Świadczenie dla opiekunki prawnej

Czy należy mi się któreś ze świadczeń opiekuńczych lub pielęgnacyjnych, jestem opiekunką prawną dorosłego uczącego się niepełnosprawnego w stopniu znacznym, niespokrewniona, na co mogę liczyć?

Szanowna Pani,

Zgodnie z art. 17 ust 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, świadczenie pielęgnacyjne przysługuje z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej:

1. matce albo ojcu,
2. opiekunowi faktycznemu dziecka,
3. osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,
4. innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności

- jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Jak wynika z art. 17 ust 1a ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, osobom, o których mowa w ust. 1 pkt 4, innym niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, przysługuje świadczenie pielęgnacyjne, w przypadku gdy spełnione są łącznie następujące warunki:

1. rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
2. nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
3. nie ma osób, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Uprawnienie do  otrzymania świadczenia pielęgnacyjnego, dalsza osoba – w stosunku bliskości do potrzebującego pomocy – uzyska dopiero w sytuacji, gdy brak będzie osoby zobowiązanej w pierwszej kolejności do alimentacji, tzn., gdy takiej osoby nie będzie albo gdy osoba taka nie będzie w stanie sprawować opieki nad potrzebującym (zgodnie z treścią art. 17 ust. 1a ustawy o świadczeniach rodzinnych).

Natomiast świadczenie w postaci specjalnego zasiłku opiekuńczego uregulowane jest w art. 16a ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych. Przysługuje on osobom, na których ciąży obowiązek alimentacyjny. Muszą one zrezygnować z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania stałej opieki nad osobą.

Z uwagi na dużą ogólność Pani zapytania, aby uzyskać wiążące informacje w Pani indywidualnej sprawie uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego, zalecam bezpośredni kontakt z organem właściwym w sprawie świadczenia (właściwy miejscowo ośrodek pomocy społecznej), w celu ustalenia możliwości uzyskania świadczenia.

Więcej o świadczeniu pielęgnacyjnym.

Więcej o specjalnym zasiłku opiekuńczym.

Z poważaniem,

dr Michał Urban, radca prawny