Odmowa przyznania dofinansowania do turnusu rehabilitacyjnego

Wczoraj moja 23-letnia córka, która ma orzeczenie o umiarkowanej niepełnosprawności (symbol 10-N), dostała z OPS pismo o odmowie dofinansowania turnusu rehabilitacyjnego. W uzasadnieniu napisano, że „Zgodnie z informacjami zawartymi we wniosku, niepełnosprawność nie wpływa bezpośrednio na możliwości realizacji kontaktów społecznych w codziennym funkcjonowaniu”. Nie możemy się zgodzić z takim uzasadnieniem. Taki turnus jest jej bardzo potrzebny. Córka jest po porażeniu dziecięcym. Staramy się ją bardzo wspierać, ale ze względu na jego niepełnosprawność ma ograniczenia w kontaktach z innymi, ma tylko jedną koleżankę, która jest też niepełnosprawna. Przyczyny odmowy są dla nas niepojęte, szczególnie dlatego, że w orzeczeniu o niepełnosprawności wpisano wymaganą rehabilitację. W związku z tym mam pytanie, w jaki sposób można odwołać się od tej odpowiedzi? Odpowiedź ta nie została nazwana decyzją i nie został przedstawiony sposób odwołania.

Szanowny Panie,

rozumiem, że dofinansowania odmówiło powiatowe centrum pomocy rodzinie, a odmowa nastąpiła w zwykłym piśmie, które – jak Pan twierdzi – nie jest decyzją administracyjną.

W tym miejscu warto wskazać na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 3 grudnia 2013 r. w sprawie o sygn. akt II SA/Bd 643/13, w którym skład orzekający stwierdził:

1. W przypadku o którym mowa w § 5 ust 14 rozporządzenia z dnia 15 listopada 2007 r. w sprawie turnusów rehabilitacyjnych (Dz. U. Nr 230, poz. 1694), mamy do czynienia z decyzją administracyjną rozstrzygającą wniosek o dofinansowanie kosztów turnusu rehabilitacyjnego ze środków PFRON, pomimo użytego w tym przepisie zwrotu „powiadomienia o sposobie rozpatrzenia wniosku”.
2. Nie można dopuścić do sytuacji, aby w demokratycznym państwie prawnym, wniosek strony o dofinansowanie kosztów turnusu rehabilitacyjnego, mający znacznie dla realizacji jej praw, byłby rozpatrywany poza procedurą, co zaistnieje w przypadku braku formy decyzji rozstrzygnięcia takiego wniosku, w szczególności że rozstrzygnięcie to oparte jest na uznaniu administracyjnym i nieostrych kryteriach wyboru.

To umożliwiałoby złożenie odwołania do Samorządowego Kolegium Odwoławczego, jak to miało miejsce w/w sprawie. Warto pamiętać, iż zgodnie art. 112 Kodeksu postępowania administracyjnego, błędne pouczenie w decyzji co do prawa odwołania lub skutków zrzeczenia się odwołania albo wniesienia powództwa do sądu powszechnego lub skargi do sądu administracyjnego nie może szkodzić stronie, która zastosowała się do tego pouczenia.

Pomocne może być także orzeczenie WSA w Gliwicach w sprawie o sygn. akt II SA/Gl 902/17, w wyroku z dnia 14 grudnia 2017 r. stwierdzono:

1. Organy nie mogą kierować się innymi kryteriami i zobowiązane są do ścisłego stosowania treści § 5 ust. 11 rozporządzenia z dnia 15 listopada 2007 r. w sprawie turnusów rehabilitacyjnych (Dz. U. z 2007 r., nr 230, poz. 1694), który wskazuje wprost na konieczność wzięcia pod uwagę „stopnia i rodzaju niepełnosprawności wnioskodawcy oraz wpływu niepełnosprawności na możliwość realizacji przez wnioskodawcę kontaktów społecznych w codziennym funkcjonowaniu”.
2. Informacja o sposobie rozpatrzenia wniosku o dofinansowanie, o której mowa w § 5 ust. 15 rozporządzenia z dnia 15 listopada 2007 r. w sprawie turnusów rehabilitacyjnych (Dz. U. z 2007 r., nr 230, poz. 1694) przybiera formę decyzji administracyjnej.
3. Z wykładni przepisu § 6 ust. 3 rozporządzenia z dnia 15 listopada 2007 r. w sprawie turnusów rehabilitacyjnych (Dz. U. z 2007 r., nr 230, poz. 1694) nie sposób wyprowadzić wniosku, że uprawnia on organy do całkowitej odmowy przyznania dofinansowania do turnusu rehabilitacyjnego wnioskodawcy spełniającemu wszystkie kryteria uzyskania tego świadczenia.

Warto jednak pamiętać, iż w innym wyroku z dnia 11 września 2008 r. WSA w Kielcach w sprawie II SA/Ke 399/08 orzekł odmiennie, a mianowicie – tryb i formę rozpatrywania wniosków o dofinansowanie uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym determinują przepisy § 5 ust. 14 i 15 rozporządzenia z dnia 15 listopada 2007 r. w sprawie turnusów rehabilitacyjnych (Dz. U. Nr 230, poz. 1694). Ich brzmienie oznacza, że właściwy organ udziela wyłącznie informacji co do sposobu rozpatrzenia wniosku. Natomiast żaden z przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 123, poz. 776 ze zm.), oraz rozporządzenia nie przewiduje wydania decyzji w sprawach. Tym samym od pisma z informacją o sposobie rozpatrzenia wniosku o dofinansowanie turnusu rehabilitacyjnego nie przysługuje stronie prawo wniesienia środka zaskarżenia w postaci odwołania do Samorządowego Kolegium Odwoławczego, co skutkuje stwierdzeniem niedopuszczalności odwołania.

Z poważaniem,

Grzegorz Jaroszczyk, prawnik