Informator ZUS: ulga na start dla przedsiębiorcy

Jeśli rozpoczynasz działalność gospodarczą, możesz przez 6 miesięcy nie płacić składek na ubezpieczenia społeczne. Musisz jednak pamiętać, że brak składek to brak prawa do świadczeń z ubezpieczeń.

Warunki

Możesz skorzystać z ulgi na start, czyli przez 6 miesięcy nie płacić składek na ubezpieczenia społeczne, jeśli:

• podejmujesz działalność gospodarczą po raz pierwszy albo ponownie – po co najmniej 60 miesiącach kalendarzowych od ostatniego jej zawieszenia lub zakończenia,
• nie wykonujesz dla byłego pracodawcy tego, co robiłeś dla niego jako pracownik w tym lub w poprzednim roku kalendarzowym.

Zwolnienie z ubezpieczeń społecznych dotyczy tylko Ciebie jako osoby prowadzącej działalność. Osoby, które z Tobą współpracują lub które zatrudniasz (Twoi pracownicy, zleceniobiorcy), są objęte ubezpieczeniami społecznymi.

Uprawnienia

Ulga na start przysługuje maksymalnie przez 6 miesięcy kalendarzowych od rozpoczęcia działalności gospodarczej. Jeśli rozpoczniesz działalność pierwszego dnia miesiąca, to uwzględniasz ten miesiąc jako pierwszy z 6 miesięcy korzystania z ulgi. Jeśli natomiast rozpoczniesz działalność w trakcie miesiąca, to okres ulgi liczysz od początku kolejnego miesiąca.

Przykład

Pan Jan rozpoczął działalność gospodarczą 7 września 2018 r. Spełnia warunki, aby korzystać z ulgi na start. Sześć miesięcy, za które pan Jan nie musi opłacać składek na ubezpieczenia społeczne, rozpoczęło się 1 października 2018 r., a zakończy się 31 marca 2019 r.

Ważne!

Nie przedłużysz ulgi na start, jeśli zawiesisz działalność w czasie korzystania z tej ulgi.

Przykład

Pani Teresa korzysta z ulgi na start od 1 sierpnia 2018 r. Zawiesiła działalność od 1 października do 31 grudnia 2018 r. Po wznowieniu działalności pani Teresa mogła korzystać z ulgi na start jeszcze tylko przez miesiąc.

Ważne!

Jeśli zrezygnujesz z ulgi na start (do czego masz prawo), kolejny raz będziesz mógł skorzystać z takiej ulgi dopiero po 60 miesiącach od dnia, w którym zakończyłeś lub zawiesiłeś działalność gospodarczą.

Przykład

Pan Kazimierz korzystał z ulgi na start przez 2 miesiące – od 1 czerwca do 31 lipca 2018 r. Następnie zgłosił się do ubezpieczeń społecznych od 1 sierpnia 2018 r. W październiku 2018 r. uznał decyzję o rezygnacji z ulgi za błędną. Nie mógł jednak znowu skorzystać z ulgi na start – ani od 1 sierpnia, ani od 1 października 2018 r.

Skutki

Jeśli korzystasz z ulgi na start, nie jesteś objęty ubezpieczeniami społecznymi. Gdy w tym czasie zachorujesz, będziesz opiekować się dzieckiem lub chorym członkiem rodziny albo urodzi Ci się dziecko, nie otrzymasz świadczeń z ubezpieczenia chorobowego:

• zasiłku chorobowego,
• świadczenia rehabilitacyjnego,
• zasiłku macierzyńskiego,
• zasiłku opiekuńczego.

W czasie korzystania z ulgi na start nie będziesz mieć także prawa do świadczeń w razie wypadku przy pracy lub choroby zawodowej (m.in. zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego), które przysługują z ubezpieczenia wypadkowego.

Okresu, w którym nie będziesz opłacać składek na ubezpieczenie emerytalne, nie uwzględnimy przy ustalaniu Twojego prawa do emerytury. Nie będzie on miał również wpływu na wysokość tego świadczenia. Dotyczy to również świadczeń dla członków rodziny po Twojej śmierci.

Czasu korzystania z ulgi na start nie zaliczymy Ci do okresu, który bierzemy pod uwagę, gdy ustalamy prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy i wysokość tej renty. Abyś uzyskał prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, nie wystarczy, że będziesz niezdolny do pracy. Musisz jeszcze udowodnić wymagane okresy składkowe i nieskładkowe (zależą one od wieku, w którym stałeś się niezdolny do pracy), a także to, że Twoja niezdolność do pracy powstała w okresie składkowym lub nieskładkowym wymienionym w ustawie o emeryturach i rentach z FUS albo w ciągu 18 miesięcy od jego ustania.

Przykład

Pan Michał urodził się w kwietniu 1983 r. Od kwietnia 2016 r. do kwietnia 2018 r. nie podlegał ubezpieczeniom społecznym. W maju 2018 r. zaczął prowadzić działalność gospodarczą i skorzystał z ulgi na start. W czerwcu 2018 r. zgłosił wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Udokumentował 6 lat pracy. Lekarz orzecznik orzekł jego częściową niezdolność do pracy, która powstała w maju 2018 r. Jednak ZUS nie mógł przyznać panu Michałowi renty, bo jego niezdolność do pracy nie powstała w okresie składkowym lub nieskładkowym, wymienionym w ustawie o emeryturach i rentach z FUS ani w ciągu 18 miesięcy od jego ustania.

Ubezpieczenie zdrowotne

Jeśli korzystasz z ulgi na start, jesteś obowiązkowo objęty ubezpieczeniem zdrowotnym. Podlegasz temu ubezpieczeniu od dnia, w którym zacząłeś prowadzić działalność, do dnia, w którym skończysz ją prowadzić (z wyjątkiem okresu, na który zawiesisz działalność). Składkę zdrowotną naliczasz od podanej przez Ciebie kwoty. Jednak nie może ona być niższa niż 75 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale poprzedniego roku kalendarzowego, włącznie z wypłatami z zysku (w 2019 r. – 3803,56 zł).

Składka na ubezpieczenie zdrowotne w 2019 r. nie może być niższa niż: 342,32 zł.

Możesz być zwolniony z obowiązku opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu prowadzenia działalności, gdy jesteś w jednej z następujących sytuacji:

• jesteś emerytem lub rencistą i Twoje świadczenie nie przekracza miesięcznie minimalnego wynagrodzenia (w 2019 r. – 2250 zł) oraz spełniasz jeden z poniższych warunków:
  • Twoje przychody z działalności nie przekraczają miesięcznie 50 proc. kwoty najniższej emerytury (aktualną kwotę najniższej emerytury znajdziesz m.in. na stronie www.zus.pl),
  • opłacasz podatek dochodowy w formie karty podatkowej;
• masz orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności oraz spełniasz jeden z poniższych warunków:
  • Twoje przychody z działalności nie przekraczają miesięcznie 50 proc. kwoty najniższej emerytury,
  • opłacasz podatek dochodowy w formie karty podatkowej;
  • pobierasz zasiłek macierzyński, którego wysokość nie przekracza miesięcznie kwoty świadczenia rodzicielskiego.

Jeśli masz orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności i prowadzisz tylko działalność gospodarczą, to składkę na ubezpieczenie zdrowotne opłacasz w wysokości, która nie przekracza kwoty zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Materiał przygotowany we współpracy z

Artykuł pochodzi z pierwszego w 2019 r. numeru magazynu „Integracja”.

Zobacz, jak możesz otrzymać magazyn Integracja.

Sprawdź, jakie tematy poruszaliśmy w poprzednich numerach (w dostępnych PDF-ach).

Przeczytaj cały numer 1/2019 magazynu „Integracja” (dostępny plik PDF, 3,35 MB).