Uprawnienia pracującego nauczyciela z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności
Jestem nauczycielką, pracuję w przedszkolu. Jesteśmy placówką nieferyjną. Z racji wykonywanego zawodu przysługuje mi 35 dni urlopu, w tym 4 dni na żądanie, moje pensum to 25 godzin pracy z dziećmi tygodniowo. Wiem, że w związku z tym wiele uprawnień mi nie przysługuje. Mam dwa pytania:
- Jeden dzień w tygodniu pracuję 8,5 godziny bez żadnej przerwy - czy mając umiarkowany stopień niepełnosprawności, przysługuje mi przerwa w pracy z tego tytułu?
- Czy przysługuje mi zwolnienie od pracy na udział w badaniach specjalistycznych - mam na myśli te 21 dni. W związku z chorobą często wykonuję różnego rodzaju badania. Urlop wypoczynkowy mogę wykorzystywać tylko w wakacje, ponad to mam 4 dni urlopu na żądanie. Po otrzymaniu orzeczenia, pracodawca poinformował mnie, że nic mi się nie należy. Proszę o odpowiedź na pytania i podstawę prawną dotyczącą tej kwestii.
Szanowna Pani,
odpowiadając na Pani pytanie przyjmuję założenie, że jest Pani zatrudniona jako osoba z niepełnosprawnością (pracodawca otrzymał od Pani orzeczenie o niepełnosprawności i została Pani wliczona do stanu zatrudnienia osób niepełnosprawnych).
Kilka uwag odnośnie czasu pracy osoby z niepełnosprawnością w stopniu umiarkowanym, w związku z tym, że podała Pani, że jeden dzień w tygodniu pracuje Pani 8,5 godziny.
Tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz (nazywany pensum), określony jest dla większości nauczycieli w art. 42 ust. 3 Karty Nauczyciela ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 967). Tak więc regulacje dotyczące czasu pracy nauczycieli z niepełnosprawnością zostały zawarte w Karcie Nauczyciela oraz w zakresie nieuregulowanym w tym akcie prawnym, w ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 511 z późn. zm.). Czas pracy osoby z niepełnosprawnością zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo (art. 15 ust. 2 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych).
Zgodnie z art. 42a ust. 1a Karty Nauczyciela, nauczycielowi niepełnosprawnemu zaliczonemu do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, dla którego maksymalny tygodniowy wymiar czasu pracy jest ustalany zgodnie z art. 15 ust 2 z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, obniża się tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć proporcjonalnie do obniżenia maksymalnego tygodniowego wymiaru czasu pracy, z zaokrągleniem do pełnych godzin w ten sposób, że czas zajęć do pół godziny pomija się, a powyżej pół godziny liczy się za pełną godzinę. Przepisów art. 15 nie stosuje się gdy, na wniosek osoby zatrudnionej, lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników lub w razie jego braku lekarz sprawujący opiekę nad tą osobą wyrazi na to zgodę (art. 16 ust. 1 pkt 2 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych).
W odniesieniu do kwestii przerwy i odpłatnego zwolnienia na wykonanie badań informuję, że kwestie te znajdują się w przepisach ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych i przepisy te mają zastosowanie do Pani jako pracownika z niepełnosprawnością, gdy tej kwestii nie reguluje odrębnie Karta Nauczyciela.
Z poważaniem,
dr Michał Urban, radca prawny