Ulga rehabilitacyjna w pytaniach i odpowiedziach

Do Centrum Integracja wpływają pytania dotyczące odliczenia od podatku wydatków w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Wyjaśniamy najczęściej pojawiające się wątpliwości. Trzeba jednak pamiętać, że w poszczególnych sytuacjach jedynie organy skarbowe mogą wydawać interpretacje podatkowe.

W razie wątpliwości dotyczących obowiązującego systemu podatkowego, m.in. ulgi rehabilitacyjnej, zawsze warto skonsultować się z Krajową Informacją Skarbową.

W tym roku po raz pierwszy Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) przygotuje za nas zeznanie podatkowe za 2018 rok. PIT-37 i PIT-38 dostępne są na stronie podatki.gov.pl. Jeśli jednak chcemy coś zmienić w rozliczeniu ulgi rehabilitacyjnej czy też w kwestii wyboru, komu przekazać 1% podatku, musimy zrobić to sami. Informacje, jak to zrobić są dostępne, m.in. na naszym portalu.

1. Odliczenie za dzierżawę miejsca parkingowego

„Wydzierżawiłam miejsce parkingowe dla osoby niepełnosprawnej, za co płacę podatek. Proszę o odpowiedź, czy mogę go rozliczyć w PIT dla osób fizycznych?”

W ramach ulgi rehabilitacyjnej można rozliczać wydatki wymienione w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednak należy zaznaczyć, że katalog ww. wydatków jest katalogiem zamkniętym, co oznacza, że odliczeniu podlegają jedynie wydatki enumeratywnie w nim wymienione. Według interpretacji organów podatkowych, rozszerzająca interpretacja przepisu ustawy jest niedozwolona.

Informację, co można odliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej, można znaleźć m.in. na naszym portalu.

W ustawie nie przewidziano możliwości odliczenia w ramach ww. ulgi podatku za miejsce postojowe wydzierżawione przez osobę z niepełnosprawnością.

2. Ulga na zakup telewizora

„Czy moja mama (82 lata, jest po przebytym ciężkim udarze mózgu 2 lata temu) może odliczyć zakup telewizora w ramach ulgi rehabilitacyjnej? Dotychczasowy telewizor popsuł się i była potrzeba zakupu nowego. Mama posiada orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu znacznym (bezterminowe), jest do tej pory w stanie afazji motorycznej i sensorycznej; telewizor jest dla niej całym światem, pomaga uczyć się na nowo nazw, zachowań ludzi itp.”

Osoba niepełnosprawna może w ramach ulgi rehabilitacyjnej odliczyć, m.in. zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności – z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego. Dlatego, według naszej opinii, odliczenie zakupu telewizora nie będzie niestety możliwe.

Jednak w takiej sytuacji warto przede wszystkim uzyskać odpowiedź Krajowej Informacji Skarbowej lub skorzystać z prawa do wydania indywidualnej interpretacji skarbowej.

3. Odliczenie badań wykonanych prywatnie

„Jestem osobą z orzeczoną całkowitą niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Czy mogę odliczyć koszty poniesione na zlecone przez specjalistę badania wykonane prywatnie?”

Pełny katalog wydatków, które mogą być uwzględnione przy rozliczaniu rocznego podatku dochodowego od osób fizycznych, można znaleźć m.in. na naszym portalu.

Niestety, wśród wydatków, które osoba z niepełnosprawnością może odliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej, nie ma tych poniesionych na badania specjalistyczne czy wizyty u lekarzy specjalistów.

4. Odliczenie zakupu leków

„Czy mogę odliczyć zakup leków? Jestem osobą z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.”

W ramach ulgi rehabilitacyjnej osoba posiadająca orzeczenie o niepełnosprawności może odliczać zakup leków. Wydatków tych nie zalicza się ani do wydatków limitowanych, ani do nieograniczonych kwotą górnego limitu. Odliczeniu na leki podlega wyłącznie kwota nadwyżki nad 100 zł w miesiącu, w którym wydatek został poniesiony.

To oznacza, że jeśli na leki, np. w marcu, wydano 150 zł, to można odliczyć 50 zł. Następnie należy zsumować wydatki z kolejnych miesięcy. Z odliczenia można skorzystać wyłącznie, jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba z niepełnosprawnością powinna stosować określone leki (stale lub czasowo). Zatem podstawą do odliczenia jest zalecenie (pisemne) lekarza oraz faktura wskazująca, że podatnik poniósł wydatek.

5. Rachunki na wydatki limitowane i nielimitowane

„Czy muszę przedstawić rachunki na wydatki limitowane i nielimitowane? Mam dziecko z zespołem Aspergera”.

Jeśli dziecko posiada orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, to zgodnie z przepisami z odliczenia może skorzystać także podatnik „mający na utrzymaniu” osobę uprawnioną do ulgi. Na potrzeby podatkowe są to:

• współmałżonek,
• dzieci własne i przysposobione,
• dzieci obce przyjęte na wychowanie,
• pasierbowie,
• rodzice,
• rodzice współmałżonka,
• rodzeństwo,
• ojczym,
• macocha,
• zięciowie,
• synowe

– ale wyłącznie w sytuacji, gdy dochody osoby z niepełnosprawnością, której przysługuje ulga, nie przekraczają w danym roku dwunastokrotności renty socjalnej (w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego). Ważne, że do ww. dochodów nie wlicza się zasiłku pielęgnacyjnego.

Pełną listę wydatków, które można odliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej, można znaleźć m.in. na stronie podatki.gov.pl.

Wysokość wydatków ustala się na podstawie dokumentów, które potwierdzają ich poniesienie. Może to być np. faktura, rachunek, dowód wpłaty na poczcie lub potwierdzenie przelewu bankowego, o ile wynika z nich, kto, kiedy, komu, ile oraz za co zapłacił. Dokumenty te trzeba okazać na wezwanie urzędu skarbowego.

6. Ulga na odpłatny pakiet fitness?

„Czy przysługuje mi odpis od podatku za korzystanie z odpłatnego pakietu fitness i jacuzzi? Mam orzeczenie o niepełnosprawności ruchowej i neurologicznej w stopniu znacznym.”

W myśl przepisów, za wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwianiem wykonywania czynności życiowych uważa się m.in. odpłatność za pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, za pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne.

Ponieważ w ww. ustawie nie ma definicji pojęcia „rehabilitacja”, to należy przyjąć (zgodnie ze stanowiskiem organów skarbowych), że rehabilitacja lecznicza to m.in. zabiegi fizykoterapeutyczne, wodolecznictwo, światłolecznictwo, elektrolecznictwo, mechanoterapia i kinezyterapia. Biorąc pod uwagę powyższą definicję rehabilitacji leczniczej oraz stanowisko organów skarbowych, wydatki poniesione na fitness i jacuzzi nie mogą być odliczane od dochodu w ramach ulgi rehabilitacyjnej.

7. Odliczenie zakupu pieluchomajtek

„Moja mama ma orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, jest osobą leżącą wymagająca całodobowej opieki. Czy może odliczyć zakup pieluchomajtek?”

W myśl przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoba z niepełnosprawnością, która poniosła wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych może je odliczyć od dochodu.

Katalog wydatków zawarty w art. 26 ust. 7a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest katalogiem zamkniętym, co oznacza, że odliczeniu podlegają jedynie wydatki w nim wymienione, a w myśl obowiązującego orzecznictwa nie można ww. katalogu rozszerzać.

Zgodnie z obowiązującym orzecznictwem, pieluchomajtki nie mogą zostać uznane za sprzęt, urządzenie czy narzędzie techniczne niezbędne w rehabilitacji oraz ułatwiające wykonywanie czynności życiowych, o których mowa w art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy, których zakup podlega odliczeniu w ramach ulgi na rehabilitację, dlatego nie można ich niestety odliczać w ramach ulgi rehabilitacyjnej.

8. Odliczenie operacji wstawienia endoprotezy

„Jestem osobą niepełnosprawną w stopniu znacznym. W moim urzędzie skarbowym dostaję niejasne informacje, co mogę odliczyć, a co nie. Chciałam uzyskać m.in. wiążącą informację, czy mogę odliczyć operację wstawienia endoprotezy. Kto może udzielić mi takich informacji?”

Każdy podatnik może uzyskać informacje dotyczące zasad rozliczania podatków w rozmaitych miejscach. Podstawowe informacje można znaleźć m.in. na stronach Ministerstwa Finansów.

Natomiast według naszej opinii, w razie wątpliwości zawsze warto zadzwonić do Krajowej Informacji Skarbowej.

Jednak w wielu przypadkach, szczególnie w sytuacji, gdy trudno jest znaleźć jednoznaczną odpowiedź na pytanie, czy z danego odliczenia można skorzystać, a kwota wydatku jest znaczna, warto wziąć pod uwagę prawo do złożenia wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej.

Za wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej należy wnieść opłatę w wysokości 40 zł. Organy skarbowe w ciągu trzech miesięcy udzielą podatnikowi odpowiedzi. Jeśli w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej urząd skarbowy albo urząd celno-skarbowy nie uwzględni interpretacji podatkowej, do której podatnik się zastosował, wówczas podatnik nie będzie ponosić negatywnych konsekwencji.

9. Ulga na likwidację barier architektonicznych

„Jestem osobą po wypadku komunikacyjnym, poruszającą się na wózku. Po wypadku musiałem wrócić do rodzinnej miejscowości i zamieszkałem w parterowym domku, w którym m.in. nie było łazienki. Czy wydatki na zrobienie dostosowanej łazienki mogę odliczyć jako likwidację barier architektonicznych?”

Osoba z niepełnosprawnością może odliczyć wydatki poniesione na adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, bariery architektoniczne to wszelkie utrudnienia występujące w budynku i w jego najbliższej okolicy, które ze względu na rozwiązania techniczne, konstrukcyjne lub warunki użytkowania uniemożliwiają lub utrudniają swobodę ruchu osobom z niepełnosprawnością. Wydatki mogą być odliczane w ramach ulgi rehabilitacyjnej pod warunkiem, że nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

W przypadku, gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami, a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie.

Według naszej opinii, w opisanej sytuacji wydatki poniesione na zrobienie łazienki mogą być odliczone. Jednak przed skorzystaniem z odliczenia warto uzyskać odpowiedź Krajowej Informacji Skarbowej lub złożyć wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej.

10. Ulgi dla opiekuna

„Opiekuję się niepełnosprawną mamą. W związku z opieką nad nią ponoszę rozmaite wydatki, np. zakup leków, zakup materaca przeciwodleżynowego czy wydatki związane z wożeniem jej na rehabilitację. Czy mogę te koszty odliczyć w swoim zeznaniu podatkowym?”

Do odliczania wydatków poniesionych na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych są uprawnione osoby z niepełnosprawnością, tj. posiadające stosowne:

• orzeczenie o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach lub
• decyzję przyznającą rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną lub
• orzeczenie o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16. roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.

Z odliczeń tych mogą również korzystać osoby, na utrzymaniu których pozostają następujące osoby z niepełnosprawnością:

• współmałżonek,
• dzieci własne i przysposobione,
• dzieci obce przyjęte na wychowanie,
• pasierbowie,
• rodzice,
• rodzice współmałżonka,
• rodzeństwo,
• ojczym,
• macocha,
• zięciowie,
• synowe

– jeżeli w roku podatkowym dochody tych osób z niepełnosprawnością nie przekraczają dwunastokrotności kwoty renty socjalnej w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego. Do dochodów tych nie wlicza się zasiłku pielęgnacyjnego.

Jeśli więc Pańska Mama posiada orzeczenie wskazane wyżej oraz jej przychody nie przekraczają ww. kwoty, to może Pan skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej. Natomiast jeśli warunki te nie są spełnione, to opiekun nie może odliczyć poniesionych wydatków. W takiej sytuacji z odliczeń w ramach ulgi rehabilitacyjnej może skorzystać osoba z niepełnosprawnością.

Informację o wydatkach, które można odliczać, znajdziemy m.in. na Portalu Podatkowym.