Czy mogę starać się o rentę z tytułu niepełnosprawności?

Czy jeżeli już w 2017 r. miałam 20-letni okres opłacania składek emerytalno-rentowych przy pobieraniu świadczenia pielęgnacyjnego, to obecnie gdy zachorowałam, mogę starać się o rentę z tytułu niepełnosprawności, choć już od dwóch lat GOPS nie opłaca za mnie składek emerytalno-rentowych.

Szanowna Pani,

zgodnie z art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1. jest niezdolny do pracy;
2. ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;
3. niezdolność do pracy powstała w odpowiednim okresie w szczególności w okresie w którym były opłacane składki na ubezpieczenie rentowe, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów;
4. nie ma ustalonego prawa do emerytury z Funduszu lub nie spełnia warunków do jej uzyskania.

Przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Zgodnie natomiast z art.  58.1. w/w ustawy - warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57 ust. 1 pkt 2, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej:

• 1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat;
• 2 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat;
• 3 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat;
• 4 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat;
• 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.

2.  Okres, o którym mowa w ust.1 pkt 5, powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy; do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej.

3.  Jeżeli ubezpieczony nie osiągnął okresu składkowego i nieskładkowego, o którym mowa w ust. 1, warunek posiadania wymaganego okresu uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony został zgłoszony do ubezpieczenia przed ukończeniem 18 lat albo w ciągu 6 miesięcy po ukończeniu nauki w szkole ponadpodstawowej, ponadgimnazjalnej lub w szkole wyższej oraz do dnia powstania niezdolności do pracy miał, bez przerwy lub z przerwami nieprzekraczającymi 6 miesięcy, okresy składkowe i nieskładkowe.

4.  Przepisu ust. 2 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Nie znając dokładnie Pani sytuacji (np. czy Pani studiowała) trudno ocenić czy ma Pani szansę na rentę z tytułu niezdolności do pracy. Wydaje się, iż w Pani wypadku najważniejsze będzie ustalenie, kiedy powstała Pani niezdolność do pracy, co w głównej mierze (kierując się w/w przepisami) przesądzi o przyznaniu bądź nie przyznaniu Pani renty z tytułu niezdolności do pracy. Warto zatem udać się do oddziału ZUS-u aby uzyskać szczegółowe informacje i pobrać odpowiednie formularze. Pytanie, czy w dalszym ciągu pobiera Pani świadczenie pielęgnacyjne, bo przepisy umożliwiają pobieranie jednego ze świadczeń - świadczenia pielęgnacyjnego albo renty z tytułu niezdolności do pracy, a samo ustalenie Pani prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy z pewnością spowoduje utratę przez Panią prawa do świadczenia pielęgnacyjnego.

Z poważaniem,

Grzegorz Jaroszczyk, prawnik