.in. to, aby niepełnosprawność tej osoby powstała:

• nie później niż do ukończenia 18 roku życia lub
• w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25 roku życia.

W praktyce powołując się na w/w warunki odmawia się przyznania tego świadczenia małżonkom i innym opiekunom osób dorosłych.

Warto jednak wspomnieć, że Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 21 października 2014 r., sygn. akt: K 38/13 stwierdził, że różnicowanie prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad dorosłą osobą niepełnosprawną ze względu na moment powstania niepełnosprawności, jest niezgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji.

W praktyce zdarza się, iż opiekunowie dorosłych osób niepełnosprawnych ubiegają się o świadczenie pielęgnacyjne, które jest bardziej korzystne niż specjalny zasiłek opiekuńczy. Zdarza się, że czasami uzyskują korzystne orzeczenia sądowe (I SA/Wa 1777/15 - Wyrok WSA w Warszawie z 2016-01-27)  ale nie zawsze.

z poważaniem,

Anita Siemaszko, prawnik