Warunki pracy przy symbolu 04-O

Jakie warunki pracy powinien zapewnić pracodawca przy niepełnosprawności 04-O oraz warunkach pracy chronionej? Czy muszą zostać spełnione jakieś specjalne wymagania? Czy pracownik może pracować 8 godzin przy komputerze? Czy taka osoba ma skrócony czas pracy w ciągu dnia oraz czy przysługuje dodatkowa ilość dni wolnych?

Szanowna Pani,

jeśli chodzi o zatrudnienie osoby calkowicie niezdolnej do pracy i samodzielnej egzystencji to w zasadzie przepisy nie ograniczają możliwości jej zatrudnienia, w warunkach chronionych, ale także i na „otwartym rynku pracy”, pod pewnymi warunkami. Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 511, ze zm.) w art. 4 ust. 5 stanowi, że zaliczenie osoby do znacznego albo umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, nie wyklucza możliwości zatrudnienia jej u pracodawcy niezapewniającego warunków pracy chronionej, w przypadkach:

1. przystosowania przez pracodawcę stanowiska pracy do potrzeb osoby niepełnosprawnej;
2. zatrudnienia w formie telepracy.

Warunkiem zatrudnienia jest, że lekarz przeprowadzający badania zezwoli osobie niepełnosprawnej na to i dopuści ją do wykonywania określonych obowiązków pracowniczych. Pracodawca w tym celu kieruje pracowników (zarówno sprawnych jak i niepełnosprawnych) do lekarza medycyny pracy. Z Pani listu nie wynika jakie dokładnie orzeczenie o niepełnosprawności Pani posiada, stąd trudność w udzieleniu precyzyjnych odpowiedzi. Uprawnienia pracowników niepełnosprawnych, czas pracy, dodatkowy urlop regulują przepisy ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1172, ze zm.).

I jeśli posiada Pani orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności to :

• nie może Pani pracować więcej niż 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo, a także nie może być zatrudniona w godzinach nocnych i w godzinach nadliczbowych, ma Pani prawo do dodatkowej 15-minutowej przerwy w pracy na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek, czas tej przerwy jest wliczany do czasu pracy.

Jeśli posiada Pani orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności to:

• czas Pani pracy nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo
• nie może być Pani zatrudniona w godzinach nocnych i w godzinach nadliczbowych, ma Pani prawo do dodatkowej 15-minutowej przerwy w pracy na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek, czas tej przerwy jest wliczany do czasu pracy,
• ma Pani prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym,
• ma Pani prawo do czasu wolnego od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia w wymiarze do 21 dni roboczych w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym lub w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, jeżeli czynności te nie mogą być wykonane poza godzinami pracy.

Uwaga! Powyższych ograniczeń czasu pracy wszystkich osób niepełnosprawnych nie stosuje się do pracowników zatrudnionych przy pilnowaniu.

Ograniczeń czasu pracy nie stosuje się też, gdy zatrudniony pracownik sam zrezygnuje z tego prawa, składając pracodawcy wniosek o skierowanie na badania lekarskie. Po badaniach pracownik powinien otrzymać zaświadczenie lekarskie ze zgodą na niestosowanie wobec niego przepisu o skróconym czasie pracy.

Z poważaniem,

Anita Siemaszko, prawnik