Lista Mocy 1918-2018. Roman Petrykiewicz

1901–1986
obrońca Lwowa, działacz społeczny, prezes

Urodził się we Lwowie w wielce zasłużonej patriotycznej rodzinie. Miał siedmioro rodzeństwa, z których kilkoro było niesłyszących. Wszyscy członkowie rodziny byli uczestnikami walk w obronie Lwowa i w wojnie polsko-sowieckiej.

Ojciec (który był wójtem jednej z dzielnic Lwowa) oraz dwóch braci Pana Romana zginęli w obronie miasta i spoczęli na Cmentarzu Orląt Lwowskich. Najmłodszy z braci, Antoś – jako jeden z żołnierzy oddziału „Straceńców” Romana Abrahama – zmarł wskutek ran odniesionych w dramatycznej bitwie o Persenkówkę w wieku 13 lat. Został najmłodszym kawalerem Orderu Virtuti Militari, nadanego mu pośmiertnie przez Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego.

Roman Petrykiewicz, starszy z braci, całe życie mocno przeżywał fakt, że w powojennej Polsce (po 1945 r.) nie można było mówić o bohaterskich postawach Orląt Lwowskich. Był jednym z pięciu niesłyszących ochotników walczących w obronie Lwowa.

Słuch stracił w dzieciństwie w wyniku powikłań po szkarlatynie. Potem znalazł się w grupie współzałożycieli (1925) Polskiego Związku Towarzystw Głuchoniemych i aż do wybuchu II wojny światowej był jego drugim wiceprezesem.

W pierwszych latach po wojnie znalazł się wraz z rodziną w Bytomiu, gdzie kontynuował działalność społeczną w środowisku osób głuchych. Gdy w 1952 r. został wybrany na wiceprezesa Zarządu Głównego Polskiego Związku Głuchoniemych i Ich Przyjaciół, przeniósł się ze Śląska do Warszawy.

W 1955 r. organizacja zmieniła nazwę na Polski Związek Głuchych i wtedy też Roman Petrykiewicz został jej prezesem. Jego wielką zasługą było zbudowanie silnej organizacji, wzrost jej znaczenia i konkretne osiągnięcia, jakimi były m.in.: podjęcie działalności gospodarczej Związku oraz opracowanie unikatowej w świecie koncepcji rehabilitacji najmłodszych dzieci, realizowanej w ogólnopolskiej sieci poradni. Funkcję prezesa sprawował do czasu przejścia na emeryturę w 1967 r.

W tym samym roku z inicjatywy Romana Petrykiewicza jako prezesa Polskiego Związku Głuchych, a zarazem członka biura i wiceprezesa Światowej Federacji Głuchych (1959–1971), w warszawskim Pałacu Kultury i Nauki odbył się V Kongres Światowej Federacji Głuchych pod hasłem „Głusi wśród słyszących”. To był ogromny sukces i – jak dotąd – największa impreza zorganizowana w Polsce dla osób niesłyszących. Wzięło w niej udział blisko trzy tysiące osób.

W 1948 r. Roman Petrykiewicz został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi.

Zmarł w wieku 86 lat i został pochowany na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie.