Opieka nad niepełnosprawną ciocią
Opiekuję się siostrą mojej mamy od 10 lat, rodzice jej nie żyją i mąż też nie żyje, jedyną krewną jestem ja, mieszka ze mną. Jestem osobą bez dochodu, moja ciocia ma znaczny stopień niepełnosprawności i nie jest zdolna do samodzielnej egzystencji. W MOPR cały czas mnie zbywają, że nic mi się nie należy, nawet nie chcą wydawać wniosku, co można zrobić w takim przypadku.
Szanowna Pani,
Nie mając pełnych informacji trudno jest mi powiedzieć czy będzie przysługiwało Pani świadczenie pielęgnacyjne czy też specjalny zasiłek opiekuńczy. Poniżej przedstawiam, krótkie informacje o obu świadczeniach.
Jednocześnie załączam link do przykładowych wzorów wniosków o świadczenia rodzinne wśród nich jest wzór wniosku o świadczenie pielęgnacyjne (wzory wniosków można znaleźć w internecie). Proszę wypełnić wniosek i złożyć go w MOPR. Organ ma obowiązek go przyjąć. W razie problemów można wysłać wniosek pocztą. Organ ma obowiązek ustosunkować się do złożonego wniosku. W trakcie postępowania zostanie ustalone czy spełnia Pani przesłanki formalne do uzyskania świadczenia.
Zgodnie z art. 17 ust 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, świadczenie pielęgnacyjne przysługuje z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej:
- matce albo ojcu,
- opiekunowi faktycznemu dziecka,
- osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,
- innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności
- jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Jak wynika z art. 17 ust 1a ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, osobom, o których mowa w ust. 1 pkt 4, innym niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, przysługuje świadczenie pielęgnacyjne, w przypadku gdy spełnione są łącznie następujące warunki:
- rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
- nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
- nie ma osób, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Uprawnienie do otrzymania świadczenia pielęgnacyjnego, dalsza osoba – w stosunku bliskości do potrzebującego pomocy – uzyska dopiero w sytuacji, gdy brak będzie osoby zobowiązanej w pierwszej kolejności do alimentacji, tzn., gdy takiej osoby nie będzie albo gdy osoba taka nie będzie w stanie sprawować opieki nad potrzebującym (zgodnie z treścią art. 17 ust. 1a ustawy o świadczeniach rodzinnych).
Natomiast świadczenie w postaci specjalnego zasiłku opiekuńczego uregulowane jest w art. 16a ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych. Przysługuje on osobom, na których ciąży obowiązek alimentacyjny. Muszą one zrezygnować z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania stałej opieki nad osobą.
Z poważaniem,
dr Michał Urban, radca prawny